حالا دیگر نوای تار محمدرضا لطفی با زمزمههای زیر لب «ندانمت که چو این ماجرا تمام کنی، از این سرای کهن راهی کجام کنی» برای همیشه ابدی شدهاند.
قلندرمرد موسیقی ایران
در رثای لطفی که میگویند «کاروان» را بیش از دیگر ساختههایش دوست داشت، بسیاری از هنرمندان و مدیران هنری پیام تسلیت دادند؛ از معاون هنری وزیر ارشاد که او را قلندرمرد موسیقی ایران نامید تا مدیرکل موسیقی که با صفت سراینده چاووشهای خاطرهبرانگیز لطفی را توصیف کرد. حسینعلیزاده، سیدحسامالدین سراج، علیرضا افتخاری، فرهاد فخرالدینی، علیرضا قربانی، کیوان ساکت، محمد معتمدی، محمد سریر و دیگران هم هر کدام با زبان حال از غم فراق لطفی سخن گفتند. آهنگساز آهنگ «میگذرد کاروان روی گل ارغوان، قافلهسالار آن سرو شهید جوان» که با صدای شهرام ناظری ماندگار شده، سال1325 در گرگان به دنیا آمد و موسیقی را نزد استادانی چون علیاکبر شهنازی و حبیبالله صالحی فراگرفت. پس از پایان هنرستان به دانشکده موسیقی رفت و به تکمیل آموختههایش پرداخت. در جشنواره موسیقی جشن هنر شیراز به اجرای راست پنجگاه پرداخت که بسیار مورد توجه قرار گرفت.
تولد چاووش و عارف
زندهیاد لطفی سال۱۳۵۳ به عضویت گروه علمی دانشکده موسیقی درآمد و در همین سال همکاری خود را با رادیو آغاز کرد. او حدود یک سال و نیم مدیر گروه موسیقی دانشکده موسیقی هنرهای زیبای تهران بود و پس از استعفا از این سمت، سال۱۳۵۴ گروه موسیقی شیدا را راهاندازی کرد. شیدا به همراه گروه عارف به سرپرستی حسین علیزاده در اعتراض به رژیم پهلوی از همکاری با رادیو انصراف دادند و کانون موسیقی چاووش را راه انداختد. این کانون پیش از پیروزی انقلاب ایران در سال1357 کار تولید تصنیفهای انقلابی را آغاز کرد که در آن علاوه بر لطفی و علیزاده هنرمندانی چون پرویز مشکاتیان، علیاکبر شکارچی، محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، هوشنگ ابتهاج و... حضور داشتند. بسیاری از کارشناسان موسیقی ایران کانون چاووش را نقطه عطف موسیقی ایران میدانند و معتقدند محصولات این کانون در زمره بهترین آثار موسیقی سنتی قرار دارند.
شیدا با طعم انتقاد
لطفی پس از انحلال چاووش به آمریکا رفت و مرکز فرهنگی هنری شیدا را در واشنگتن تاسیس کرد. او پس از سالها دوری از وطن، دهه80 به ایران بازگشت و در مکتبخانه میرزا عبدالله به تدریس علاقهمندان موسیقی مشغول شد. او در این سالها علاوه بر اجرای چند برنامه با شاگردانش اظهارنظرهایی تند و تیز هم داشت؛ هم شجریان را نقد کرد هم از نوازندگی و سبک کیهان کلهر در حوزه نوازندگی کمانچه ایراد گرفت. لطفی که یک سال از بیماری سرطان رنج میبرد، در ماههای گذشته چندبار در بیمارستان بستری شد تا سرانجام بامداد روز جمعه 12اردیبهشت برای همیشه موسیقی سنتی ایران را تنها گذاشت.
وداع در بلندیهای گرگان
داوود گنجهای قائممقام خانه موسیقی با ابراز تأسف از فقدان محمدرضا لطفی به همشهری گفت: این موسیقیدان بزرگ یک سرمایه بزرگ برای موسیقی ایران بود و ما متأسفانه وزنهای وزین و هنرمندی برجسته را از دست دادیم. همه هنرمندان و هنرشناسان از این ضایعه متاثر و متأسفند چرا که به واقع جایگزینی برای لطفی وجود ندارد. لطفی در آهنگسازی بینظیر بود و در بداههنوازی معلمی شایسته. در کنار اینها، بهنظرم لطفی بیشترین سهم را در گسترش حس وطنپرستی و اخلاق حسنه داشت. قائممقام خانه موسیقی در پایان از به خاک سپردن پیکر لطفی طبق وصیت خود او در یکی از بلندیهای شهر گرگان خبر داد.