تابستان هر سال فصل تعمیر و تجهیز مدارس است. دانش‌آموزان تعطیل هستند و امکان انجام تعمیرات، رنگ‌آمیزی، لوله کشی آب، سیم‌کشی برق و سرویس‌های بهداشتی وجود دارد.

 البته اين كارها به شرط وجود بودجه كافي است. فرصت تابستاني تعمير و تجهيز مدارس در سراشيبي پايان است و هنوز خيلي از مدرسه‌ها اوضاع قابل‌قبولي ندارند. به جز آتش‌سوزي كه البته هنوز خطر پابرجايي در مدارس است، دور نيست كه نا ايمني در مدارس نيز حادثه ديگري را رقم بزند. حادثه آتش‌سوزي مدرسه شين آباد، آخرين نمونه از اين دست است كه به ياد مي‌آوريم اما آيا آخرين حادثه هم خواهد بود؟

براساس آمار سازمان نوسازي مدارس كشور، يك سوم مدارس كشور نيازمند مقاوم‌سازي‌ و تخريب و نوسازي هستند. همچنين حدود 120هزار كلاس درس در كشور با وسايل گرمايشي غيراستاندارد و ناايمن اعم از بخاري‌هاي نفتي و گازي گرم مي‌شوند، مدارسي هم كه داراي موتورخانه و شوفاژ هستند چون سرويس سالانه ندارند احتمال نشت گاز در آنها وجود دارد. بدين‌ترتيب خطر بيخ گوش بيش از يك سوم از 12ميليون و 300هزار دانش‌آموز است، به اين ترتيب مي‌شود احتمال داد حادثه‌هاي كوچك يا بزرگ در كمين بيش از 4ميليون دانش‌آموز است.

همان مشكل هميشگي

براساس اطلاعات موثق از ابتداي سال 93تا‌كنون اعتباري براي تعمير و حتي تجهيز جايگزين مدارس و تأمين نيازهاي اوليه مدارس براي بازگشايي در اول مهر تخصيص نيافته است. با توجه به اينكه حدود 98درصد بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق و مزاياي فرهنگيان مي‌شود، اعتباري ندارد كه براي تعميرات اختصاص دهد.

هم‌اكنون بسياري از مدارس براي انجام تعميرات پيش پا افتاده نيز با مشكل مالي دست و پنجه نرم مي‌كنند، سرانه‌اي هم داده نمي‌شود و اولياي مدارس هم خود را موظف به انجام تعميرات نمي‌دانند و تنها مشكلات را به مناطق آموزش و پرورش منعكس مي‌كنند. البته يك راهكار وجود دارد؛ دريافت پول از والدين دانش‌آموزان كه آن‌هم به‌دليل شروع نشدن سال تحصيلي قدري مشكل ساز است.

نوشدارو...

اينكه چرا دولت بودجه عمراني به آموزش و پرورش تخصيص نداده پرسشي تقريبا بي‌پاسخ است. يك نماينده عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس با انتقاد از تخصيص نيافتن بودجه عمراني آموزش و پرورش به همشهري مي‌گويد: اگر بودجه عمراني آموزش و پرورش اكنون تخصيص نيابد مانند نوشدارو پس از مرگ سهراب است و چندان مفيد فايده نخواهد بود.

به گفته عبدالوحيد فياضي دولت هنوز اعتبارات عمراني را به هيچ دستگاهي تخصيص نداده و اين موضوع جاي نگراني دارد كه چرا تاكنون اين كار مهم انجام نشده است. وزير آموزش و پرورش بايد در هيأت دولت تذكر بدهد كه جنس كار آموزش و پرورش با ساير دستگاه‌ها تفاوت دارد و فقط در فصل تعطيلي مدارس مي‌تواند تعميرات را انجام دهد.

جبار كوچكي‌نژاد، ‌يكي ديگر از اعضاي كميسيون آموزش مجلس هم به همشهري مي‌گويد: تخصيص با تأخير بودجه عمراني آموزش و پرورش موجب مي‌شود مهر‌ماه در بازگشايي مدارس با مشكل جدي روبه‌رو شويم.او از پيگيري موضوع توسط وزير آموزش و پرورش و نمايندگان عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس براي تخصيص هرچه زودتر بودجه عمراني آموزش و پرورش خبر داد و اينكه قرار است دولت به‌زودي 3هزار ميليارد تومان بودجه عمراني به دستگاه‌ها تخصيص بدهد.

تهران، ركورد دار مدارس ناايمن

شايد به‌نظر برسد مشكلات محيط‌هاي آموزشي بيشتربه استان‌هاي محروم مربوط مي‌شود اما تهران از محروم‌ترين نقاط در اين زمينه است. فضاهاي كنوني آموزشي شهر تهران اغلب كوچك و بدون استانداردهاي آموزشي و بهداشتي هستند. آنطور كه سازمان نوسازي مدارس گزارش داده، 4ميليون مترمربع از فضاي آموزشي كشور تخريبي است، يعني قابليت بازسازي ندارد و بايد تماما تخريب شود. در اين ميان در استان تهران 4هزار و 900مدرسه شامل 46هزار كلاس درس وجود دارد كه هم‌اكنون يك چهارم از اين تعداد يعني يك هزارو 125مدرسه شامل 11هزار و 500كلاس درس فرسوده است و نياز به تخريب و بازسازي دارد.

تنها 35درصد مدارس استان تهران كاملا ايمن و استاندارد هستند و هيچ مشكلي ندارند، همچنين 40درصد از كل فضاي آموزشي استان تهران نياز به مقاوم‌سازي‌ دارند و مانند يك بمب ساعتي عمل مي‌كنند اگر زلزله‌اي رخ دهد هر لحظه امكان تخريب آنها وجود دارد. البته اين ناايمني مختص مدارس دولتي نيست و حتي گاهي مدارس غيرانتفاعي هم شرايط مشابهي دارند؛ هرچند مطالعات مربوط به مقاوم‌سازي‌ و تخريب و بازسازي اين مدارس انجام شده اما شروع كار منوط به تأمين منابع مالي از سوي دولت است.

نمايندگان مجلس نيز مي‌توانند به تعميرات مدارس حوزه انتخابيه خود كمك كنند. براساس ماده 180قانون برنامه پنجم توسعه هر سال مبلغي در اختيار نمايندگان مجلس قرار مي‌گيرد تا از محل اعتبار در اختيار، براي هزينه در حوزه انتخابيه خود براي رفع برخي مشكلات مانند تعميرات مدارس هزينه كنند.

براساس تبصره الحاقي ۵ لايحه بودجه سال ۹۳‌ دولت 3هزار و 800ميليارد تومان در اختيار نمايندگان مي‌گذارد؛ يعني‌ سهم هر حوزه انتخابيه، بيش از ۱۰ ميليارد تومان تعيين مي‌شود كه در اختيار نماينده همان حوزه قرار مي‌گيرد. نمايندگان با توجه به اعتبار در اختيار، مي‌توانند كمك شاياني به حل مشكلات مدارس بكنند. اين در حالي است كه گزارش‌هايي وجود دارد كه برخي از نمايندگان حتي يك ريال هم به مدارس شهرشان كمك نكرده‌اند.

تا چشم بر هم بزنيم سال تحصيلي

94-93از راه رسيده و دانش‌آموزان بايد در مدارسي درس بخوانند كه جانشان را تهديد مي‌كند. پس از بازگشايي مدارس هم انجام تعميرات روند آموزشي را دچار اخلال مي‌كند، پس اگر فرصتي باشد، همين روزهاي باقي مانده از تابستان است. آيا بايد سقفي بريزد يا كلاسي آتش بگيرد تا پولي براي تجهيز مدارس برسد؟