روز جهانی صلح بیانگر درونیترین آمال انسانها برای با هم زیستن، آزاد زیستن و برابری در کرامت و حقوق بشری است. موضوع روز جهانی صلح حق مردم برای بهرهمندی از صلح است که به دلیل مصادفشدن این روز با سیامین سالروز تصویب بیانیه سازمان ملل در مورد حق بهرهمندی مردم از صلح انتخاب شده است.
در شرایطی که جهان از شدت خشونت در حال تکهتکه شدن است، حق بهرهمندی از صلح اهمیت بسیار زیادی دارد. امروز، لازمه ایجاد صلح درک واقعیتهای جدید جنگ و روشی است که از طریق آن، جان انسانها و هویتهای آنها در سوریه، عراق و سایر نقاط جهان در جریان خشونتی که به قلب ارزشهای فرهنگی و مذهبی مردم حملهور میشود، مورد تعرض قرار میگیرد. برای برقراری صلح لازم است تا چشمهایمان را بر واقعیت بحرانی که در خفا متوجه آموزش در شرایط جنگ شده است نیز بازکنیم ـ به خصوص با وجود مدارسی که مورد هدف قرار میگیرند و تبدیلشدن آموزش به ابزاری برای شستشوی مغزی و کاشتن بذر نفاق.
«از آنجا که جنگها در اذهان مردم شکل میگیرد، در اذهان مردم است که باید دفاع از صلح را ساخت»
این جمله که 70سال پیش توسط کشورهای بنیانگذار عضو یونسکو در جریان خرابیهای جنگ جهانی دوم نوشته شد، امروز نیز مصداق دارد. با آگاهی از تخریبهای ناشی از ابزارهای نوین جنگی، باید امروز نیز ما با صراحتِ آنروز آنان رفتار کنیم و بیشتر در حوزههایی سرمایهگذاری کنیم که به استقرار صلح پایدار و بهخصوص احترام به حقوق بشر، کرامت انسانی و ارزشهای مبتنی بر مردمسالاری منجر شود. برای رویارویی با گفتمانهای تنفرزا که با هدف مقابلِ هم قراردادن فرهنگها بیان میشود، باید امکان دسترسی جهانی به آموزش کیفی را تضمین کنیم و به وسیله آن، افراد را برای ایستادگی در مقابل نداهایی که آنان را به خشونت فرا میخواند توانمند کنیم.
برای مقابله با تخریب تنوع فرهنگی و آزار و اذیت اقلیتها، باید از میراث به عنوان نیرویی برای تفاهم متقابل پاسداری کنیم. برای رویارویی با جهل و سانسور، باید زمینههای آزادی بیان را ایجاد کنیم و از روزنامهنگاران حمایت و حفاظت کنیم. باید بیامان با نژادپرستی، تبعیض، افراطیگری و مخدوشکردن و سوءاستفاده از هویتهای فرهنگی و مذهبی مبارزه کنیم.
دهه بینالمللی تقارب فرهنگها (2013 تا 2022) که راهبری آن را یونسکو بر عهده دارد، در واقع فرصتی برای همه ما فراهم میکند تا برای استقرار «فرهنگ اصیل صلح» تشریک مساعی کنیم، به ویژه با نظر به جمله Yamoussoukro در مورد صلح در اذهان مردمان که 25سال پیش تصویب شد. امروز، من همه کشورهای عضو را به راهپیمایی برای استفادهنکردن از سلاحهای جنگی و پایاندادن به خشونت دعوت میکنم.