غنيسازي اوقات فراغت دانشآموزان اما در فصل تابستان به معضلي جدي براي پدران و مادران تبديل ميشود. كارشناسان بر اين باورند كه اگر از اوقات فراغت تابستان به خوبي بهرهبرداري شود، ميتواند به دوراني اثرگذار در زندگي حال و حتي آينده كودكان و نوجوانان تبديل شود. غنيسازي اوقات فراغت دانشآموزان موضوعي است كه حدود 30سازمان و دستگاه در آن دخيل هستند و در چند سال اخير در خوشبينانهترين حالت تنها نيمي از جمعيت 12ميليون و 300هزار نفري دانشآموزي تحت پوشش برنامههاي اوقات فراغت قرار گرفتهاند.
افزون بر اينكه اوقات فراغت در كشور متولي خاصي ندارد، سياست مدوني نيز در اينباره وجود ندارد، اكنون برنامهريزيهاي متفاوتي براي اوقات فراغت دانشآموزان انجام ميشود كه همسو با هم نيستند و هر دستگاهي ساز خود را ميزند و همين مسئله ناهماهنگيها را بيشتر ميكند. بين دستگاهها و سازمانهاي دخيل در امر اوقات فراغت به درستي تقسيم كار انجام نشده است و به همين علت شاهد اعمال برنامهريزيهاي سليقهاي و موازيكاري هستيم.
متولي اوقات فراغت نداريم
معاون پرورشي وزير آموزش و پرورش در پاسخ به پرسش همشهري مبني بر اينكه عمود خيمه غنيسازي اوقات فراغت چه سازماني است، گفت: هنوز مشخص نيست كه چه سازماني مسئول سياستگذاري و برنامهريزي براي اوقات فراغت است، ولي براساس مصوبه 160كميسيون معين شورايعالي انقلاب فرهنگي، آموزش و پرورش موظف است تا براي غنيسازي اوقات فراغت دانشآموزان برنامهريزي كند. حميدرضا كفاش معتقد است كه تعدد دستگاههايي كه متولي تأمين اوقات فراغت نوجوانان و جوانان هستند هم فرصت است و هم تهديد، زيرا هر نهادي متناسب با وظايف خود براي اوقات فراغت نوجوانان و جوانان برنامهريزي ميكند. تهديد هم از اين نظر كه ممكن است اين نهادهاي مختلف همراستا با يكديگر در بحث غنيسازي اوقات فراغت فعاليت نكنند.
هفته گذشته مديركل آموزش و پرورش شهر تهران در پاسخ به پرسش همشهري مبني بر اينكه چه سازماني مسئول اوقات فراغت است، گفت: ليدر برنامههاي اوقات فراغت در شهر تهران اداره ورزش و جوانان استان تهران است. ما در اين مدت تلاش بسياري كرديم كه با اين اداره كل ارتباط و تعامل داشته باشيم كه تا امروز اين امكان فراهم نشده است و عمده كارهاي اوقات فراغت روي دوش آموزش و پرورش سنگيني ميكند.
بالابودن هزينهها
برنامههاي تداركديدهشده براي غنيسازي اوقات فراغت دانشآموزان در بسياري از موارد بهويژه رشتههاي ورزشي با وجود دولتي بودن آنها، با درآمد خانوادهها همخواني ندارد و هزينه هنگفتي براي نامنويسي در رشتههاي ورزشي بايد پرداخت كرد. معاون وزير آموزش و پرورش در پاسخ به همشهري گفت: ميزان اين شهريه اندك است تا به خانوادهها فشار وارد نشود و صرفا با هدف مشاركت خانوادهها در اقلام مصرفي طراحي شده است. همچنين براساس قانون درآمدهاي كسب شده از طريق فعاليتهاي تابستاني بهحساب خزانه وارد شده و تمام آن برگشت خورده و براي اردوگاه مربوطه مصرف ميشود. البته از بخش اعظمي از دانشآموزان محروم و عشايري هيچ هزينهاي گرفته نميشود و خدمات براي آنها رايگان است. آموزش و پرورش براي غنيسازي اوقات فراغت دانشآموزان در كشور 20هزار پايگاه تابستانه پيشبيني كرده است كه نام نويسي در اين پايگاه از اول تير آغاز ميشود. زمان آغاز فعاليت اين پايگاهها نيز از هفته دوم تير اعلام شده است.
افزايش بزهكاري
براساس آمار و اطلاعاتي كه متوليان امر اعلام كردهاند در دوران فراغت دانشآموزان تخلفات در بين نوجوانان و جوانان 20درصد رشد دارد. بهروز فتحي، كارشناس آموزش و پرورش معتقد است نگاه سرگرمي به اوقات فراغت دانشآموزان اشتباه است، اوقات فراغت، بهعنوان مكمل جريان رسمي مطرح است تا فعاليتها منقطع نشود و به سال تحصيلي آينده متصل شود. تحقيقات اجتماعي نشان ميدهد يكي از عوامل مهم بزهكاري در نوجوانان و جوانان خالي بودن اوقات فراغت آنهاست و در اين ايام است كه زمينههاي پذيرش رفتارهاي ناهنجار، اعتياد و انجام جرايم شكل ميگيرد. غنيسازي اوقات فراغت نوجوانان و جوانان در فصل تابستان ميتواند تاحد زيادي مانع از گسترش بزهكاري شود و چه بسا به دروني شدن ارزشهاي جامعه نيز بينجامد.