به نوشته سی ان بی سی مورد کنونی شیوع ویروس ابولا که از ماه فوریه شروع شد چهار کشور آفریقایی را در برگرفته است و تا به حال به مرگ بیش از ۱۰۰۰ نفر منجر شده است.
هر چهار کشور درگیر این بیماری- لیبریا، سیرالئون، گینه بیسائو و نبجریه- وضعیت اضطراری بهداشت عمومی اعلام کرده‌اند و سازمان جهانی بهداشت این شیوع را بی‌سابقه نامیده است.
دانشمندان یقین ندارند که چرا همه‌گیری فعلی - چه از لحاظ شمار موارد عفونت و چه از لحاظ شمار موارد مرگ و میر- وخیم‌تر از شیوعهای قبلی است.
اما برخی از آنها به داده‌های هواشناختی اشاره می‌کنند که نشان می‌دهند شیوعهای قبلی به صورت خوشه‌هایی پس از تغییرات ناگهانی آب و هوایی رخ داده‌اند.
برخی از دانشمندان اعتقاد دارند که گرمایش جهانی- و افزایش متعاقب در شرایط شدید آب و هوایی- می‌توانی عامل زمینه‌ساز این افزایش شیوع ویروس ابولا باشد.
ویلیام کارش، معاون اجرایی سلامت و سیاست در سازمان EcoHealth Alliance می‌گوید: «اگر شما موارد بیشتر از خشکسالی شدید به دنبال باران‌های سنگین داشته باشید، این وضعیت ممکن است به شیوعهای بیشتر بیماری بینجامد.»
- جنگل برای تکثیر این ویروس ضروری است
یک نظریه درباره چگونگی انتشار این بیماری به انسانها از طریق خفاش‌های میوه‌خوار است. کارش یادآور شد که تغییرات در میزان ریزش باران تاثیر بزرگی بر میزان ریزش شاخه‌ها و جوانه‌های درخت‌ها دارد این امر به نوبه خود بر خفاش‌های حامل ویروس ابولا که میوه‌های درخت‌ها را می‌‌خورند، اثر خواهد گذاشت.
کارش گفت: «اگر در یک سال میوه فراوان‌تر باشد، خفاش‌های میوه‌خوار نوزادان بیشتری خواهند داشت. در سال دیگر آنها ممکن است مجبور شوند برای یافتن غذا نقل مکان کنند. این تغییرات ممکن است با سال‌هایی که شیوع ابولا رخ می‌دهد، ارتباط داشته باشد.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت میزان گرمایش جهانی در طول پنجاه سال گذشته شتاب یافته است، و درجه حرارت در هر دهه ۰.۱۸ درجه افزایش یافته است. نظر علمی غالب این است که این وضعیت باعث تغییر الگوهای ریزش باران و فراوا‌ن‌ترشدن و شدیدترین شدن شرایط شدید آب و هوایی شده است.
در جامعه کشاورزی غرب آفریقا تغییرات آب و هوایی همچنین ممکن است باعث شود که انسانها تماس نزدیک‌تری با خفاش‌های حامل ویروس پیدا کنند، چرا که دوره‌های فزاینده و شدیدتر آب و هوایی خشک که به مزارغ آسیب می‌رساند، انسانها را به رفتن به درون جنگل‌ها برای یافتن غذا وامی‌دارد.
ملیسا لیچ از دانشگاه اسکس انگلستان در پست بلاگ هم برای سازمان جهانی بهداشت و هم برای نشریه پزشکی لنست در ماه آوریل نوشت: «ممکن است ابولا برای مدت‌های طولانی حامل این ویروس بوده باشند، اما ریزش این ویروس به انسانها در زمان‌‌های اخیرتر رخ داده است.»
«بر اساس این نظریه جنگل‌های زمانی گسترده که خفاش‌ها در آن به طور جداگانه از انسانها زندگی می‌‌کردند، در معرض جنگل‌زدایی پیشرونده تحت تاثیر رشد جمعیت، استفاده از زمین‌ها و تغییرات آب و هوایی قرار گرفت. هنگامی که سکونت‌گاه‌های خفاش‌ها قطعه قطعه شد و مردم به نواحی بکر جنگلی نقل مکان کردند، تماس انسان- خفاش افزایش یافت و احتمال انتقال ویروس به انسان را بالا برد.»
- بیماری‌های دیگری هم در راهند؟
به گفته کارش اگر تغییرات آب و هوایی بر شیوع ابولا تاثیر گذاشته باشد، بسیاری از بیماری‌های عفونی دیگر هم هستند که ممکن است به طور مشابهی تحت تاثیر قرار گیرند.
او گفت: «بیماری‌های بسیاری وجود دارند که به طور خاص تحت تاثیر الگوهای آب و هوایی هستند- از جمله مالاریا، تب دنگی و بیماری‌هایی که بوسیله کنه‌‌ها منتقل می‌شوند مانند بیماری لایم.»
سازمان جهانی بهداشت پیش از همه‌گیری ابولا هشدار داده بود که بیماری‌های واگیردار ظاهر در حال افزایش هستند- و تغییرات آب و هوایی ممکن است یک عامل این افزایش باشند.
- ابولا به چه جاهایی دیگری می‌تواند برود؟
افزایش میزان سفرهای بین‌المللی نیز ممکن است شیوع بیماری‌هایی مانند ابولا را محتمل‌تر کنند.
کارش در این باره گفت: «در حال حاضر ما یک میلیارد مسافرت در سال داریم، بیماری در یک کشور ممکن است به مشکلی در کشور دیگر بدل شود.»
او با توجه به این موضوع می‌گوید فرودگاه‌ها و سایر کانون‌های حمل و نقل بین‌المللی در سراسر دنیا باید تمرکز بیشتری بر روی «امنیت بهداشتی» انجام دهند.
او گفت: «ما باید مراقب باشیم- همان هواپیماها و کشتی‌هایی که انسانها را حمل می‌کنند، می‌توانند به طور تصادفی پشه‌‌ها، موش‌ها و سایر ناقلان بیماری را هم با خود بیاورند.»
«نگرانی ما این است که این وضعیت باعث استقرار بیماری‌ها در جاهایی شود که قبلا در انها وجود نداشتند..