علی طیبنیا پیش از آنکه برکرسی هدایت وزارت اقتصاد تکیه زند در محافل کارشناسی نامی قابل احترام بهحساب میآمد اما این کارشناس زبده زیر فشار نزول منحنی شاخص بورس دست به کاری زد که حتی در آشفته بازار اقتصاد در 2دولت گذشته هم شاهد آن نبودیم. وزیر اقتصاد پس از یک نشست ویژه با مدیران بانکها و بیمه دستور تزریق 5هزار میلیارد تومان نقدینگی را از جیب این نهادهای مالی به بورس صادر کرد، امری که با انتقاد کارشناسان مستقل روبهرو شد. حال مسئولان بورس بهصورت تلویحی میگویند قصد دارند شکل مداخله دولت را از طریق یک صندوق ویژه با نام صندوق توسعه بازار سرمایه هدایت، کانالیزه و تئوریزه کنند.
تزریق گام به گام
محمدرضا خواجه نصیری مدیر نظارت سازمان بورس که با بلومبرگ سخن میگفت، از کمک 4بانک و 2شرکت بیمه برای بازگشت رونق به بازار سرمایه خبر داد و افزود: این نهادها ۵۰ تریلیون ریال موجودی صندوق توسعه بازار سرمایه را تأمین میکنند. مدیر نظارت سازمان بورس گفت: مؤسسات مالی ایران موافقت کردهاند تا بهمنظور کمک به پیشگیری از نوسانات عمده قیمت و تزریق نقدینگی در زمان وارد آمدن فشار به بازار، در تأمین موجودی یک صندوق تثبیت بورس مشارکت کنند. محمدرضا خواجه نصیری افزود: 4بانک و 2شرکت بیمه در تأمین موجودی 50تریلیون ریالی (2میلیارد دلاری) صندوق توسعه بازار سرمایه بورس مشارکت خواهند کرد. او گفت: هدف این صندوق حمایت از بازار و تأمین ثبات آن در دراز مدت است. زمانی که بازار نیاز داشته باشد، این پول در چند مرحله و بهصورت گام به گام و متمرکز به بازار تزریق خواهد شد.
صندوق توسعه دائمی میشود
او در پاسخ به این پرسش که سیاست کلی صندوق توسعه بازار پس از تجهیز منابع جدید چیست و آیا این برنامه مقطعی خواهد بود؟گفت: برنامه صندوق توسعه از مجموعه برنامههای سیاستی برای ثبات بازار طراحی شده است. تلاش برای شفافیت و تعامل با صنایع و مسئولان ازجمله دیگر برنامههای سیاستی است. بنابراین صندوق توسعه بازار با هدف تزریق نقدینگی و بازارگردانی و رساندن بازار به شرایط متعادل است. برنامه این صندوق درازمدت است که خوشبختانه منابع تجهیز شده با همراهی سایر نهادها روزبهروز افزایش خواهد یافت، تا این صندوق همواره در کنار بازار باشد.خواجهنصیری در گفتوگویی دیگر با فارس افزود: استراتژیهای مدونی برای صندوق توسعه بازار سهام طراحی شده که در حقیقت مبتنی بر ایجاد ثبات و ایجاد شرایط نقدشوندگی در عین حفظ نشاط و طراوت بازار است و براساس این استراتژیها صندوق عمل خواهد کرد.
مأموریت اصلی صندوق؛ ایجاد ثبات در بورس
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان هم گفت: یکی از مهمترین اهداف تشکیل صندوق توسعه بازار و تقویت منابع این صندوق، تقویت سازوکار بازارگردانی و در نتیجه ایجاد ثبات در بورس است که چنین سازوکاری، بهمنظور تقویت نقدشوندگی در بورس و افزایش اعتماد سرمایهگذاران به این بازار ضروری است، همچنین این سازوکار به سرمایهگذاران امکان میدهد تا تصمیمات خود را در زمانی مناسب اجرا کنند.
علی سعیدی با اشاره به اینکه تجهیز و تقویت منابع در صندوق توسعه، لزوما بهمعنای تزریق یکباره و بیهدف این منابع به بازار سهام نیست، تأکید کرد: وجود یک صندوق توسعه دارای پشتوانه مالی مناسب این اطمینان را برای سهامداران فراهم میکند که در شرایطی که بازار بنا به دلایل مختلفی، ازجمله مسائل روانی، از نظر نقدشوندگی دچار مشکل میشود، صندوق در جانب تقاضا و یا عرضه، در چارچوب راهبردهای تدوین شده برای آن، در بازار ورود کرده و در جهت تقویت نقدشوندگی بازار اقدام خواهد کرد. وی در تشریح این موضوع افزود: صندوق سازوکار بازارگردانی را برای کل بازار اجرا میکند؛ به این صورت که در زمانی که تقاضا برای خرید سهام زیاد باشد، این صندوق اقدام به عرضه کرده و در زمانی که عرضه در بازار زیاد باشد، صندوق طرف تقاضا را تأمین میکند.
هدف؛ کمک به بورس
مصطفی مهماندوست حقیقی، عضو شورای بورس هم با اشاره به تاسیس صندوق توسعه بازار گفت: در جلسه روز دوشنبه شورای بورس مقرر شد بین 40تا 50هزار میلیارد ریال وارد این صندوق شود که 50درصد آن توسط بانکها، 30درصد توسط بازار سرمایه و 20درصد توسط بیمهها تأمین میشود. حقیقی مهماندوست تأکیدکرد: اگر ابهاماتی که در قانون بودجه و هدفمندی وجود دارد برطرف شود و سازمان خصوصیسازی به کشش بازار در هنگام عرضهها توجه کند، همچنین با تثبیت نرخ ارز و استقرار ثبات و آرامش در بازار سرمایه میتوانیم شاهد بهبود اوضاع در بازار سرمایه باشیم.