شاید او یادش نباشد ظرف‌های یک‌بار مصرف پلیمری و کیسه‌های پلاستیکی در صورت تماس با مایعات و مواد غذایی بالای ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، ماده‌ای شیمیایی و تلخ به نام «استایرن» از خود خارج می‌کنند که بیش از ۷۷ نوع بیماری سرطان‌زا را به همراه دارد. بهتر نیست مثل مادربزرگ هنوز از سفره‌ی پارچه‌ای برای نان استفاده كنیم؟!
بابا وقتی میوه می‌خرد، دوست دارد بادمجان‌ها و فلفل دلمه‌ای‌ها و گیلاس‌ها و سیب‌ها هركدام در یك كیسه‌ی مجزا باشد. تازه آقای فروشنده یك كیسه‌ی گنده‌تر هم بر می‌دارد و كیسه‌های كوچك‌تر را داخل آن می‌گذارد. شاید آقای فروشنده و بابا یادشان نباشد كه این كیسه‌های پلاستیكی، ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال طول می‌كشد كه تجزیه شوند و چه بلایی به جان طبیعت بیچاره و خاك می‌اندازند!
مادربزرگ می‌گوید: «قدیم‌ترها كی از این كیسه‌ها بود؟ ما همیشه زنبیل داشتیم و این همه پلاستیك در خانه جمع نمی‌شد!»
* * *
یك روز بدون پلاستیك
۲۱ تیرماه، «روز بدون پلاستیك» است! در فلكه‌ی دوم صادقیه، به همین مناسبت مراسمی برگزار می‌شود. قرار است پلاستیك‌هایی كه در خانه‌های شهروندان تهرانی در طول یك هفته جمع می‌شود به نمایش در بیاید و زمین این میدان با این پلاستیك‌ها فرش شود. ستاد محیط زیست و توسعه‌ی پایدار شهرداری تهران هم در همین زمینه، ویژه‌‌برنامه‌هایی را از ۱۴ تیر به مدت یك هفته آغاز كرده است.
فرناز قبادی، مدیر آموزش ستاد محیط زیست و توسعه‌ی پایدار شهرداری تهران در این‌باره به خبرنگار هفته‌نامه‌ی دوچرخه می‌گوید: «این برنامه‌ها، فقط در میدان صادقیه اجرا نمی‌شوند، بلكه از ۱۴ تیر چنین برنامه‌هایی در میدان‌های میوه و تره‌بار و در فروشگاه‌های شهروند در حال برگزاری است.»
او درباره‌ی نام‌گذاری این روز می‌گوید: «این روز به ابتكار شهرداری تهران از سال ۹۰ به نام روز بدون پلاستیك نام‌گذاری شده است. اما شهرداری تهران در نظر دارد كه این روز به شكل فصلی و بعد به شكل ماهانه و هفتگی برگزار شود تا این فرهنگ در جامعه رشد كند.»
قبادی درباره‌ی برنامه‌های روز بدون پلاستیك می‌گوید: «ما در این روز، سعی می‌كنیم چهره به چهره به شهروندان آموزش بدهیم و درباره‌ی زیان‌های كیسه‌های پلاستیكی و سلامت شهروندان صحبت كنیم. كیسه‌های پلاستیكی كه به وفور در دست شهروندان قرار می‌گیرند، تجزیه‌پذیر نیستند و بسیار به محیط زیست ما آسیب وارد می‌كنند.»
این كارشناس می‌گوید: «كافی است ما در طول یك روز كم‌تر از پلاستیك استفاده كنیم، آن وقت می‌بینیم چه حجم بزرگی از این پلاستیك‌ها جمع شده است!»
قبادی می‌گوید: «در این سال‌ها در میدان‌های میوه و تره‌بار و در فروشگاه‌های شهروند، كیسه‌هایی در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد كه پایه‌‌ی سلولزی دارند و طی دو تا پنج سال به طبیعت باز‌گردانده می‌شوند. اما كیسه‌های پلاستیكی در شهر و در فروشگاه‌ها به وفور در اختیار مردم است، كیسه‌هایی كه ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال طول می‌كشد كه جذب طبیعت شوند. قرار است مسابقه‌های جالبی با موضوع بازیافت و نحوه‌ی استفاده از همین كیسه‌ها هم برگزار شود. توزیع‌ساك‌های پارچه‌ای هم یكی دیگر از برنامه‌های این روز است. چه سنت خوبی بود كه در گذشته مادران با زنبیل برای خرید می‌رفتند.»
این كارشناس توصیه می‌كند كه موقع خرید نان هم از كیسه‌ی پلاستیكی استفاده نكنیم و می‌گوید: «گذاشتن نان داغ در این كیسه‌ها كار بسیار خطرناكی است. پلی‌استایرن داخل این كیسه‌ها با خمیر داغ نان وارد نان می‌شود و خطرهایی جدی برای بدن ایجاد می‌كند.»
قبادی هم‌چنین می‌گوید: «در كشورهای آمریكا و كانادا و برخی كشورهای دیگر كاری می‌كنند كه شهروندان از این كیسه‌ها استفاده نكنند. مثلاً تعیین مالیات‌های سنگین بر استفاده از این كالاها سبب می‌شود كه خود شهروندان از این مواد استفاده نكنند. كیسه‌های پارچه‌ای و پاكت‌های كاغذی جایگزین خوبی برای این كیسه‌ها هستند.»
* * *
قصه‌ی بازیافت
۱۸ تیرماه، روز ادبیات كودك و نوجوان بود و به همین مناسبت، ۲۳ تیرماه، گروهی از كارشناسان بازیافت به مرکز ۳۷ كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، واقع در شهرك غرب می‌روند و برای كودكان و نوجوانان درباره‌ی بازیافت و روز بدون پلاستیك با زبان قصه، حرف می‌زنند. این برنامه از ساعت ۱۰ تا ۱۲ برگزار خواهد شد!