به نوشته بیزنس اینسایدر مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا تایید کردهاند که هیچ ردی از ویروس ابولا در بدن دکتر کنت برانتلی و نیز در نانسی رایتبول که در هنگام کار کردن در لیبریا به به این ویروس آلوده شده بودند، باقی نمانده است. این دو نفر پس از گذراندن چند هفته بسیار ترسناک اکنون می‌توانند به نزد خانواده‌های‌شان بازگردانند و زندگی‌های‌شان را از سر بگیرند.
هم برانتلی و هم رایتبول پیش از ترک آفریقا یک داروی تجربی به نام زدمپ (ZMapp) دریافت کرده بودند.
راهی برای ثابت کردن اینکه آیا این دارو واقعا به بهبودی آنها کمک کرده باشد، وجود ندارد، اما این موارد را درباره این «سرم سری» می‌دانیم:
چه کسانی این دارو را دریافت کرده‌آند؟
پس از اینکه برانتلی و رایتبول این دارو را دریافت کردند و به آمریکا فرستاده شدند، میگوئل پاخارس، کشیش ۷۵ ساله اسپانیایی مبتلا به ابدولا نیز به اسپانیا فرستاده شد تا این دارو را دریافت کند، اما او چند روز پس از بازگشت به اسپانیا درگذشت. مقامات بیمارستانی مشخص نکرده‌اند که آیا او زدمپ را دریافت کرده بود یا نه، هر چه که قبلا آنها اشاره کرده بودند که قرار است این دارو به او داده شود.
سه نفر که کارکنان مراقبت بهداشتی آفریقایی آخرین دوزهای موجود زدمپ در لیبریا دریافت کردند، و گزارش می‌شود که حال‌شان خوب است.
با وجود این نتایج به ظاهر مثبت، هنوز قضاوت درباره این باره مشکل است که آیا این بیماران بدون این دارو - که از پادتن‌‌های ساخته در آزمایشگاه برای تقویت دستگاه ایمنی برای مقابله با ویروس تهیه شده است- نیز بهبود پیدا می‌کردند یا نه.
شیوع ویروس ابولا تا به حال به مرگ ۱۳۵۰ نفر و عفونت ۲۴۷۳ نفر انجامیده است و موارد بیماری همچنان در حال افزایش است.
گرچه ذخایر زدمپ به اتمام رسیده است، سازمان جهانی بهداشت در روزهای ۴ و ۵ سپتامبر جلسه‌ای درباره چگونگی مصرف داروهای تجربی ابولا در در شیوع فعلی بیماری برگزار خواهد کرد.
این درمان تجربی چگونه تاثیر می‌کند؟
سرم زدمپ در واقع یک پادتن تک‌دودمانی (آنتی‌بادی مونوکلونال) است. پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌ها پروتئین‌های در بدن ما هستند که عوامل عفونی را به عنوان موادی خطرناک نشان‌دار می‌کنند و هدف قرار می‌دهند تا سلول‌های سفید بدن آنها را نابود کنند. این پادتن‌ها با آلوده کردن یک حیوان عامل بیماری‌زا ایجاد می‌شوند. سپس دانشمندان پادتن‌هایی را که دستگاه‌های ایمنی این حیوانات تولید کرده‌آند، گردآوری می‌کنند و برای مقابله با ویروس مورد استفاده قرار می‌دهند.
در این مورد، پادتن‌ها از موش‌های آلوده شده به ویروس ابولا گردآوری شده‌آند.
کزدمپ آمیزه‌ای سه پادتن متفاوت و حاصل همکاری شرکت‌های زیست‌داروسازی مپ(Mapp Biopharmaceutical) ، لیف‌بیو (LeafBio)، و دریفوس (Dreyfus) و نیز دولت آمریکا و سازمان بهداشت عمومی کانادا هستند.
دانشمندان آمیزه‌های گوناگون دیگری از این پادتن‌ها را بر ضد ابولا در میمون‌های آلوده به ویروس به کار برده‌‌اند و در مواردی که دارو در ۴۸ ساعت اول پس از عفونت تجویز شده است، درجاتی از تاثیربخشی مشاهده شده است.
در حال حاضر اطلاعات چندانی درباره تاثیربخشی و ایمنی این درمان در انسان‌ها در دست نیست- و بنابراین استفاده از آن به جز موارد استثنایی مانند موارد بالا قانونی نیست.
آیا داروها می‌توانند همه‌گیری را متوقف کنند؟
شیوع ابولا - بدترین شیوع آن از هنگام کشف ویروس عامل بیماری در بیش از ۳۰ سال پیش- تا به حال به مرگ بیش از ۱۳۵۰ نفر انجامیده است. اما اخبار امیدوارکننده درباره یک سرم تجربی به معنای آن نیست که ما به درمان این بیماری نزدیک شده‌ایم.
ساختن دارویی علاجبخش برای یک ویروس روندی پیچیده دارد، و مشخص شده است که تولید درمانی برای ابولا به خصوص کار مشکلی است.
زدمپ پیش از استفاده از اضطراری‌اش بر روی این انسان‌ها، ففط در شمار اندکی از میمونها مورد آزمایش قرار گرفته بود. شرکت سازنده گزارش کرده بود که همه چهار میمونی که این دارو را در طول ۲۴ ساعت پس از عفوت دریافت کردهاند، زنده باقی مانده‌آند. نیمی از گروه دیگری از میمونها هم که ۴۸ ساعت پس از عفونت این دارو را دریافت کردند، زنده ماندند.
گرچه بانتلی و رایتبول از عفونت ویروسی پاک شدند- و هنگامی که ویروس از بدن پاک شود دیگر عود نمی‌کند- بالقوه ممکن است که آن دو حتی بدون این سرم هم زنده می‌مانند. در هر حال بر اساس زنده ماندن یا مرگ شمار اندکی از افراد ناممکن است فهمید که این دارو موثر است یا نه.
مپ در مقابل تکمیرا
میزان زدمپ تولید شده حتی آنقدر کافی نبود که به فاز کارآزمایی بالینی وارد شود، اما دانشمندان ترجیح داند از آن به جای داروی تجربی ساخت شرکت تکمیرا به نام TKM-Ebola استفاده کنند، زیرا کارآزمایی درحال انجام بر روی این دارو بوسیله
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) متوقف شده بود.
این امر به این معنا نیست که پژوهش بر روی تکمیرا به پایان رسیده است. علت توقف این کارآزمایی در حال انجام این بود که افراد سالمی که این دارو را دریافت کرده بودند، پاسخ‌های ایمنی مشکل‌آفرینی از خود بروز دادند. اما FDA هنوز می‌تواند کارآزمایی جدیدی بر روی این دارو را در افراد بیمار تصویب کند، به شرطی که معادله خطر- نفع تغییر کرده باشد. ممکن است کفه منافع بالقوه جان به در بردن از بیماری که ۶۰ تا ۹۰ درصد بیماران را می‌کشد،بر کفه خطرات عوارضه جانبی بالقوه مسئله‌آفرین سنگینی کند.
همچنین گزارش شده است که ارتش آمریکا هم به علت نتایج امیدوارکننده زدمپ تا به حال اعتبار مالی بیشتری را برای شرکت مپ تصویب کرده است.
اگر ثابت شود که هریک از داروهای ساخت شرکت‌های مپ یا تکمیرا بر روی ویروس ابولا موثر است؛ آزمایش، تایید، و بعد تولید این داروها، حتی اگر این روند تسریع شود، به زمانی طولانی نیازمند است.