دكتر هادي كيادليري به مهر گفته است در حال حاضر سالانه 850هزار مترمكعب چوب از جنگلهاي شمال برداشت ميشود درحاليكه با اجراي طرح تنفس جنگل ظرف 10سال ميتوان با كاهش سالانه 100هزار مترمكعب، اين ميزان را به صفر رساند و با واردات چوب اين كاهش را جبران كرد.
از نگاه منتقدان
طرح تنفس جنگل نخستينبار در سالهاي 1379و 1380از سوي سازمان حفاظت محيطزيست پيشنهاد شد و تحت پيگيري قرار گرفت. براساس اين طرح، طي 10سال هرگونه برداشتي از جنگل متوقف ميشود. طرفداران اين طرح معتقدند كه اجراي طرح تنفس، باعث ميشود جنگل توان بازسازي و ترميم خود را بهدست آورد و در نتيجه تخريبهاي ناشي از برداشتهاي بيرويه ترميم شود.
همزمان با رسانهايشدن طرح تنفس جنگل،اما برخي اجراي اين طرح را مغاير با مصالح جنگل عنوان كردند. براي نمونه، دكتر محمد اميني، رئيس وقت مركز تحقيقات منابع طبيعي و كشاورزي استان مازندران در قامت يكي از منتقدان جدي طرح تنفس جنگل، به همشهري گفت كه «تنفس براي جنگلهاي شمال معني ندارد زيرا جنگلهاي شمال يك رويش مستمر و اكوسيستم جاري دارد. به همين دليل اگر بهرهبرداري از جنگلها متناسب با توليد اين رويشگاهها باشد بهطوري كه «بهره» را برداريم نه اصل «سرمايه» را مشكلي براي جنگل پيش نميآيد.»
او در همان گفتوگو با اشاره به اينكه بهره جنگل شامل چوب و محصولات جانبي جنگل مانند كود، خاك، قارچ و گياهان دارويي است، تأكيد كرد كه «اگر بهرهبرداري در حد توليد و ظرفيت جنگل باشد صدمهاي به آن نميزند ولي اگر بهرهبرداري بيش از ظرفيت جنگل باشد بهويژه اگر در سطوح گسترده و بهصورت مستمر اتفاق بيفتد قابليت ترميمي كه در جنگل وجود دارد سرعتش كمتر از برداشتها ميشود و در نتيجه تخريب كمي و كيفي جنگل را درپي ميآورد.»
به گفته اميني «طرح تنفس اگر بهمعناي تعطيلي طرحهاي جنگلداري باشد فضا را براي فرصتطلبان، زمينخواران و تجاوز به جنگل فراهم ميسازد زيرا اغلب جادههاي آسفالت شده و نشده در عرصههاي منابع طبيعي شمال كشور بهدليل كمبود اعتبارات، نبود تاسيسات اطفاي حريق و نبود مجوزهاي جذب نيرو فاقد حفاظت و پوشش حفاظتي است.»
عبدالعظيم آقاجانيچوبري، دبير انجمن كارفرمايان صنايع چوب ايران از ديگر منتقدان طرح تنفس جنگل، طي اظهاراتي به همشهري گفت كه «تجربه نشان داده هر جا جنگل توسط صنعت و يا مجريان طرحهاي جنگلداري اداره شده، امكان تجاوز به عرصه جنگل و تخريب جنگل و قاچاق چوب، بهشدت كاهش يافته و متوقف شده؛ زيرا جنگل همواره تحت نظارت و مديريت مجريان طرحهاي جنگلداري قرار داشته است.» به گفته وي «مجريان طرحهاي جنگلداري بهمنظور جلوگيري از وقوع جرم در اين حوزه و جلوگيري از پرداخت جرايم سنگين ناگزيرند با استفاده از عوامل محلي خود از تخريب، قطع غيرمجاز درخت و قاچاق چوب، جلوگيري كنند و در نتيجه امكان سوءاستفاده از عرصههاي جنگلي به حداقل ميرسد.»
ضرورت اجراي طرح آمايش سرزمين
دكتر هادي كيادليري، رئيس انجمن علمي جنگلباني ايران و رئيس دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي اما از زاويه ديگري به بررسي طرح تنفس جنگل پرداخته است. او روز گذشته با اعلام اينكه اجراي طرح تنفس جنگل با كاهش تدريجي بهرهبرداري از جنگلها عملي است به مهر گفته است كه طرح تنفس جنگل طرح خوبي است به شرط آنكه بهتدريج و طي 10سال اجرا شود.
به گفته وي، از آنجا كه در كشور ما طرح آمايش سرزمين براي بهرهبرداري از جنگلها انجام نشده و برداشت چوب از آستارا تا گليداغي در جنگلهاي شمال با يك روش و يك فرمول انجام ميشود، اجراي طرح تنفس جنگلها كه از سوي برخي مسئولان مطرح شده ضروري بهنظر ميرسد.
آنطور كه اين استاد دانشگاه ميگويد اگر دولت مدعي حفاظت از جنگلها و مراتع بهعنوان سرمايههاي تاريخي و باستاني كشور است هيچ اشكالي ندارد كه سالانه به اندازه يك تيم فوتبال براي اين سرمايه ملي هزينه كند زيرا اگر امروز براي حفاظت از جنگلها هزينه نشود در آينده نزديك ناچار ميشويم ميلياردها دلار مانند آنچه براي جنگلهاي زاگرس پيش آمده، هزينه كنيم. كيادليري گفت: در حال حاضر ميزان مصرف چوب در كشور 7ميليون مترمكعب در سال برآورد ميشود درحاليكه مجموع برداشتها از جنگلها و زراعت چوب و محصولات باغي كمتر از 3ميليون مترمكعب در سال است؛ يعني همين حالا قاچاق چوب بيش از دو برابر برداشتهاي قانوني در كشور است.