تحمیل هزینه‌های اضافه به شهر

در همین خصوص رئیس شورای‌عالی استان‌ها اعتقاد دارد که یکی از بحث‌های جدی‌ که باید آن‌را از الان (پیش از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها) درنظر داشت، پرداخت عوارض است. مهدی چمران به همین‌خاطر توصیه می‌کند شهرداری تهران و دیگر کلانشهرها رکود ساختمان‌سازی و پرداخت عوارضی را که پس از اجرای فاز دوم هدفمندی به‌وجود می‌آید، مدنظر بگیرند و برنامه و بودجه سال آینده را بلندپروازانه نبندند. وی مسئله دیگر را بحث افزایش نرخ حامل‌های انرژی و سوخت عنوان می‌کند؛ چراکه درصورت گران‌شدن، تأثیر قابل توجهی بر مخارج مدیریت شهری خواهد داشت، این در حالی است که به گفته وی، این موضوع در حال حاضر در بودجه پیش‌بینی نشده است.

نگرانی این عضو شورای شهر تهران بیشتر از این جهت است که معلوم نیست افزایش‌ قیمت‌ها چقدر و به چه شکل است و فاز دوم هدفمندی از چه زمانی اجرایی می‌شود. وی البته عنوان می‌کند اعضای شورا دست روی دست نگذاشته و بر اینکه بودجه شهر به نحو بهتری بسته شود، صحبتی با وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها در این زمینه داشته‌اند.

یکی دیگر از اعضای شورای شهر تهران نیز دغدغه خود را اینطور اعلام می‌کند که در بودجه سال93 موضوع هزینه‌های تحمیل‌شده به کلانشهرها درنظر گرفته نشده است چون بر مبنای شرایط فعلی تصمیم‌گیری شده، قطعا مشکل به‌وجود می‌آید. محسن پیرهادی به همین دلیل می‌گوید که اگر دولت می‌خواهد فاز دوم را اجرایی کند باید هزینه‌های تحمیل‌شده به کلانشهرهای کشور را جبران کند. سخنگوی کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران در پاسخ به این سؤال که شورا چه برنامه‌ای برای این منظور دنبال می‌کند، می‌گوید: «صحبت بازنگری در بودجه شده است و اگر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها ابلاغ شود و قطعیت پیدا کند، باید کمک دولت هم مشخص شود و قطعا ما هم در شورا آن را دنبال می‌کنیم». این عضو شورای شهر تهران هم مانند چمران یکی از مشکل‌های عمده کلانشهرها پس از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را افزایش هزینه سوخت می‌داند. به غیر از این هم بیان می‌کند که طبیعتا هزینه نگهداشت و اداره شهر هم افزایش می‌یابد.

اجرا نشدن بسته حمایتی حمل‌ونقل در فاز اول

مهدی چمران، رئیس شورای‌عالی استان‌ها در مورد تأثیرات فاز اول هدفمندی یارانه هم با ایسنا صحبت کرده است؛«در مرحله اول نرخ گازوئیل و بنزین افزایش پیدا کرد اما شهرداری‌ها تا حدود بیش از 6 ماه هیچ افزایشی در نرخ‌ها ندادند و با همان قیمت‌های قبلی کار را ادامه دادند و افزایش‌ها را خودشان پرداخت کردند و این کار در آرام‌کردن جامعه بسیار مؤثر بود. البته در این مرحله وعده‌هایی به شهرداری‌ها داده شدکه متأسفانه عملی نشد و بسته حمایتی که قرار بود برای حمل‌ونقل عمومی داده شود، اجرایی نشد. امیدواریم این بار با هماهنگی و همکاری شهرداری‌ها و اجرایی‌شدن وعده‌هایی که داده می‌شود بتوان در بودجه سال آینده مرحله دوم هدفمندی را به خوبی اجرایی کرد». وی به‌هر ترتیب عنوان می‌کند که منتظر اجرایی‌شدن مرحله دوم هدفمندی هستند تا مقدار افزایش قیمت‌ها را متوجه شده و براساس آن برنامه‌ریزی‌ها و اصلاح بودجه صورت بگیرد.

کاهش درآمد به‌خاطر رکود ساخت‌وساز

این در حالی است که محمد سالاری، رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران بحث توجه به هدفمندی یارانه‌ها را به مدیریت شهری ربط می‌دهد؛ «به هر حال بخشی از بودجه شهر ناشی از صدور پروانه‌های ساختمانی و فروش تراکمی است که تحت طرح تفصیلی پیش‌بینی شده است. در اصل این یک نوع درآمد پایدار به‌حساب می‌آید. بخش دیگری از بودجه از محل وصول عوارض نوسازی، پسماند و... تأمین می‌شود. پس یارانه‌ها زیاد در تحقق درآمدی شهرداری تأثیر چندانی نخواهد داشت.»

وی در پاسخ به این سؤال که به‌نظر شما آیا فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها روی بحث ساخت‌وساز تأثیر منفی می‌گذارد و درآمدهای شهرداری کاهش نمی‌دهد یا خیر؟ می‌گوید: کسانی‌ که در بخش ساخت‌وساز فعالیت می‌کنند اصلا یارانه در کارشان تأثیری ندارد؛ نه در خرید و نه در فروش. وی با این حال بیان می‌کند که آنچه در این وسط در مورد درآمدهای شهرداری بااهمیت و نگران‌کننده است، رکودی است که در فضای مسکن ایجاد می‌شود؛ البته این رکود همین الان هم وجود دارد. به‌گفته وی آمارها نشان می‌دهد که اواخر امسال کمترین مراجعه برای اخذ پروانه ساخت در مناطق مختلف تهران صورت گرفته است.
از این بخش سخنان وی می‌توان نتیجه گرفت با وجود عدم‌نقدینگی در عرصه ساخت و ساز ممکن است بخشی از درآمدهای شهرداری ناشی از عوارض صدور پروانه کاهش یابد.

تصمیم پس از اجرای فاز دوم

علیرضا دبیر اما برای این مسئله نظر دیگری دارد؛ «هر زمان که تصمیم نهایی برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها گرفته شد باید ببینیم چه باید کرد. البته راه‌های مختلفی دیده شده است که چنانچه هر زمان فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها شروع شد بتوان با اجرای آنها مسائل و مشکلات احتمالی را مدیریت کرد. با این حال به‌نظر من این مسئله بیشتر روی بودجه سال94 اثر می‌گذارد.» رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر عقیده دارد که وقتی به 2بخش حمل‌ونقل عمومی و فرهنگی- اجتماعی در بودجه سال بعد به‌صورت ویژه نگاه شده پس نباید زیاد نگرانی در مورد آنها وجود داشته باشد و باید مسائلی همچون احداث 30کیلومتر مترو در دستور کار قرار گیرد.

منظر کلی از تفکیک بودجه شهرداری تهران در سال 93

* گفتنی است که طبق تبصره 42بودجه شهرداری در سال 93، به شهرداری تهران اجازه داده شده تا به میزان یک‌درصد از کل بودجه را به «هویت بخشی به شهر تهران با محوریت شهرسازی و معماری ایرانی- اسلامی و ساماندهی سیما و منظر شهری» اختصاص دهد.