بیل کلبی رئیس سابق سیا این اطلاعات محرمانه را تاریخچه سوءاستفاده‌های سیا خوانده است. این اسناد مجموعه‌ای از کودتاها، ترورها، آدم‌ربایی‌ها، جاسوسی‌های داخلی و خارجی، وارد شدن به حریم خصوصی افراد، شنود غیرقانونی تلفنی و دیگر اقدامات از این دست را شامل می‌شود که درباره اکثر آنها در 30 سال گذشته رسانه‌های داخلی و خارجی مطالبی نوشته‌اند.
انتشار این اسناد محرمانه مربوط به گذشته، هرچه که باشد خبر بسیار خوبی برای نظام اطلاعاتی آمریکاست.
هدف مایکل هایدن رئیس سیا از انتشار این اسناد از یک‌سو تفکیک قائل شدن میان گذشته و حال است و از سوی دیگر تاکید بر این پیام برای حاکمان آینده کاخ سفید است که اگر با اطلاعات محرمانه کار سیاسی کنید، نامتان در صفحه اول روزنامه‌ها نوشته خواهد شد.
کار سیا به هیچ وجه شنود تلفنی نویسندگان مطبوعاتی چون جک اندرسون، خواندن ای میل‌های جین فوندا یا پاپوش دوختن برای خبرنگار روزنامه واشنگتن پست نیست. اگر سند و شاهدی از نقض قانون توسط یک نفر وجود داشته باشد، اف بی آی باید آن را پیگیری کند.
اگر اف بی آی قدرت کافی برای انجام تحقیقات را نداشته باشد آن وقت رئیس جمهور باید به کنگره برود و تصویب قانونی سخت‌تر در این زمینه را درخواست کند.
در انگلیس قانون اسرار محرمانه دولتی، انتشار اسرار دولتی را در صفحات اول روزنامه‌ها ممنوع کرده است. هر خبرنگار و روزنامه‌نگاری که دانسته و عمداً اسراری را منتشر کند به زندان می‌افتد.
این قانون سختی است اما بهتر از این است که سرویس اطلاعاتی وارد عمل شود و برای جلوگیری از این موضوع قانون را زیر پا بگذارد.
مورد دیگری که سیا با دستور کاخ سفید مرتکب قانون‌شکنی شده است، ترور رهبران خارجی توسط این ماموران این سرویس است. سیا هیچ‌گاه عملیات‌های ترور را به‌خوبی انجام نداده است.
کلبی در سال 1975 به جرارد فورد رئیس جمهور وقت گفت: «ما عملیات‌هایی برای ترور رهبران خارجی انجام داده‌ایم اما هیچ‌گاه موفق نشده‌ایم.» اگر کاخ سفید با رهبر خارجی مشکل دارد راه حل‌های حقوقی دیگری وجود دارد که می‌تواند از آن استفاده کند که تحریم و جنگ بعضی از آنهاست.
اما همه خطاهای سیا را نباید به نام کاخ سفید ثبت کرد. با این حال اسناد منتشر شده سیا حاوی مواردی است که در آنها سیا مجبور شده کارهای غیرقانونی انجام دهد که منابع و اعتبار این سازمان را به خطر انداخته است.
اگر کاخ سفید بیشتر از آن‌که از تهدیدهای خارج مرزها بترسد از تحولات و تهدیدهای داخلی می‌ترسید هم سیا و هم بقیه نهادها شرایطی بهتر از حالا داشتند.
چه چیز موجب وقوع اتفاقات امروز شده است؟ هنوز روزی نیست که کسی به من تلفن نزند و از من درباره این‌که واقعاً در 11 سپتامبر چه اتفاقی افتاد نپرسد. پاسخ اولیه من رجوع به گزارش کمیته 11 سپتامبر و پذیرفتن این است که اسامه بن لادن این کار را انجام داده است.
اما هر روز شواهدی را می‌بینیم که نشان می‌دهد گزارش کمیته 11 سپتامبر بر اساس تاکتیک‌های بازجویی و شیوه‌های نامناسب اخذ اطلاعات تهیه شده است.
هنوز نمی‌دانیم که آیا مظنونان 11 سپتامبر حقیقت را گفته‌اند یا حرفی را که دیگران خواسته‌اند زده‌اند تا بازجویان را خشنود کنند.
امیدوارم اسناد منتشر شده سیا به روشن شدن این موضوع هم کمک کند. البته شکی نیست که برای روشن شدن این موضوع باید تا دولت بعدی در واشنگتن صبر کرد.
*افسر سابق سیا
تایم/ 25 ژوئن