تاكنون تصادفات توأم با آتشسوزي، حوادث مرگبار زيادي را خلق كرده كه در همه اين حوادث يك نكته مهم خودنمايي ميكند؛ اينكه آتشنشاني و نيروهاي امدادي زماني به محل حادثه ميرسند كه كار از كار گذشته و از خودروي آتش گرفته جز لاشهاي سوخته و از سرنشينان آن جز اسكلتي بيجان چيزي باقي نمانده است. شايد به همين دليل است كه مقامات پليس و مسئولان حملونقل كشور، اين روزها از لزوم راهاندازي آتشنشاني جادهاي و هماهنگي در امداد جادهاي سخن ميگويند تا شايد از اين طريق بتوان از آمار قربانيان تصادفات آتشين كاست.
آخرين تصادف آتشين در جادههاي كشور شنبهشب در جاده بندرعباس - داراب رخ داد و جان 14نفر را در شعلههاي آتش گرفت. حدود ساعت 23 نيمهشب در ورودي شهر دو برجي در حوالي شهرستان داراب، يك خودروي پژو405 كه با سرعت سرسامآوري در جاده در حركت بود با يك كاميونت ايسوزو تصادف كرد تا يكي از مرگبارترين تصادفات جادهاي در هفتههاي اخير را رقم بزند.
سرنشينان خودروي پژو 13مهاجر غيرقانوني افغاني بودند كه قرار بود راننده ايراني پژو آنها را دور از چشم پليس و به سلامت به مقصدشان برساند اما بهدنبال اين تصادف خودروي پژو در هم پيچيد و ناگهان آتش گرفت. افرادي كه داخل ماشين گير افتاده بودند هر چه كردند نتوانستند از آن خارج شوند و اين در حالي بود كه شعلههاي آتش هر لحظه بيشتر و بيشتر ميشد. شاهدان حادثه سراسيمه با آتشنشاني و هلال احمر تماس گرفتند و درخواست كمك كردند.
فاصله 100كيلومتري محل حادثه با نزديكترين ايستگاه آتشنشاني اما خيلي زود به همه فهماند كه انتظار بيفايده است و آنها با دستان خالي سعي كردند به جدال شعلههاي آتش و كمك سرنشينان پژو بروند اما موفق نشدند. دقايق پشت سر هم گذشت و در نهايت آتش بر خودرو غلبه كرد و چيزي از آن باقي نگذاشت جز اسكلتي آهني. در اين حادثه تمامي 14سرنشين خودروي پژو در ميان شعلهها جان باختند و 2سرنشين كاميونت ايسوزو كه مجروح شده بودند به بيمارستان انتقال يافتند و تحت درمان قرار گرفتند.
- آتشنشاني نداريم!
ساعاتي پس از وقوع اين حادثه بود كه فرماندار داراب با اعلام مرگ تمامي 14سرنشين خودروي پژو در آتش از نبود آتشنشاني در هيچيك از شهرها و بخشهاي تابعه شهرستان داراب گله كرد و گفت: مردم شهرها و بخشهاي تابعه اين شهرستان درصورت بروز آتشسوزي در آن مناطق بايد براي مهار آتش منتظر خودروهاي آتشنشاني باشند كه از داراب راهي آنجا ميشوند. قاسمپور با اشاره به وسعت و جغرافياي شهرستان داراب افزود: فاصله محل حادثه اخير تا شهر داراب بيش از 100كيلومتر است و اين فاصله كار
امداد رساني را بسيار سخت ميكند حال آنكه شهرداريهاي شهرهاي كوچك توان مالي مناسب براي خريد ماشين آلات امدادي ندارند.
- متولي امداد كيست؟
تصادفات آتشين در جادهها و مرگ مسافران در شعلههاي آتش داستان امروز و ديروز نيست. طي سالهاي اخير دهها حادثه مشابه در نقاط مختلف كشور رخ داده كه هر بار زنگ خطر كمبود امكانات و همچنين مشخص نبودن متولي واحد در امداد جادهاي را به صدا درآورده است اما كمي بعد و با فروكش كردن جنجالهاي رسانهاي، همهچيز به فراموشي سپرده شده تا در تصادف بعدي، اين آتش زير خاكستر دوباره شعلهور شود. روز گذشته رئيس پليس راهنمايي و رانندگي كه در حاشيه دومين نشست فصلي فرماندهان و روساي پليس راهنمايي و رانندگي سخن ميگفت به ضرورت وجود آتشنشاني جادهاي اشاره كرد و گفت:
آتشسوزي خودروها در جادهها يكي از چالشهاي مهمي است كه بايد به آن توجه شود اما متأسفانه همانطور كه بارها نيز به آن پرداخته شده متولي واحدي براي امداد و نجات در كشور وجود ندارد و 3حوزه اورژانس، آتشنشاني و هلال احمر بهصورت مجزا در اين حوزه فعالند. سردار مومني با تأكيد بر ضرورت احداث آتشنشاني جادهاي گفت: اميدواريم وضعيت امداد و نجات در كشور يكپارچه شده و يك ساماندهي در اين خصوص انجام گيرد.
- مهاجران، ركورددار مرگهاي آتشين
درصد بالايي از قربانيان در تصادفات آتشين جادهها را مهاجران غيرقانوني تشكيل ميدهند. اين را ما نميگوييم، كافي است خودتان نگاهي به آرشيو تصادفات جادهاي در كشور بيندازيد تا دستگيرتان شود كه چطور در بيشتر تصادفات آتشيني كه آمار قربانيان آن بالاست، يك پاي ماجرا را مهاجران غيرقانوني تشكيل ميدهند. دليل اين اتفاق هم خيلي ساده است. با توجه به جلوگيري از تردد مهاجران غيرمجاز در كشور، اين افراد حتي زماني كه قصد دارند از شهري به شهر ديگر بروند، مجبورند با پرداخت هزينههاي هنگفت، خود را به قاچاقچيان انسان يا بهاصطلاح خودشان «آدمبر» يا «قاچاق بر» بسپارند. قاچاقچيان كه معمولا خودروي مورد استفاده آنها پژو405 است، اين خودروها را طوري دستكاري ميكنند كه بتوان هر بار دستكم 12،10نفر را با آنها جابهجا كرد. آنها براي اينكه گرفتار پليس نشوند، شبانه و با سرعت سرسامآوري در جادهها حركت ميكنند و از آنجا كه باكشان هم معمولا پر از بنزين است، درصورت يك اشتباه، فاجعهاي هولناك را رقم ميزنند.
نبود امكانات امدادي ازجمله آتشنشاني و پايگاه اورژانس در برخي از جادهها، آنها را به جاده مرگ تبديل كرده است. تا همين چندماه پيش و قبل از مسدود شدن جاده قم - گرمسار، بسياري از رانندهها اين جاده را با نام جاده مرگ ميشناختند. از زمان افتتاح اين جاده، تصادفات مرگبار زيادي در آن رخ داد كه بسياري از آنها همراه با آتشسوزي بود. دلايل اين آتشسوزيها هر چه بود اما نبود ايستگاه آتشنشاني در اين جاده يا در نزديكي آن سبب شده بود در تصادفاتي كه خودرو دچار حريق شده و نياز مبرم به آتشنشاني داشته، دهها نفر در آتش جانشان را از دست بدهند. مرگ 5نفر از سرنشينان خودروي پرايد و نيسان كه پس از تصادف دچار آتشسوزي شده بودند ازجمله اين تصادف آتشين بود.
در همه اين حوادث، آتشنشانان زماني به محل رسيدند كه كار از كار گذشته بود چراكه فاصله ايستگاهها تا محل حادثه دور بود. خودروهاي آتشنشاني قم از ايستگاه نواب «جنب نمايشگاه بينالمللي در خيابان خاكفرج» بايد جاده كوه سفيد و قم - گرمسار را پوشش ميدادند كه تا رسيدن خودروهاي سنگين آتشنشاني به محلهاي تصادف در اين جاده، زمان زيادي تلف ميشد.
جاده قم- سلفچگان نيز بهدليل كمبود تجهيزات آتشنشاني گاهي اوقات شاهد حوادثي است كه به قرباني شدن انسانهاي بيگناه منجر ميشود. شايد يكي از دردناكترين حوادث اين جاده مرگ 5عضو يك خانواده در شعلههاي آتش بود كه ارديبهشت سال90 رخ داد.
آن روز بعد از ظهر، كساني كه از جاده قم - سلفچگان عبور ميكردند شاهد حادثهاي دلخراش بودند. خودروي پرايدي بين يك دستگاه پژو۲۰۶ و تريلي گير كرده بود و امكان رهايي نداشت. سرنشينان پرايد براي نجات فرياد ميزدند و درخواست كمك ميكردند. درهاي ماشين قفل شده بود و از دست كسي كاري بر نميآمد. همه انتظار رسيدن نيروهاي آتشنشاني را ميكشيدند اما انگار قرار نبود از آنها خبري شود. شاهدان ماجرا به سمت خودروي پرايد و پژو206 دويدند.
آنها با شكستن شيشه پنجره206 توانستند سرنشينان آن را نجات دهند اما شرايط براي سرنشينان پرايد بهگونهاي بود كه عمليات نجات آنها را با مشكل روبهرو كرده بود. در همين هنگام كپسول سي ان جي خودرو پرايد آتش گرفت. مردم وحشتزده به هم خيره شده بودند و كسي جرأت نزديك شدن نداشت. لحظاتي بعد آتش تمامي خودرو را دربرگرفت و پس از آن ديگر صداي كمكخواهي سرنشينان پرايد شنيده نميشد و تمامي 5 سرنشين آنكه اعضاي يك خانواده بودند در شعلههاي آتش جان باختند. لحظاتي بعد خودروهاي آتشنشاني سر رسيدند اما وقتي آتش خاموش شد، چيزي جز اسكلت قربانيان باقي نمانده بود.