خودرو بخریم یا نخریم، وضعیت بازار خودرو در سال آینده با توجه به دیدگاه‌های متناقض خودروسازان، مسئولان وزارت صنعت، شورای رقابت و اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال93 چگونه خواهد بود و...؟! این پرسش‌ها و بسیاری از ابهامات دیگر دغدغه ذهنی بسیاری از مشتریان خودرو در آستانه سال نو است؛ مشتریانی که یک سال اخیر را با انتظار برای کاهش قیمت‌ها سپری کرده و با قهر خود با بازار خودرو به رکود تورمی این بازار دامن زده و همچنان منتظر واقعی شدن قیمت و بهبود کیفیت خودرو در سال آینده هستند؛ انتظاری که با اظهارنظر روز گذشته وزیر صنعت و برخی خودروسازان مبنی بر افزایش‌نیافتن قیمت خودرو در سال93 به واقعیت نزدیک شده است. اما با وجود کاهش قیمت تمام‌شده تولید خودرو در چند‌ماه اخیر شرکت‌های خودروسازی ساز افزایش حداقلی یا تثبیت قیمت خودرو در سال آینده را کوک کرده و تلاش می‌کنند تا گرانی چند هفته اخیر برخی خودروهای داخلی را در سایه افزایش تقاضا در بازار شب عید توجیه کنند. بررسی قیمت خودروهای داخلی نیز از گرانی 300هزار تا یک میلیون تومانی قیمت برخی خودروها در روزهای پایانی سال حکایت دارد.
اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال آینده، آثار تورمی ناشی از آن و احتمال افزایش برخی نهاده‌های تولید خودرو مانند محصولات فولادی و پتروشیمی بهانه دیگری برای اصرار خودروسازان جهت افزایش قیمت خودرو در سال آینده است اما اکنون دولتمردان از اتخاذ تدابیری برای تأثیرپذیری حداقلی صنعت خودرو از اجرای این قانون و افزایش نیافتن قیمت‌ها در سال آینده خبر می‌دهند.
مرد اول بخش صنعت کشور که پیش از این رویکرد تثبیت قیمت خودرو تا پایان امسال را در پیش گرفته بود، روز گذشته نه‌تنها از افزایش نیافتن قیمت خودرو در سال آینده خبر داد بلکه افزایش 2میلیون تومانی قیمت برخی خودروهای داخلی به بهانه استاندارد سوخت یورو4 را غیرقانونی و تخلف قلمداد کرد تا به همه بهانه‌های گرانی خودرو پایان دهد. وزیر صنعت، معدن و تجارت با تأکید بر تأثیرپذیری حداقلی صنعت خودرو از اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها تصریح کرد که هنوز درباره افزایش قیمت خودرو تصمیمی گرفته نشده است. تصمیم دولت بر این است که افزایش قیمت حامل‌ها و موادی که مشمول اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها می‌شود، به مقدار حداقلی باشد و با این روند فکر نمی‌کنم این تغییرات به هیچ وجه در افزایش قیمت خودرو تأثیر داشته باشد. خودرو کالایی انحصاری و از آزادسازی قیمت مستثنی است، بر این اساس در سال آینده نیز خودرو قیمت‌گذاری می‌شود.
پایان دوران گرانی خودرو
با توجه به تغییر رویکرد مشتریان به خرید خودروهای وطنی، کاهش قدرت خرید مردم، رفع موانع تجاری و... شرایط بازار خودرو در سال آینده به‌گونه‌ای خواهد بود که اجازه جهش قیمتی سال‌های گذشته را به‌خودروسازان و واسطه‌های بازار نخواهد داد. معاون پیشین وزیر صنعت، معدن و تجارت رویکرد افزایش قیمت خودروهای داخلی را عامل اقبال بیشتر مشتریان به‌خودروهای خارجی قلمداد کرده و معتقد است که اصرار خودروسازان بر افزایش قیمت‌ها به‌دلیل افزایش قیمت تمام‌شده و مشکلات ناشی از سوءمدیریت، کمبود تنوع در کلاس و آپشن خودروهای عرضه‌شده به بازار است. به اعتقاد محسن حاتم، خودروسازان باید با افزایش واردات یا ساخت مشترک قطعات و خودرو، افزایش تیراژ و تنوع محصولات را در دستور کار قرار دهند و به سلیقه مشتریان احترام گذارند تا زمینه آشتی مشتریان با بازار فراهم شود.
رویکردهای متفاوت خودروسازان
تغییر شرایط تولید و عرضه خودرو موجب رویکردهای دوگانه شرکت‌های خودروسازی شده است. مدیرعامل ایران‌خودرو چانه‌زنی برای افزایش حداقلی قیمت خودرو در سال آینده را در دستور کار قرار داده و ثبیت قیمت‌های مصوب کنونی را بعید می‌داند. این در حالی است که رئیس هیأت مدیره سایپا با اشاره به چشم‌انداز خوب صنعت خودرو در سال آینده معتقد است که روند رو به رشد افزایش تیراژ تولید خودرو در سال93 موجب نفع توأم تولید‌کننده و مشتریان با ثبات قیمت‌ها و تنوع عرضه خودرو خواهد شد. محمود دودانگه با رد تکرار جهش قیمتی در بازار سال آینده خودرو تصریح کرد که حتی اجرای مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها نیز اثر کمی در افزایش قیمت تمام‌شده خودرو خواهد داشت و عرضه خودرو با کیفیت و قیمت مناسب در سال93 را شاهد خواهیم بود.
گرانی خودرو به بهانه استاندارد یورو4 تخلف است
محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت اظهارنظر چندی پیش احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان را که در گفت‌وگو با همشهری از تحمیل هزینه 2میلیون تومانی مشتریان به‌دلیل نصب استاندارد یورو4 خبر داده بود، رد و اعلام کرد: «از افزایش قیمت 2میلیونی بی‌اطلاع بوده و معتقدم نباید اینگونه باشد. چنین افزایش قیمتی تخلف است. اما شنیده‌ام فردی در این زمینه مصاحبه کرده که مسئولیتی ندارد. یورو4 آپشن نیست تا به‌خاطر آن قیمت خودرو افزایش یابد بلکه استانداردی در تولید خودرو است. بر این اساس قول داده‌ایم تا پایان خرداد93 همه خودروهای تولیدی به استاندارد یورو4 مجهز شوند. همچنین وزارت نفت متعهد شده تا بنزین پاک در چند کلانشهر را توزیع کند؛ گرچه ما خواهش کردیم تا عرضه این بنزین در همه شهرهای کشور صورت گیرد.»