در تصادفهاي درونشهري تقريبا تكليف مشخص است و با يك تلفن ساده به 110 هر چند با تأخير طولاني ولي بالاخره پليس و هر نيروي امدادي ديگري كه لازم باشد از راه ميرسد اما همين تصادف اگر در سفرهاي بيرونشهري و بينجادهاي باشد، تكليف خيلي روشن نيست.
هماكنون چندين شماره امدادي براي حوادث مختلف به مردم معرفي شده: 125آتشنشاني، 110پليس، 115اورژانس و 112پاسخگوي اضطراري امداد و نجات هلال احمر. عدهاي از مردم نيز تلفن 120مركز اطلاعات پليس راهنمايي و رانندگي و 197نظارت ناجا را هم شماره امدادي تلقي ميكنند. به همه اينها شماره 147نداي امداد هلال احمر را اضافه كنيد كه البته الان فعاليت نميكند اما همچنان در ذهن خيليها هست.
فقط در 3ماه اول امسال 4هزار و 392نفر در حوادث جادهاي جان خود را از دست دادهاند. آمار مشخصي از اينكه چقدر از اين مرگوميرها بهدليل تأخير در حضور نيروهاي امدادي بوده يا اينكه اين تأخير در مورد مجروحين چه عواقبي داشته، منتشر نشده است. با اين حال ميشود حدس زد كه بخشي از تأخيرها مربوط به اطلاعرساني ديرهنگام به نيروهاي امدادي باشد.
حالا موج دوم سفرهاي تابستاني شروع شده و هنوز شماره 112بهعنوان پاسخگوي اضطراري امداد آنطور كه بايد به مردم معرفي نشده. اين شماره سال گذشته براي سهولت در امدادرساني بين جادهاي براي رانندگان راهاندازي شد، اما بهدليل تبليغات كمي كه در اينباره انجام شده، فاصله زيادي براي همهگيرشدن دارد. رضا گلزار، امدادگر سازمان هلال احمر كه نزديك به يك دهه است در جادههاي كشور امدادرساني حادثه ميكند به همشهري ميگويد:
هنگام حادثه بهعلت شرايط بد روحي كه حادثهديدگان دارند، معمولا در گرفتن شمارههاي امدادي دچار مشكل ميشوند. در بسياري از حوادثي كه براي امدادرساني در آنها حاضر شدم، حاضران ميگفتند كه براي گرفتن شماره امدادياي كه سريعتر به محل برسد مردد بوده يا شماره امدادي را فراموش كردهاند. بيشتر آنها در نهايت با پليس110 تماس گرفته و از اين نيرو كمك خواستهاند. همين موضوع باعث ميشود تا امدادرساني با تأخير انجام شود.
چون اپراتور پليس110 بايد نزديكترين پايگاه امدادي به محل وقوع حادثه را جستوجو و براي امدادرساني به آنها اطلاعرساني كند. او كه معتقد است در اينباره به مردم اطلاعرساني كافي نشده، ميگويد: وظايف اين سازمانها از هم تفكيك شده اما مردم از اين موضوع اطلاعي ندارند. بهعنوان مثال سازمان هلال احمر در رهاسازي مصدومان تصادفي از داخل خودروها و امدادرساني در ارتفاعات يا امدادرساني در زمان سقوط به دره كمك ميكند و اورژانس مسئوليت اقدامات پزشكي را برعهده دارد. هلال احمر تلاشهايي براي يكسانسازي شمارههاي امدادي انجام داده است.
مرتضي مراديپور، مدير كنترل و هماهنگي عمليات سازمان امداد و نجات هلالاحمر نيز در اينباره به همشهري ميگويد: هماكنون بهصورت پايلوت در استان قم در حال آناليز تماسها هستيم تا در نهايت كميسيون ايمني راههاي وزارت كار تصميم بگيرد چه شمارهاي بهصورت واحد مخصوص امداد در سراسر كشور باشد.
شما اگر دچار حادثه شديد با همان 115يا 112 تماس بگيريد اما ماجرا اين است كه حادثهديده فرصت و امكان تجزيه و تحليل تصادف و تصميمگيري را ندارد. با فرض اينكه در حادثهاي ماشيني دچار حريق شود، در اتومبيل مقابل چند نفر گير كرده و همزمان چند نفر هم آسيب ديده باشند، با چهشمارهاي بايد تماس گرفت؟ آتشنشاني، هلال احمر، اورژانس يا هر سه؟!بهنظر ميرسد كاستي بزرگ و مهم اين حوزه يك شماره متمركز باشد كه با زيرساختهاي فني مناسب امكان برقراري ارتباط فوري با ساير بخشهاي امدادي را داشته باشد.