چندماه پيش از برگزاري جام جهاني 2014 رئيس انجمن دفاتر خدمات مسافرتي استان تهران در صبحانه كاري مديركل ميراث فرهنگي استان تهران با خبرنگاران نسبت به انحصارطلبيهاي فدراسيون فوتبال در فروش تورهاي جام جهاني برزيل اعتراض كرد. چندماه مانده به جام جهاني برزيل، فدراسيون فوتبال اعلام كرد كه انحصار فروش تورهاي جامجهاني را در اختيار ميگيرد و همين موضوع موجب اختلاف و اعتراض شركتهاي خدمات مسافرتي شد.اكنون از برزيل خبر رسيده كه ايرانيهاي سفركرده به آن كشور براي تماشاي مسابقات فوتبال در خيابانهاي آن كشور سرگردان ماندهاند.
انحراف يكشبه از تفاهمنامه مشترك
سفير سابق ايران در برزيل درباره انتقادهاي مطرحشده از نحوه اعزام هواداران ايراني به برزيل به ايسنا گفته است كه يكماهونيم پيش از نوروز 93 ستاد اعزام هواداران تيم ملي به برزيل تشكيل شد و او نيز با توجه به تجربهاي كه از حضور در برزيل داشت معيارهايي اعلام كرد و گفت كه نبايد به تورهايي كه توانايي انجام استانداردها را ندارند اجازه اعزام هوادار از ايران به برزيل داده شود. براساس آنچه هاشمي گفته است، برآورد هزينه سفر به برزيل براي علاقهمندان به تماشاي بازيهاي جام جهاني براي اقامت در يك هتل 5ستاره به همراه صبحانه، ناهار و شام و حتي بليت پرواز 29ميليون تومان و اعلام شده بود كه هر آژانسي توانايي انجام اين كار را دارد، پا پيش بگذارد. بانك گردشگري نيز اعلام آمادگي كرد كه در ازاي پرداخت وام با بازپرداخت يكساله و سود 4درصد، هواداران ايراني تيم ملي را به برزيل اعزام كند. مقرر شده بود كه بانك گردشگري مبلغ 2ميليارد تومان نيز براي تهيه اقلامي نظير پرچم و شال هزينه كند.
پس از اين اتفاق 20جلسه با حضور كفاشيان، رئيس فدراسيون فوتبال و جهانگيري، رئيس بانك گردشگري در حضور مرتضي رحماني موحد، معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي برگزار شد و تفاهمنامهاي به امضا رسيد اما مشخص نشد كه چرا همهچيز يكشبه منحرف شد.
هاشمي در اظهارنظر جالبي گفته است براي جلوگيري از تعابير اشتباه، انحراف از تفاهمنامه در وزارت خارجه پيگيري نشده است. اگرچه مشخص نيست موضوع جلوگيري از تعابير اشتباه چه معنايي دارد، هاشمي گفته است كه با انحراف از تفاهمنامه، كميته پشتيباني از تيم ملي در وزارت خارجه پيشبيني كرده بود كه اعزام خارج از تفاهمنامه علاقهمندان به جامجهاني موجب ناراحتي ايرانيهايي خواهد شد كه به برزيل سفر ميكنند؛ اتفاقي كه به گفته او امروز خود را در برزيل نشان داده است. ايسنا از هاشمي پرسيده است كه چگونه ميتوان حق تضييعشده ايرانيهايي را كه براي حمايت از تيم ملي ايران به برزيل سفر كردهاند پيگيري كرد؟ آنطور كه هاشمي در پاسخ گفته است، وقتي قرار شد بانك گردشگري اين كار را انجام دهد بايد يك چك چند ميليارد توماني بهعنوان ضمانت ارائه ميكرد، اما با خروج يكشبه اين تفاهمنامه از مسير خود اكنون مشخص نيست چه ضمانت اجرايي براي پيگيري حق تضييع شده ايرانيهايي كه به برزيل سفر كردهاند، وجود دارد.
شكايت گردشگران به سفارت ايران در برزيل
در يك مورد از مشكلاتي كه هاشمي به آن اشاره كرده، هواداران تيم ايران در شهر كوريتيبا بودهاند اما تور به سائوپائولو رفته و مشكلات جدي براي مسافران جامانده از تور ايجاد كرده است.محمدعلي قانعزاده، سفير ايران در برزيل نيز درباره انتقادهايي كه درباره نحوه حضور تورهاي ايراني در برزيل مطرح شده، گفته است كه بعضي افراد به پستهاي كنسولي ايران در 4شهر سائوپائولو، كوريتيبا، بلوهوريزونته و سالوادور مراجعه كرده و از تورهاي گردشگري جامجهاني انتقاد كردهاند.
به گفته سفير ايران در برزيل، تورهاي جام جهاني از برخي افراد مبلغ گزافي بين 30تا 60ميليون تومان گرفتهاند. درحاليكه گردشگراني كه بهصورت انفرادي به برزيل سفر كردهاند تاكنون مبلغي حدود 15تا 19ميليون تومان هزينه كردهاند.
حميدرضا آصفي، سخنگوي سابق وزارت امور خارجه و سفير سابق ايران در امارات كه اكنون عضو ستاد پشتيباني از تيم ملي در جام جهاني است نيز ميگويد: شكايتهاي زيادي از تورهاي مسافرتي جامجهاني مطرح شده است. به گفته او، تعداد زيادي از ايرانيها ناراحت هستند و در طول اين سفر اذيت شدند كه اگر سفارت ايران در برزيل نبود، معلوم نبود چه بلايي بر سر اين افراد ميآمد. آصفي افرادي را در برزيل ملاقات كرده كه 60ميليون تومان براي سفر به برزيل پول پرداخت كرده ولي در آن كشور سرگردان شدهاند.
به گفته آصفي، براي جلوگيري از اين اتفاقات تفاهمنامه خوبي آماده شده بود كه به امضاي كفاشيان هم رسيده بود تا تورها به مجموعه بزرگي داده شود و تعداد زيادي از هواداران ايراني بتوانند به برزيل سفر كنند اما موضوع يكباره منحرف شد. اين انتقادها در حالي مطرح شده است كه محمدعلي فياضي رئيس كميتههاي ملي معاونت گردشگري با عنوان رئيس كارگروه يوزپلنگ آسيايي به همراه كارشناسان خود در معاونت گردشگري براي تماشاي مسابقات جام جهاني به دعوت فدراسيون فوتبال در برزيل به سر ميبرد.
اكنون رسانهها از مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و معاونت گردشگري آن سازمان پرسيدهاند كه آيا رئيس كارگروه يوزپلنگ كه مسئوليت كميتههاي طبيعتگردي، گردشگري ورزشي، دريايي، زيارتي و درماني را نيز برعهده دارد، تكليفي در قبال مشكلات ايجاد شده براي گردشگران ايراني در برزيل احساس نميكند؟ محمدعلي فياضي همچنين مسئول پيگيري ايجاد غرفه ايران (سازمان ميراث فرهنگي) در شهرهاي ميزبان تيم ايران در برزيل بوده كه موفق به انجام ماموريت خود نشده است.