باید خیلی باحالتر از این شوم. این هیكل ماسورهای لاغر، به دردم نمیخورد. باید كمی عضلانی شوم.
اما هیكلهای مصنوعی و عضلات مصنوعی اگر به قیمت از بین رفتن كبد و كلیهی انسان باشد، چه فایده؟ اگر تمام موهای سرت ریخت و صورتت پر از آكنه شد چه؟
روزهای تابستان، روزهای ورزش است. روزهای باشگاه و بدنسازی است. روزهای وزنهزدن. اما گویا برخی از مربیان باشگاهها، بیآنكه دانش و تخصص كافی داشته باشند؛ برای نوجوانان ورزشكار داروهای مكمل تجویز میكنند. نوجوانان در سن رشد هستند و این مواد ممكن است عوارض جبرانناپذیری بر بدنشان داشته باشد. عوارضی كه در سالهای آتی آنها را درگیر كند!
مریم مراداُف، كارشناس تغذیه و كارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش كه روی این موضوع مطالعه كرده است، در اینباره به هفتهنامهی دوچرخه میگوید: «چون در سن بلوغ، بدن شروع به كمكردن بافت چربی و افزایش حجم عضلات میكند، بدن ظاهری لاغر پیدا میكند. جهش قدی را هم داریم، خب قد بلند و هیكل لاغر بدون چربی، باعث میشود كه نوجوانان علاقه داشته باشند كه تودههای عضلانی بیشتری داشته باشند و متأسفانه بعضی مربیها بدون دانش دقیق و از روی تجربه، مصرف برخی مكملها را به نوجوانان توصیه میكنند. مكملها در بدن نیاز به تصفیه دارند و بدن این مواد را متابولیسم میكند. این مواد به نوعی باید در بدن سمزدایی شوند. دو مركز مهم در بدن برای این كار، یكی كلیه است و دیگری كبد. داروها و مكملها بهشدت بر روی كلیه و كبد تأثیر منفی میگذارند. حتی خوردن ویتامینها هم باید با تشخیص پزشك باشد و نباید بیش از اندازه ویتامین مصرف كرد.»
او دربارهی استفادهی بیش از حد ویتامین میگوید: «ویتامینهای محلول در چربی (مثل آ، دی، ای و كا) هم اگر بیش از اندازه به بدن برسند، ایجاد مسمومیت میكنند.»
* * *
هیكل بوفالویی
اما مصرف چه مكملهایی در باشگاهها توصیه میشود؟
مكملهایی كه در باشگاهها تجویز میشوند، شامل آمینواسیدها هستند كه در واقع زنجیرههای تشكیلدهندهی عضله هستند و مكملهای هورمونی كه خواركی و یا تزریقیاند.
این كارشناس فیزیولوژی ورزش دربارهی عوارض این مكملها هم به هفتهنامهی دوچرخه میگوید: «نظارت دقیقی روی این باشگاهها نیست یا كمترهست و چون مدت زیادی، حتی شاید سالها، طول میكشد تا عوارض این داروها بروز كند و فرد متوجه شود، متأسفانه خیلیها بهاین موضوع كم اعتنایی میكنند.»
او میگوید: «یكی از موارد خطرناك، مصرف مكملهای هورمونی است. این مكملها حاوی تستوستروناند و چون بدن به شكل مصنوعی این هورمون را دریافت میكند، بعدتر ممكن است دیگر این مواد در بدن تولید نشود و این خطرناك است. چون ممكن است فرد عقیم شود. این هورمون در بدن شاید به رشد عضلات كمك كند، اما فیزیك بدن را هم ممكن است به شكل خیلی عجیبی تغییر دهد. شاید شما آدمهایی با هیكلهای بوفالویی دیده باشیدكه ظاهر زیبایی ندارند!» این كارشناس میگوید: «یكی از عوارض این مكملها میتواند آكنه و بیماریهای پوستی باشد. ریزش مو هم یكی دیگر از عوارض استفاده از این مكملها خواهد بود.»
* * *
مكمل یا مواد طبیعی؟
وقتی میتوانیم بدون استفاده از مكملها، در رژیم غذایی مناسب به مواد دلخواهمان برسیم،چرا باید به مكملها رو بیاوریم؟ مراداف در این زمینه هم به هفتهنامهی دوچرخه اینطور توضیح میدهد: «پروتئین، عامل مهمی در رشد عضله است. با خوردن گوشت قرمز و سفید، حبوبات یا سفیدهی تخممرغ ما به پروتئین لازم خواهیم رسید. عدهای از نوجوانان كه به باشگاههای بدنسازی میروند گاهی برای تأمین كلیسم مورد نیاز، ۱۱ سفیدهی تخممرغ را نپخته میخورند. درحالی كه میشود این ۱۱ سفیده را به شكل پخته در طی روز كمكم مصرف كرد. مصرف همزمان این حجم سفیده در یك وعدهی غذایی، بسیار خطرناك است و ممكن است تولید ویتامین ب8 را در بدن مختل كند. كمبود ویتامین ب۸ در بدن، به عوارض پوستی و چربی خون، منجر خواهد شد.»
این كارشناس به كلیسم و پتاسیم مورد نیاز بدن هم اشاره میكند و میگوید: «پتاسیم هم بسیار مفید است كه سیبزمینی و سبزیجات میتوانند نیاز بدن را به پتاسیم تأمین كنند. همچنین بدن برای تقویت استخوان به كلسیم نیاز دارد كه مصرف لبنیات كمچرب برای تأمین كلسیم مورد نیاز خیلی مفید خواهد بود.»