به گزارش ایسنا به نقل از آمريكن اينترست، کاهش ذخایر آب، درگیریهای داخلی و برون مرزی را که به دنبال افزایش رقابتهای صنایع، کشاورزی و مصرفکنندگان رخ میدهند، شدت می بخشد. این گزارش که از سوی تحلیلگران موسسه «Maplecroft» و با ارزیابی کشورهای آسیبپذیر جهان تهیه شده نشان میدهد 10 کشور سومالی، موریتانی، سودان، نیجر، عراق، ازبکستان، پاکستان، مصر، ترکمنستان و سوریه بیشترین آسیب را از کمبود ذخایر آب خواهند دید.
این رده بندی بر اساس دسترسی به آب، تقاضای آب و میزان وابستگی آنها به واردات آب آشامیدنی اعلام شده است. به عنوان مثال کشورهایی نظیر موریتانی و نیجر بیش از 90 درصد از آب مصرفی خود را از منابع خارجی تامین میکنند.
اختلافات و درگیریها بر سر آب
مصر در این گزارش از حیث وابستگی به آب رود «نیل» در رتبه هشتم قرار گرفته است. این کشور همچنین بر سر ساخت سد «گیبه 3» در اتیوپی با این کشور مناقشه دارد. مصر مدعی است که احداث این سد منابع آبی این کشور را بیش از پیش محدود میکند. احداث این سد که بزرگترین سد آفریقا خواهد بود بارها از سوی طرفداران محیط زیست با اعتراض روبرو شده است. آنها مدعی هستند احداث این سد ماهیگیری را در کشور همسایه یعنی کنیا به خطر میاندازد.
گزارش جداگانهای نیز از شرایط بحرانی آب در کشورهای دامنه «هیمالیا» یعنی هند، بنگلادش، چین و نپال حکایت میکنند. اگرچه هیچ یک از این کشورها در فهرست کشورهای آسیبپذیر از کمبود آب قرار نگرفتهاند اما «گروه پیشبینی استراتژیک هندوستان» (اس.اف.جی) اعلام کرده است که این کشور باید طی 20 سال آینده با بحران کمبود 275 میلیارد مترمکعب آب دست و پنجه نرم کند. این میزان بسیار بالاتر از حجم فعلی منابع آبی در نپال است.
این گزارش تصریح میکند کشاورزی در هند و چین که وابستگی شدیدی به آب دارد تا سال 2050 میلادی شاهد کاهش 30 تا 50 درصدی در تولید محصولاتی نظیر گندم و برنج خواهد بود. بر همین اساس این دو کشور مجبور خواهند شد که سالانه 200 تا 300 میلیون تن غلات وارد کنند.
امریکن اینترست، همچنین گزارش جدیدی حاکی از بیتدبیری چین در کشاورزی است که میتواند امنیت غذایی و انرژی این کشور را به شدت تهدید کند. به عنوان مثال این کشور در استانهای خشک اقدام به کشت محصولات زراعی نیازمند به آبیاری فراوان میکند سپس این محصولات را برای عرضه و مصرف به مناطق مرطوب ارسال میکند.
خشکسالی و کمبود آب در اروپا
پیشبینی میشود افزایش دما و تغییر الگوهای آب و هوا که به دنبال تغییرات جوی رخ میدهند، منابع آبی را در اروپا نیز دستخوش تغییر کند و تا پایان قرن حاضر شدت و مدت خشکسالی در اروپا شدیدا افزایش یابد. این مسئله نگرانیها را نسبت به افزایش خشکسالی و تبعات ناشی از آن افزایش میدهد. به عنوان مثال برآوردها نشان میدهد خشکسالی در سال 2003 میلادی در اروپا هشت میلیارد و 700 میلیون دلار ضرر مالی به اقتصاد این منطقه وارد کرد. مطالعات همچنین نشان میدهد که تعدادی از کشورهای اروپایی طی سالهای آینده با بیش از 80 درصد کاهش ذخایر آب رودخانهها روبرو خواهند شد.
آلودگی آب
علاوه بر برداشت بیش از حد از منابع آبی این گزارش از افزایش بحران آب ناشی از آلودگی منابع آبی پرده برمیدارد. کمیته نجات «رودخانه زرد» در چین برآورد میکند که 34 درصد از آب این رودخانه برای نوشیدن مناسب نیست. از سوی دیگر 30 درصد از شاخابهای رود «یانگ تسه» به شدت آلوده هستند. بنابراین گزارش همچنین 50 درصد از آب رودخانه «یامونا» در هندوستان که یکی از شاخههای اصلی رودخانه گنگ محسوب میشود شدیدا آلوده است.
اگرچه اطلاعات مشابهی در رابطه با رودخانههای بنگلادش موجود نیست اما نتایج یک مطالعه که به تازگی در نشریه پزشکی «لنست» منتشر شده نشان میدهد که بیش از 77 میلیون نفر از مردم این کشور در معرض مصرف آبهای آلوده به ماده بسیار سمی و خطرناک «آرسنیک» هستند که به صورت طبیعی سفرههای زیرزمینی آب را در بنگلادش آلوده کرده است. همچنین بنابر گزارش «اس.اف.جی»، 30 درصد از رودخانههای اصلی منطقه هیمالیا از نظر زیستی، مرده و برای انسان و آبزیان نامناسب هستند.