مردم در سراسر جهان عشق تزئین خانه‌های خود هستند، اما تعداد کمی‌مانند اهالی روستای زالی‌پای که دکور خانه‌اشان را با یک سنت صد ساله تزیین می‌کنند. زالی‌پای یک روستای دور‌افتاده در جنوب شرقی لهستان است.
زنان روستای زالی‌پای خانه‌های خود را با رنگ و طرح‌هایی از گل نقاشی می‌کنند. آن هم نه طرح‌های ساده بلکه با طرح‌های پیچیده، شاد و سنگین... این طرح‌های زیبا، زینت دیوارهای خارجی به عبارتی نمای کلبه، درها، پل‌ها، چاه‌های آب، آشیانه سگ‌ها، پنجره‌ها و حتی سقف‌های خانه‌ها است. تمام روستا غرق در رنگ‌های زیبا و پر شور و نشاط است.
کاملا روشن نیست که این سنت دقیقا از چه زمانی آغاز شده است. ولی افسانه‌های محلی می‌گویند که آن زمانی که دودهای اجاق‌های خانگی دیوارها را سیاه و دوداندود می‌ساخت، زنان خانه سعی در تمیز ساختن آن به اشکال مختلف می‌کردند. تا اینکه متوجه شدند رنگ بهترین پوشاننده دوده و زیبایی خاصی به خانه آنها می‌بخشد.
به همین دلیل آنها شروع به نقاشی و طرح گل‌هایی روی دود‌ه‌های دیوارهای داخلی و خارجی خانه کردند. زیبایی این کار باعث شد این روش در سراسر روستا همه‌گیر شود و این نقاشی به سایر قسمت‌های خانه‌هم راه پیدا کرد و در نهایت روستایی پر از گل‌های نقاشی از دل روستای دود زده بیرون آمد و چه زیبا...
اگر‌چه با پیشرفت تکنولوژی و لوازم مدرن آشپزخانه دیگر از دود اجاق‌های قدیمی خبری نیست، ولی این سنت زیبای نقاشی همچنان با مردمان این روستا نه تنها باقی ماند، بلکه به مرور زمان این طرح‌ها پیچیده‌تر و بزرگ‌تر هم شدند. اگر داخل این روستا شوید، چیزی نخواهید یافت که روی آن طرحی از گل نقاشی نشده باشد.از مرغداری‌ها و آشیانه‌سگ‌ها گرفته تا سطل آب، سطل زباله و ...
در زمان‌های قدیمی‌تر، زنان زالی‌پای قلمموی خود را با استفاده از موی دم گاو محلی می‌ساختند و رنگ‌های گیاهی بسار عالی بودند. تکنیک‌های رنگ‌سازی آنها منحصر به خودشان بود و در جشن‌ها و مراسم‌ها از رنگ‌های خاص‌تری استفاده می‌کردند.
تمام کارهای مربوط به زیبا‌سازی خانه تنها درزمان اوقات فراغت آنها از کارهای سنگین مزرعه، خانه و فرزندان بود! قدیمی‌ترین خانه نقاشی شده در این روستا متعلق به زنی به نام فلشیا کوریلوا بوده که اوایل قرن بیستم زندگی می‌کرده است. او طرح زیبا و پیچیده‌ای را با وسواس و دقت بسیار کشیده است. او بین طرح‌های دیوار، تابلو‌ها، پرده، لباس، روبالشی، رختخواب‌هاو...
هماهنگی خاصی بوجود آورده است که به همین دلیل به عنوان قدیمی‌ترین و زیباترین خانه با تمام وسایل به موزه این روستا تبدیل شده است.
امروزه در روستای زالی‌پای یک مسابقه سالانه به همراه جشن‌های سنتی برگزار می‌شود. در این مسابقه نقاشان محلی که شرکت کنندگان عمدتا زنان هستند با ایجاد طرح‌های زیبا و خلاق، پیچیده و نو که در راستای سنت‌های دیرینه روستا باشد به رقابت می‌پزدازند. در این میان گردشگران بیشماری از کشورهای مختلف برای بازدید این روستا و سرزمین گل‌های نقاشی شده و نیز شرکت در جشن سنتی آنان به سوی زالی‌پای سرازیر می‌شوند.
منبع:odditycentral