براي خانواده‌هايي كه «بچه مدرسه‌اي» دارند، آغاز تعطيلات تابستاني را بايد پايان فصل ثبت‌نام دانست. آنها ماه خرداد را درگير امتحانات و تير‌ماه را هم گرفتار ثبت‌نام هستند. پدر و مادر‌ها براي ثبت نام فرزندشان در مدرسه‌اي كه فكر مي‌كنند بهتر است به هر دري مي‌زنند و البته گاهي نتيجه‌اي كه مي‌خواهند را هم نمي‌گيرند. در آخرين روزهاي فصل ثبت‌نام مدارس مهم‌ترين موضوعات و مشكلات اين حوزه را بررسي كرده‌ايم.
صدر جدول
محدوده جغرافيايي و ثبت‌نام در مدارس خاص، مهم‌ترين مشكلات مردم در ثبت‌نام فرزندان‌شان است و بيشترين درخواست مردم از آموزش و پرورش نيز مساعدت براي رفع اين دومشكل بوده است. البته موضوع دريافت پول هم در صدر جدول تخلفات مدارس دولتي كشور قرار دارد.
با كم شدن تعداد مدارس عادي دولتي با كيفيت، وقتي مدرسه‌اي در يك منطقه شهرت پيدا مي‌كند، اهالي سعي مي‌كنند هر طور شده فرزندشان را در آن مدرسه ثبت نام كنند و از اينجا موضوع محدوده جغرافيايي مطرح مي‌شود. در شرايطي كه برخي مديران اين مدارس براي ثبت نام دانش‌آموزان شرايط خارج از ضابطه‌اي قرار مي‌دهند، اجاره‌نامه‌هاي صوري، پارتي و البته پول، كليد‌هاي حل مشكل مي‌شوند. در حالي در بعضي از اين مدارس شرط معدل وجود دارد كه براساس قانون ثبت نام در مدارس دولتي عادي تابع معدل دانش‌آموز نيست. البته وقتي براي كمك به مدرسه پولي پرداخت شود نه محدوده جغرافيايي اهميت دارد و نه معدل!
شكايت نمي‌شود
آموزش و پرورش سال‌هاست اعلام مي‌كند بر ثبت‌نام نظارت دقيق دارد و با متخلفان برخورد مي‌شود. آنطور كه مسعود ثقفي، سخنگوي آموزش و پرورش شهر تهران به همشهري مي‌گويد تا‌كنون يكهزار و 104مدرسه دوره‌هاي مختلف تحصيلي بازرسي شده كه از اين تعداد 134مدرسه تخلف داشته‌اند. دريافت كمك‌هاي مردمي هنگام ثبت‌نام، دريافت وجه بابت كلاس‌هاي فوق‌برنامه و اجبار براي حضور اوليا براي ثبت نام دانش‌آموزان ميان پايه، برخورد نامناسب و ايجاد نارضايتي و حاضر‌نشدن مدير در مدرسه، از عمده‌ترين موارد تخلفات مدارس بوده است. اطلاع‌رساني نامناسب و دريافت كمك‌هاي مردمي هنگام ثبت نام به‌ترتيب با 45 و 29مورد بيشترين موارد تخلف بوده است.
ثقفي در حالي از تذكر كتبي و درج در پرونده 45 و عزل 2مدير متخلف خبر مي‌دهد كه بسياري از والدين هنگام مواجهه با مشكل يا تخلفي ترجيح مي‌دهند به شيوه‌اي غير از شكايت آن را حل كنند تا بتوانند فرزندشان را ثبت‌نام كنند.
علي زرافشان، معاون آموزش متوسطه وزير آموزش و پرورش كه مدتي قبل گفته بود تا زماني كه دولت بودجه كافي به آموزش و پرورش ندهد بايد مردم به مدارس كمك مالي كنند، يك هفته بعد از پايان ثبت نام مدارس در شهرستان‌ها مي‌گويد كه گزارش آمار شكايت‌هاي مردم آماده نيست. اما قبل از انتشار اين گزارش هم مي‌توان به يقين گفت مشكل دريافت اجباري پول پابرجاست.
كلاس‌هاي فوق‌برنامه، كنكور و لباس فرم مهم‌ترين بهانه مدارس براي اين كار هستند. پدر دانش‌آموزي كه براي ثبت‌نام به يكي از مدارس منطقه 3مراجعه كرده، مي‌گويد: موقع ثبت‌نام فرم‌هايي دادند و گفتند همه را بايد امضا كني، يكي مربوط به آيين‌نامه انضباطي، ديگري كلاس‌هاي فوق‌برنامه، آن يكي هم مربوط به تعهد كمك مالي به مدرسه و... اگر اعتراض كني بايد فرزندت را در مدرسه ديگري ثبت‌نام كني. من مي‌خواهم پسرم حتما در اين مدرسه درس بخواند، اگر با شكايت اين كار را بكنم، حتما در طول يك سال برايش مشكل درست مي‌شود، پس بهتر است پولي كه مي‌خواهد را بدهم. عده زيادي از والدين هم معتقدند چون شكايت آنها به جايي نمي‌رسد، بهتر است وقت‌شان را بابت اين كار تلف نكنند.
بسياري از والدين نيز همچنان به موضوع محدوده ثبت نام اعتراض دارند. مرزبندي غيرواقعي براي مدارس باعث شده گاهي دانش‌آموزي كه منزلش تنها چند كوچه با مدرسه‌اي فاصله دارد، به مدرسه‌اي دور‌تر از منزلش ارجاع داده شود. اين در حالي است كه توصيه به مديران مدارس از سوي مناطق آموزش و پرورش آنقدر زيادشده كه اصلا فرمي مخصوص اين كار طراحي و چاپ شده است؛فرمي كه دست خيلي از خانواده‌ها هرگز به آن نمي‌رسد.
البته رئيس ستاد ثبت‌نام مدارس كشور معتقد است رسانه‌ها مدارس پايتخت را به عنوان مبناي همه مدارس كشور براي اطلاع‌رساني مدنظر داشته باشند. مي‌توان مساوي اين گرفت كه آموزش و پرورش قبول دارد كه وضعيت ثبت نام در تهران آنقدر پيچيده و نامناسب است كه معدل نمره ثبت نام در سراسر كشور را پايين مي‌آورد.