خطري كه از 3سال پيش، عقلاي خاورميانه درباره شيوعش در اين منطقه و گسترش آن در جهان هشدار ميدادند، اكنون تازه براي غرب معلوم شدهاست.
اين روزها رسانههاي غربي پر است از تحليلها و گزارشهايي درباره ريشه شكلگيري پديده داعش و پيامدهاي آن براي غرب. روزنامه نيويوركتايمز ديروز در گزارشي، به نقش عربستان در شكلگيري داعش پرداخت. اين گزارش به قلم اد حسين، از اعضاي شوراي روابط خارجي آمريكا كه خود عربستاني است نوشتهشدهاست.
در اين گزارش با عنوان «سعوديها بايد صدور افراطگري را متوقف كنند» به نمونههايي از آموزش افراطگري در مدارس، مراكز مذهبي و بطن جامعه عربستان اشاره شده و آمدهاست، غرب سالهاست كه به بسترسازي افراط و تروريسم در كشورهايي مانند عربستان بيتوجهي كرده و آن را ناديده گرفتهاست.
در گزارش نيويوركتايمز آمدهاست: هفته گذشته عربستان 100ميليون دلار به صندوق مبارزه با تروريسم سازمان ملل كمك مالي كرد. اما جهان بايد بداند كه ريشه آنچه اكنون در عراق و سوريه به نام داعش به فعاليت تروريستي دست ميزند، در عربستان پا گرفتهاست. القاعده، داعش، بوكوحرام و الشباب كه در نقاط مختلف جهان اين روزها دست به كشتار و ايجاد رعب و وحشت ميزنند، گروههاي سلفي هستند. به نوشته نيويوركتايمز، در نيم قرن گذشته عربستان حامي رسمي سلفيگري در سراسر جهان بودهاست. نبايد سنيها را سلفي ناميد زيرا سلفيها بخش كوچك و ناچيزي از سنيها هستند و شايد تنها 3درصد از سنيها را تشكيل ميدهند.
آنها ميگويند اسلامي كه اكنون اجرا ميشود كه اتفاقا به عقيده بسياري، ميانهرو و مدرن است، اسلام «ناب» نيست. دولت عربستان گروههايي را براي ترويج سلفيگري به سفارتخانههاي خود در سراسر جهان اعزام ميكند. كساني كه سلفيگري را ترويج كنند يا به آن روي آورند، از جايگاه ويژهاي در مراسم حج عربستان برخوردار ميشوند و از كمكهاي مالي و منفعتهاي ديگر سعوديها بهره ميبرند. بعد از حملات 11سپتامبر، آمريكا به عربستان براي كنترل كردن گروههاي سلفي بهويژه مسيرهاي مالي آنها فشار آورد اما اين فشار كافي نبود و اين مسيرها ادامه يافت تا اينكه الان داعش پديد آمدهاست.
سر بريدن براي نيروهاي داعش تفريحي است كه آن را همچون آب خوردن انجام ميدهند. اين مجازاتي است كه در عربستان بهصورت رسمي در كوچه و خيابانهم اجرا ميشود. كار ديگري كه داعش انجام ميدهد، منفجر كردن ساختمانهاي تاريخي و زيارتگاههاي مذهبي است. اين كاري است كه در سال 1925خاندان سعود براساس آموزههاي وهابي با آرامگاههاي 1400ساله بقيع در مدينه كرد. كتابهاي درسي و آموزشي در مدارس و دانشگاههاي عربستان اين آموزهها را تدريس ميكنند.
دانشگاه مدينه دانشجوياني از سراسر جهان جذب ميكند و با آموزش سلفيگري به آنها، آنها را به كشورهاي مسلمان در بالكان، آفريقا، اندونزي، بنگلادش و مصر ميفرستد. همين فرستادگان سلفي آموزش ديده در عربستان هستند كه اسلام محلي و ميانهرو را در اين كشورها تخريب ميكنند و افراط و كشتار را به جاي آن مينشانند.
پادشاه عربستان و خاندان حاكم كنوني اين كشور، در سالهاي اخير برنامههايي را براي اصلاح اين تندرويها به اجرا گذاشتند. بسياري از تحليلگران عربستان ميگويند عبدالله چهرهاي اصلاحطلب است اما خاندان سعودي نميخواهند پيمان 270ساله با قبايل وهابي كه پايه تشكيل كشور عربستان را گذاشت سست كنند چون قدرتشان به خطر ميافتد. نيويوركتايمز در انتهاي اين مطلب مينويسد، عربستان هيولايي به نام تروريسم سلفي ايجاد كرده كه كمك 100ميليون دلارياش به سازمان ملل براي ريشهكني اين هيولا، كافي نيست. بايد ريشههاي اين هيولا در داخل عربستان خشكانده شود.