هيأت دولت در جلسه اخير خود براي كمك به تثبيت و جلوگيري از افزايش نرخ خدمات حملونقل عمومي شهري در سالجاري مبلغ هزار ميليارد ريال به ستاد مديريت حملونقل و سوخت تخصيص داد تا بهعنوان بخشي از يارانه بليت اتوبوس و مترو به شهرداريها پرداخت شود. اما اين سؤال هنوز بيپاسخ مانده است كه بودجه عمراني بخشهاي درونشهري و اقماري مترو چه زماني پرداخت ميشود؟
هابيل درويش مديرعامل شركت متروي تهران و حومه در اينباره با قدرداني از شهردار تهران بهخاطر تقبل بودجه مالي خطوط مترو اعلام كرد كه انتظار ميرود دولت نيز مطابق با تعهدات خود، بودجه خطوط شهري و اقماري را پرداخت كند.
به گفته درويش، در حال حاضر 100كيلومتر خط مترو در بخش برونشهري در دست ساخت است. يكي از اين پروژهها كه با عنوان متروي اقماري شناخته ميشود، خط تهران تا پرند به طول 50كيلومتر حدفاصل حرم مطهرامام(ره)، فرودگاه امام(ره) تا شهر جديد پرند است. در سالهاي گذشته، دولت ساخت و توسعه متروي شهرهاي اقماري را بهعهده گرفت و قرار شد اين پروژه نيز توسط دولت ساخته شود اما وقتي اين مسئله به نتيجه نرسيد در سال 1391و در دولت دهم با توافق دولت با شهرداري قرار بر اين شد كه پروژه متروي تهران تا پرند با تأمين بودجه صددرصدي دولت توسط شركت متروي تهران وحومه انجام شود. اين طرح هماكنون بيش از 70درصد پيشرفت دارد و درصورت تأمين اعتبار دولتي ميتوان پروژه را تا پايان سال به بهرهبرداري رساند.
پروژه برون شهري متروي ديگر، خط تهران، ورامين تا گرمسار به طول 110كيلومتر است كه فاز نخست اين پروژه از تهران تا پيشوا در حال ساخت است و حدود 10كيلومتر نيز زيرسازي شده و اگر دولت بودجه و اعتبار آن را پرداخت كند، برابر زمانبندي به بهرهبرداري خواهد رسيد. از سويي فاز مطالعاتي خط متروي تهران، اسلامشهرتا رباط كريم نيز در حال انجام است و اين آمادگي وجود دارد كه درصورت تأمين اعتبار پروژه از سوي دولت، اين پروژه از كمربندي آزادگان كه به خط 3مترو متصل ميشود آغاز شود.
فعاليت 30هزار نفر زير زمين
هابيل درويش در تشريح آخرين وضعيت خطوط در حال بهرهبرداري و توسعهاي متروي تهران و حومه گفت: هماكنون براي خطوط در دست ساخت متروي تهران و حومه حدود 10هزار نفر بهطور مستقيم و بيش از 20هزار نفر بهصورت غيرمستقيم فعاليت دارند. هماكنون در 200جبهه كاري ساخت متروي تهران و حومه كار ساخت مترو دنبال ميشود. در جريان ساخت يك كيلومتر خط مترو، به اندازه 12هزار مترمربع ساختمان 3طبقه و با همه معارضهاي متعدد تاسيسات شهري، 4كيلومتر ريلگذاري، يك كيلومتر ريل سوم، بيش از 5كيلومتر كابلهاي فشار قوي و كنترل و هدايت قطارها انجام ميگيرد. اين ميزان از فعاليت در بخش مترو در هيچ جاي دنيا سابقه ندارد.
توسعه حملونقل عمومي با اولويت مترو
گرچه اراده دولت و مديريت شهري ورود خودروها وموتورسيكلتهاي برقي و راهاندازي اين تكنولوژي درتهران بهمنظور كاهش آلودگي هواست اما با اين همه رئيس كميته محيطزيست شوراي اسلامي شهر تهران همچنان ارحجيت را در توسعه ناوگان حملونقل عمومي بهخصوص مترو ميداند. محمد حقاني به همين دليل از لزوم افزايش سالانه 30كيلومتر خط جديد مترو در تهران سخن گفت. به گفته حقاني تمركز بودجهاي شهرداري تهران بايد بر توسعه مترو متمركز باشد و سپس موضوعاتي مانند نوسازي ناوگان اتوبوسراني و تاكسيراني مورد توجه قرار گيرد. وي همچنين استفاده از وسايل نقليه برقي را راهكار مناسبي براي كاهش آلودگي هواي ناشي از سوختهاي فسيلي ميداند. حقاني با بيان اينكه فرايند ورود موتورسيكلتهاي برقي به ناوگان حملونقل شهري تهران آغاز شده، گفت: موتورسيكلتهاي بنزيني در حالت معمولي 6تا 8برابر خودروها آلودگي ايجاد ميكنند و با توجه به تردد صدها هزار دستگاه موتورسيكلت در سطح شهر تهران، اين جايگزيني ميتواند تأثير بسيار خوبي بر كاهش آلودگي هواي تهران داشته باشد.