به گزارش پايگاه رسمي دانشگاه صنعتي شريف، تصفیهخانههای میکروبی هر چند فناوری با سابقهای در جهان به شمار میرود، اما روش جدید تصفیه بیولوژیکی آب که برای رفع آلودگی پسابهای صنعتی توسعه داده شده است، نسبت به روشهای دیگر سادهتر بوده و از کارآیی بالاتری برخوردار است.
دکتر مهدی برقعی، سرپرست طرح توسعه سامانههای بیورآکتورهای بیولوژیکی با استفاده از بستر متحرک در این باره گفت: «با استفاده از این روش میتوان حجم تصفیهخانههای فعلی را به نصف کاهش داد. یک رآکتور آزمایشگاهی ۲۰ تا ۳۰ لیتری که با روش جدید ساخته شده است میتواند روزانه ۱۵۰ لیتر آب را تصفیه کند».
به گفته این استاد دانشگاه، نمونه صنعتی نصب شده در قیطریه تهران با حجمی معادل ۳ هزار لیتر روزانه ۱۵ هزار لیتر آب را تصفیه میکند. این طرح هماکنون در جزیره کیش و پتروشیمی بندر امام (ره) نیز اجرا شده است.
رئیس قطب بیوتکنولوژی ایران درباره روشهای تصفیه بیولوژیکی آب گفت: «در این روشها، گروهی از میکروبهای هوازی برای تجزیه آلودگیهای آب استفاده میشوند. این میکروبها در یک مخزن قرار میگیرند که به آن بیورآکتور گفته میشود. آبهای آلوده به ترکیبات نفتی، ترکیبات سمی و مواد مضر صنعتی و ارگانیک، پس از ورود به مخزن مورد هوادهی قرار میگیرند. این مخزن در واقع یک بیورآکتور است که داخل آن میکروبهای چسبیده به یک بستر پلاستیکی خاص، شناور هستند. این میکروبها با مصرف اکسیژن و مواد غذایی موجود در آب به تدریج مواد آلاینده را تجزیه میکنند. سپس این ترکیبات از آب خارج میشوند و در نهایت میکروبها نیز از آب جدا شده و آب تمیز از تصفیهخانه خارج میشود».
این روش هر چند به نظر ساده میرسد اما چالشهایی را نیز پیشرو دارد که محققان دانشگاه صنعتی شریف پس از ۲۰ سال تلاش و صرف بیش از ۱۰۰ میلیون تومان هزینه آنها را حل کرده و هماکنون در حال بهبود قابلیتهای این روش و اجرای آن در مراکز صنعتی دیگر هستند.
سرپرست گروه توسعه این فناوری به چالشهای موجود در این زمینه اشاره کرد و گفت: «میکروب به شرایط محیطی وابسته است و اگر شرایط محیا باشد به درستی کار خود را انجام میدهد. به همین دلیل بزرگترین چالش ما مقابله با شرایط آب و هوایی ایران است. در ایران آب شور فراوان است و میکروب در مقابل این آبها آسیبپذیر است. از طرفی گروه تحقیقاتی باید طرحی را ارائه میداد که ساده و ارزان بوده و به راحتی قابل اجرا باشد».
وی در ادامه با تاکید بر توانمندیهای صنعتی مرکز بیوشیمی دانشگاه صنعتي شریف افزود: «در حال حاضر توانستهایم با غلبه بر چالشهای طرح، آن را به صورت صنعتی اجرا کنیم و هماکنون ضمن تلاش برای بهبود طرح با یکی از پتروشیمیهای کشور برای احداث یک رآکتور بزرگ ۱۰ میلیون لیتری وارد مذاکره شدهایم که امید است با اجرای آن بتوانیم خدمت ارزشمندی در راستای سلامت جامعه انجام دهیم».