پس از ديدار و گفتوگوي ملك عبدالله با جان كري در جده كه گفته ميشود ديداري سرد و پرتنش بوده، پادشاه عربستان در پيامي براي نخستين بار نگراني خود را از نزديكشدن شبهنظاميان داعش به مرزهاي اين كشور اعلام كرده است.
درحاليكه دولت عراق، عربستان را به حمايت مالي و معنوي از شبهنظاميان داعش متهم كرده ملك عبدالله، در نخستين واكنش رسمي به تحولات عراق بدون نام بردن از گروه خاصي اعلام كرد كه اقدامهاي «يك دسته تروريست را كه بهدنبال منافع شخصيشان هستند» تحمل نخواهد كرد.
پادشاه 89ساله عربستان در پيامي به مناسبت آغاز ماه رمضان تأكيد كرده اجازه نخواهد داد «تروريستهايي كه از مذهب بهعنوان پوششي براي كارهايشان استفاده ميكنند» به عربستان آسيبي برسانند. عربستان سعودي مرز مشترك 800كيلومتري با عراق دارد.
پيام ملك عبدالله براي دوري جستن از گروههاي تروريستي در حالي منتشر شده كه گزارشهاي جديد نشان ميدهد ديدار مقامهاي سعودي با جان كري، وزير امور خارجه آمريكا به انتقاد از سياستهاي واشنگتن گذشته است. روزنامه القدس العربي ديروز نوشت، مقامهاي مختلف عربستان ازجمله پادشاه اين كشور هر كدام به نوبهخود در اين ديدار عصبانيت خود را از آمريكا اعلام كردهاند. وزير امور خارجه آمريكا در سفر به عراق بر تشكيل دولتي كه همه گروههاي عراقي با همه طيفها و جريانهاي ملي در آن مشاركت داشته باشند، تأكيد كرده بود اما عربستانيها بهدنبال تشكيل دولتي هستند كه شيعيان و نوري مالكي در آن جايي نداشته باشند.
علاوه بر ملك عبدالله، امير سلمان بن عبدالعزيز وليعهد، امير مقرن بن عبدالعزيز جانشين وليعهد، امير سعود الفيصل وزير امور خارجه، ابراهيم العساف وزير دارايي و عادل الجبير سفير عربستان در آمريكا ازجمله كساني بودند كه انتقادها و خشم اين كشور از واشنگتن را اعلام كردند. وزير امور خارجه آمريكا پس از ديدار با مقامهاي سعودي در پاسخ به سؤالات خبرنگاران تنها به گفتن اينكه «مذاكرات سختي بود» بسنده كرد. مقامهاي دولت آمريكا گفتهاند كه پادشاه عربستان نسبت به پيشرويهاي داعش ابراز نگراني كرده است. بهنظر ميرسد اكنون كه كنترل اوضاع از دست خارجشده، رسيدن تروريستهاي داعش به مناطق نزديك عربستان باعث نگراني مقامهاي سعودي شده است. با وجود اين مقامهاي عربستان همچنان بر كنارهگيري نخستوزير عراق از قدرت با وجود پيروزي چشمگير ائتلاف مالكي در انتخابات اخير پافشاري ميكنند.
جنگندههاي روسيه در عراق
تحويل جنگندههاي روسي به ارتش عراق، باعث تقويت نظاميان اين كشور در نبرد با تروريستهاي داعش شدهاست. به گزارش الجزيره، مقامهاي امنيتي عراق اعلام كردهاند كه جنگندههاي سوخو 25 كه بهصورت دست دوم از روسيه خريداري شدهاند به بغداد رسيدهاند. نوري مالكي، نخستوزير عراق به تازگي اعلام كرده بود كه با رسيدن اين جنگندهها ظرف مدت يك هفته شرايط به نفع نظاميان عراق در مقابل تروريستهاي داعش تغيير چشمگيري خواهد داشت.
نيروي هوايي عراق جنگنده قابل ملاحظهاي تاكنون در اختيار نداشت و 5جنگنده سوخو ميتواند برگ برنده نظاميان عراق در مقابل داعش باشد. مقامهاي عراق از مدتها پيش بهدنبال خريد تسليحات و بالگردهاي جنگنده از آمريكا بودند اما مقامهاي كاخ سفيد حتي در سفر مالكي به واشنگتن اين پيشنهاد را رد كردند. نخستوزير عراق بهدنبال خريد اين جنگندههاي دست دوم گفته بود كه خيلي زودتر به جاي اعتماد به آمريكاييها بايد اقدام به خريد تسليحات از كشورهاي ديگر ميكرد.
جنگندههاي روسي در حالي به عراق رسيدهاند كه بزرگترين عمليات نظاميان اين كشور براي بازپسگيري شهر تكريت همچنان ادامه دارد. مقامهاي نظامي عراق گفتهاند براي آمادهسازي اين جنگندهها جهت عمليات نياز به 3تا 4روز زمان دارند.
بركناري مبهم معاون وزير دفاع عربستان
در ميان ناآراميهاي گسترده منطقه، پادشاه عربستان در اقدامي غيرمنتظره معاون وزير دفاع اين كشور را از سمت خود بركنار كرده است. خالد بن بندر معاون وزير دفاع عربستان 2ماه پس از انتصاب در اين سمت از پست خود كنار گذاشته شده است. برخي از منابع گفتهاند كه بركناري او با اصرار و پيشنهاد سلمان بن عبدالعزيز، وليعهد و وزير دفاع عربستان صورت گرفته است.