به گزارش مهر، حمید چیتچیان در سخنرانی پیش از خطبههای نماز جمعه تهران با ارائه گزارشی از وضعیت آب و برق، گفت: تولیدات صنعت و آب و برق دو کالای ارزنده، بسیار مهم و حیاتی است که تامین آن در سراسر کشور برعهده وزارت نیرو قرار دارد.
وزیر نیرو اظهار داشت: آب و برق نه فقط در رفاه و آسایش مردم نقش بسیار اساسی دارد بلکه این دو خدمت از ارکان و زیرساخت های اساسی توسعه اقتصادی در هر کشوری محسوب میشود.
چیتچیان با اشاره به اینکه فعالیتهای صنعتی، کشاورزی و خدماتی نیازمند خدمات آب و برق است، افزود: کوچکترین خدشه در تامین این دو خدمت لطمات بزرگی به شئون اقتصادی و اجتماعی هر کشوری وارد میکند.
وی ادامه داد: در سالهای پس از انقلاب پیشرفت های بسیار بزرگی در تامین این دو خدمت بر کشور صورت گرفت و سرمایههای بزرگی نیز به انجام رسید و به صورت کلی کشور در فناوریهای مرتبط آب و برق به پایه خودکفایی رسیده است.
وزیر نیرو تاکید کرد: احداث بزرگترین سدها و نیروگاهها در مرحله طراحی و اجرا و در نهایت بهرهبرداری توسط شرکتهای ایرانی انجام میشود.
چیتچیان اظهار داشت: در بخش برق بیش از 30 میلیون مشترک تحت پوشش شبکه برق قرار دارد و در حال حاضر 460 واحد بزرگ نیروگاهی نیز در کشور فعال است.
وی ظرفیت نصب شده تولید برق کشور را 71 هزار و 400 مگاوات اعلام کرد و افزود: رتبه ایران در این بخش چهاردهم جهان است.
وزیر نیرو ادامه داد: در بخش آب بیش از 340 سد توسط وزارت نیرو احداث شده و 129 سد نیز در حال حاضر در دست احداث است و توسط سدهایی که تاکنون به بهره برداری رسیده بیش از 33 میلیارد متر مکعب آب در هر سال تنظیم میشود و در اختیار بخش شرب، صنعت و کشاورزی قرار میگیرد.
چیتچیان تصریح کرد: 18 میلیون مشترک آبی شامل 23 میلیون واحد تحت پوشش آب شهری و روستایی کشور قرار دارد و میتوان گفت در حال حاضر هیچ روستا و شهری در کشور نیست که تحت شمول خدمات آب و برق قرار نگرفته باشد.
وی میزان سرمایه گذاری صورت گرفته در بخش برق را بیش از 200 هزار میلیارد تومان و سرمایهگذاری بخش آب را نیز بیش از 100 هزار میلیارد تومان در تاسیسات آبی اعلام کرد و گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا کشاورزی به صورت دیم است، اما در ایران از نظر سطح زیرکشت آبی رتبه چهارم دنیا را بعد از چین، هند و آمریکا داریم.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه بالغ بر 8.2 میلیون هکتار اراضی کشاورزی آبی در کشور داریم، افزود: کشور ما از نظر منابع انرژی و تجدید شونده بسیار غنی بوده و سرمایهگذاری زیادی نیز صورت گرفته، اما از نظر منابع آبی کشور ما فقیر است.
چیتچیان با طرح این سوال که آیا کافی است با تکیه بر ظرفیتهای خوب در بخش عرضه و تامین آب و برق به مصرف بیتوجه باشیم؟، ادامه داد: آیا نحوه مصرف ما درست است؟ آیا امکان ندارد از آب و برق بهترین استفاده را ببریم و از هدررفت جلوگیری کنیم؟
وی خاطر نشان کرد: در تمام دنیا این مساله روشن شده اگر کشوری 40 درصد از منابع آب تجدید شونده خود را مصرف کند آن کشور در حالت پایدار است، اظهار داشت: در کشور ما متاسفانه 80 درصد منابع تجدید شونده آب استفاده میشود و این موضوع مشکلات بسیار حادی را برای کشور ایجاد کرده است.
وزیر نیرو خشک شدن تالا ها و دریاچه ارومیه را از علائم مصرف بسیار زیاد منابع آب دانست و افزود: علامت دوم مصرف بیرویه آب در ایران پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی است به نحوی که قبلا در 20 متری به آب میرسیدیم ولی امروز در 300 متری و در برخی جاها نیز تا 500 متر چاه حفر میکنیم تا به آب برسیم.
چیتچیان با اشاره به اینکه از مجموع 609 دشت کشور، 298 دشت دارای بیلان منفی منابع آب زیرزمینی است، گفت: بررسی وضعیت 46 ساله منابع آب رودخانهها نیز نشان میدهد که در حال حاضر در این بخش نیز 50 درصد کاهش اتفاق افتاده و برخی از رودخانهها مانند زاینده رود در اصفهان نیز خشک شده است.
وی به افزایش مصرف آب و از سویی خشکسالی و تغییرات اقلیم اشاره کرد و ادامه داد: میزان سرانه آب تجدید شونده به ازای هر نفر از 4 هزار متر مکعب 35 سال پیش به یکهزار و 600 متر مکعب در حال حاضر کاهش یافته است.
وزیر نیرو مصرف آب در کشور ما را در مقایسه با سایر کشورها بسیار بالا دانست و اظهار داشت: مصرف آب شهری به ازای هر نفر در روز 250 لیتر است در حالی که در کشوری مانند آلمان این میزان 159 لیتر است که نشان میدهد در ایران 1.5 برابر آلمان آب مصرف میکنیم که در واقع باید گفت هدر میدهیم.
چیتچیان در بخش دیگری از گزارش خود به مصرف 92 درصد کل منابع آب کشور در بخش کشاورزی پرداخت و بیان داشت: در لیبی راندمان آب کشاورزی 60 درصد، در هند 54 درصد، در مصر 53 درصد، در سوریه 45 درصد، اما در ایران 33 درصد است و در ایران به ازای هر هکتار برنجکاری در سال 25 هزار متر مکعب آب مصرف میشود و این میزان در دنیا 15 هزار متر مکعب است.
وی مصرف آب به ازای هر هکتار تولید چغندرقند و ذرت را در دنیا 10 هزار و 600 متر مکعب اعلام کرد و گفت: این میزان در ایران 16 هزار متر مکعب است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه در حفاظت کیفی منابع آب نیز مشکلاتی داریم، اظهار داشت: فاضلابهای صنعتی و کودهای شیمیایی به همراه پساب کشاورزی وارد منابع آب میشود و منابع آبی کشور روز به روز آلودهتر شده و این یک زنگ خطر جدی برای حیات آینده کشور است.
چیتچیان با بیان اینکه در عرضه و تامین آب و برق سرمایه گذاری شده ولی شیوه مصرف ما مطابق قواعد منطقی کار نیست، تصریح کرد: ما بیش از حد مصرف میکنیم و مصرف انرژی در ایران همراه با اسراف است، اما تعالی اسلام، آیات قرآن، احادیث پیشوایان معصوم(ع) و شیوه زندگی بزرگان دین گواه بر این است که اسراف در اسلام مذموم است و خداوند ما را از اسراف نهی کرده است، حتی اگر منابع فراوان داشته باشیم چه رسد به اینکه ایران با کمبود منابع آب نیز مواجه باشد.
وی به تاکیدات مقام معظم رهبری بر رعایت الگوی مصرف و مدیریت آن، رشد بهرهوری و افزایش تولید داخلی اشاره کرد و ادامه داد: اگر راندمان آب کشاورزی بهتر نشود نیاز به واردات منابع غذایی هر روز بیشتر میشود بنابراین چارهای جز این نداریم که در مصرف آب و انرژی صرفه جویی کنیم.
وزیر نیرو اصلاح الگوی آبیاری و استفاده از شیوههای آبیاری تحت فشار به جای روشهای غرقابی را مورد تاکید قرار داد و گفت: اصلاح الگوی کشت و توسعه کشت گلخانهای میتواند در تولید محصولات کشاورزی و همچنین کاهش مصرف آب تاثیرگذار باشد.
چیتچیان با انتقاد از کشت برنج در مناطق مرکز و جنوب کشور خاطر نشان کرد: در شمال کشور برنجکاری خوب است، ولی وقتی در مرکز و جنوب ایران یک هکتار برنجکاری میکنیم به آن معنا است که کشاورزی را از کشت 2 هکتار غلات محروم کردهایم.
وی جلوگیری از سرازیر شدن ضایعات و فاضلابهای شهری و کشاورزی به منابع آب را مورد اشاره قرار داد و بیان داشت: استفاده از شیرها و سردوشهای کم مصرف آب و جداسازی سامانه آب شرب از بهداشتی و تفکیک تامین آب مورد نیاز فضای سبز شهرها و مصارف صنعتی از شرب را از راهکارهای کاهش مصرف آب در کشور برشمرد.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه در دنیا تا 7 بار بازچرخانی در مصارف آب صنعتی صورت میگیرد، گفت: در بخش برق نیز سالیانه 8 درصد مصارف کشور افزایش مییابد که این موضوع در دنیا بیسابقه است و مشترکان باید در تمام ساعات شبانه روز به ویژه 11 تا 15 و 20 تا 23 شب مراقبت بیشتری به عمل بیاورند.