ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز گزارش داد که این توافق در پایان ماه نوامبر و چند هفته پس از بازگشت نوری المالکی نخستوزیر عراق از واشنگتن که هدف از آن لابی کردن با دولت باراک اوباما برای دریافت تسلیحات بیشتر به منظور مبارزه با شبه نظامیان وابسته به القاعده بود، به دست آمد.
برخی از مقامات در واشنگتن تمایلی ندارند تجهیزات حساس نظامی آمریکا را در اختیار کشوری بگذارند که نگران نزدیکی بیش از حد آن با ایران هستند. بسیاری از قانونگذاران عراقی گفتند که دلیل این که مالکی این قرارداد تسلیحاتی را با ایران امضاء کرده است این است که از تاخیر در ارائه تسلیحات آمریکا خسته شده است.
یک سخنگوی نخست وزیر عراق خبر فروش تسلیحات را نه تایید کرد و نه انکار، ولی گفت که با توجه به مشکلات امنیتی فعلی عراق ، چنین قراردادی قابل درک است.
علی موسوی، سخنگوی نخست وزیر عراق گفت: ما درگیر جنگ با تروریسم هستیم و میخواهیم در این جنگ پیروز شویم . هیچ چیز نمیتواند مانع این شود که ما از هر کشوری سلاح و مهمات بخریم و این تجهیزات و مهمات است که در مبارزه با تروریسم به ما کمک میکند.
دولت ایران هرگونه اطلاعاتی درباره وجود قرارداد فروش سلاح به عراق را رد کرد.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که در حال بررسی گزارشات است. جن ساکی ، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری گفت: اگر حقیقت داشته باشد نگرانیهای جدی را به همراه خواهد داشت.
ساکی با اشاره به قطعنامه سازمان ملل که تحریمهای تسلیحاتی را علیه ایران اعمال کرد گفت: هرگونه انتقال سلاح از ایران به یک کشور ثالث نقض مستقیم قطعنامهی 1747 است. ما از دولت عراق خواستار شفاف سازی دراین زمینه شدهایم و میخواهیم مطمئن شویم که مقامات عراق محدودیتهایی را که قوانین بینالمللی روی تجارت تسلیحاتی با ایران اعمال میکنند درک میکنند.
یک مقام آمریکایی گفت که چنین توافقی میتواند رویکرد واشنگتن در مذاکره با ایران پیرامون کاهش تحریمهای بینالمللی علیه برنامه هستهییاش را پیچیدهتر کند.
ساکی در کنفرانس خبریاش در واشنگتن در پاسخ به این که اگر عراق از کند بودن تحویل سلاحهای آمریکا خسته نشده بود آیا چنین قراردادی منعقد میشد یا خیر؟ گفت که آمریکا به حمایت از عراق متعهد است و تجهیزات نظامی و امنیتی و خدمات و آموزشهایی که در اختیار این کشور گذاشته است ارزشی بیش از 15 میلیارد دلار دارد.
یک منبع دیپلماتیک سازمان ملل نزدیک به کمیته تحریمهای ایران در شورای امنیت از قرارداد تسلیحاتی ایران - عراق ابرازآگاهی و نگرانی کرد، ولی از افشای جزییات مربوط به نگرانیهایش خودداری کرد.
این منبع خواست که نامش فاش نشود.
رویترز با استناد به اسناد رسمی به دست آمده گزارش داد که 6 قرار داد از 8 قرار داد امضاء شده توسط سازمان صنایع دفاعی ایران امضاء شد تا تسلیحات سبک و متوسط خمپاره انداز ، مهمات تانک، توپ و خمپاره در اختیار عراق قرار دهد.
دو قرارداد دیگر با شرکت صنایع الکترونیک ایران برای عینکهای دید در شب، تجهیزات ارتباطی و دستگاههای هدایت گر خمپاره امضاء شد.
یکی از قراردادها شامل تجهیزاتی برای مقابله با مواد شیمیایی بود. یک مقام نظامی عراقی گفت که این تجهیزات شامل ماسک و دستکش گاز و همینطور آمپول خواهد بود. بغداد ابراز نگرانی کرده است که شبه نظامیان ممکن است از مواد شیمیایی علیه نیروهایش استفاده کنند.
طبق اسناد به دست آمده جدول زمانی برای ارائه تسلیحات تعیین نشده بود و نمیتوان گفت که آیا این نقل و انتقالات صورت گرفته است یا خیر.
3 قانونگذار عراقی که نسبت به این قراردادها ابراز آگاهی کردند گفتند که دلیل انعقاد آنها نارضایتی مالکی از پاسخ واشنگتن به درخواست عراق برای دریافت تسلیحات و مهمات برای مقابله با گروههای شبه نظامی بود که سال گذشته در سفرش به واشنگتن مطرح کرد.
عراق از مدتها پیش گفته بود که سرعت ارائه تسلیحات و هواپیماهای آمریکا بیش از حد کند است.
محمد مرندی یک استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با رویترز گفت که هیچ اطلاعی از قرارداد تسلیحات هستهیی با عراق ندارد ، ولی این مساله ایران را نگران نخواهد کرد.
وی گفت: ایرانیان مشروعیت تحریمها را قبول ندارند. علاوه بر آن ایران به کشورهای مختلفی سلاح میفروشد.
8 قراردادی که عراق با ایران امضاء کرده است بدین شرح است:
- مهمات برای تسلیحات سبک و متوسط : 75 میلیون دلار
- مهمات برای تانک و توپ و خمپاره : 57.178 میلیون دلار
- سلاحهای سبک و متوسط و خمپاره انداز : 25.436 میلیون دلار
- مهمات توپخانه از نوع 155 میلیمتری: 16.375 میلیون دلار
- عینکهای دید در شب و روز و تجهیزات هدایتگر خمپاره: 7.320 میلیون دلار
- تجهیزات محافظتی در برابر مواد شیمیایی : 6.676 میلیون دلار
- تجهیزات ارتباطی: 3.795 میلیون دلار
- مهمات M12 USA در ابعاد 20 در 102 میلیمتر : 3 میلیون دلار