کن ۶۰؛ همه سینما اینجااست

اما سال جدید سینمایی از منظر هنری با برگزاری فستیوال فیلم کن آغاز می گردد. کن امسال ( می 2007) 60 ساله می‌شود و همچنان سیاست‌های منظم و تبیین یافته‌ و کلان نگرش به توسعه سینما تغییری نکرده است.

در واقع آنچه کن را یک سروگردن بالاتر از دیگر جشنواره‌های معتبر سینمایی قرار می دهد، باید در همین مقوله فوق باید جستجو شود. هنوز کن با این همه ابهت به تازه کارها میدان می دهد، قسمتی از وجود آرشیوی و آموزشی اش را در بخشهای جنبی به نمایش می گذارد و بخش بازاریابی و نمایشگاه فیلمش در جهت توسعه و تقویت رابطه سینمایی کشورها یک بخش ممتاز به حساب می آید.

نگاهی به چارت منظم و تثبیت شده جشنواره فیلم کن ، نشان از همه گیر و فراگیر بودن ذات برگزاری آن دارد. کن 60 ؛ امسال نیز در بخشهای اصلی و فرعی جذابیت‌های خاص خود را دارد و بویژه در بخش مسابقه؛ چهره هایی به کن 2007 آمده اند که بسیاری از آنها، سالها پیش در همین جشنواره فیلم به سینمای جهان شناسانده شدند.

در بخش مسابقه ، اصلی ترین قسمت جشنواره کن 60 ، 22 فیلم حضور خواهند داشت و نکته جالب حضور فیلمسازانی است که هرگز با کن غریبه نبوده اند. کوئنتین تارانتینو با اثبات مرگ، فرانسیس فورد کاپولا با جوانی بی جوانی، دیوید فینچر با زودیاکو چند سرشناس دیگر در این بخش حضور دارند؛ اما در بخش خارج از مسابقه نیز چهره‌های خاص کن که هر کدام چندین بار در سالهای گذشته در بخش مسابقه حاضر بوده‌اند، وجود دارند که مایکل مور و استیون سودربرگ از آن جمله‌اند.

هر چند باید میهمانان ویژه کن و آنهایی که این شانس را پیدا می کنند تا از روی فرش قرمز بگذرند را نیز در نظر گرفت که سرآمد آنها در کن 60 آل پاچینو و اسکورسیزی هستند. اما افسوس که در کن 60 اثری از ایران در بخش مسابقه و دیگر بخشهای جنبی به چشم نمي‌خورد؛ گو این که مدتی است کن برای سینمای ایران حسرت نیز هدیه می‌کند.

• زغال اخته در جاده!

ژیل ژاکوب و دست اندرکاران کن همگی علاقه مندند که در افتتاحیه کن؛ فیلمی وزین و معتبر و مورد علاقه تماشاگر به نمایش درآید. در کن 59 «رمز داوینچی» در افتتاحیه جشنواره حضور داشت که شدیدا با استقبال مواجه شد. اما در کن 60 قرار است فیلمی از کاروای ونگ (Kar wai wong) ، فیلمساز صاحب سبک هنگ کنگی اکران شود. فیلم او با نام شبهای زغال اخته ای من (my Blueberry nights) اولین فیلم انگلیسی زبان ونگ است که در آن بازیگران نام آشنایی مانند «راشل وایز» و «جادلا» همراه با ناتالی پورتمن به ایفای نقش پرداخته‌اند و داستان فیلم نیز در ژانر جاده‌ای روایت می‌شود با همان تعلیق ها و کشمکش‌هایی که سبب تزریق معماهای بدون جواب به بستر اصلی داستان شده.
اما «شبهای زغال اخته ای من» به صرف اکران افتتاحیه نباید تکیه کند؛ چراکه رقیبانی سرسخت در بخش مسابقه حضور دارند: تارانتینو که در کن 48 با قصه‌های عامه پسند به نخل طلا رسید با فیلم اثبات مرگ، برادران کوئن که در کن 45 با بارتون فینک  به نخل طلا دست یافتند با فیلم جايي براي پيرمرد‌ها نيست، گاس ون سنت با پارک پارانویایی، امیر کاستاریکا با این را به من قول بده و الکساندر سوخوروف با الکساندرا

• مور خارج می شود!

ژان لوک گدار، پیرمرد سینمای فرانسه طی برگزاری کن 57 در سال 2004 وقتی شلوغ کاری‌های مایکل مور را دید، خیلی خویشتن داری کرد. اما وقتی دید که مایکل مور 50 ساله با آن هیکل 120 کیلویی مدام در خیابان قل می خورد و آدم جمع می کند برای تظاهرات ضدبوش کاسه صبرش لبریز شد و گفت: «علی الظاهر این کارها در جهت تبلیغات آن طرفی است و بیشتر بوش و خود مایکل مور به منفعت می رسند...».
به هر روی هر چند مور با فیلم «فارنهایت 11/9» نخل طلا را برای اثری مستند تصاحب کرد؛ اما امسال فیلمش Sicko در بخش خارج از مسابقه قرار دارد و در این بخش هم مایکل وینتر باتم مستندساز نیز حضور دارد، همراه سودربرگ ، دنیس آرکاند و چند اثر دیگر. 

• سیاست بازی ممنوع!

یکی از امتیازهای کن در سالهای برگزاری این جشنواره ، دوری از سیاست بوده است. اما این روند هر قدر که در ذات کن بوده باشد؛ اما به دلیل حوادث 11 سپتامبر 2001 کمی در لایه های ریاستی کن نفوذ کرد. مایکل مور هم از راه رسید و نانش را چسباند. اما پس از اعتراضات بعضی صاحب نامان این عرصه علی الظاهر همین نم سیاست زدگی هم قرار است به خشکی نزدیک شود. 

• جایگاه ادبیات در کن 2007

از وقتی استیون فریزر به ریاست هیات داوران کن رسید، تلاش کرد پای تعدادی از نویسنده هایی که از آثارشان اقتباس سینمایی صورت گرفته ، به کن باز شود؛ روندی که تاکنون به این شکل در هیچ جشنواره ای اتفاق نیفتاده بود. همچنین انتخاب اسکورسیزی عاشق ادبیات برای این که طی برگزاری کن 60 ، در بخشهای جنبی کارگاه های نقد فیلم برپا کنند، از اتفاقات جالب توجه خواهد بود. ضمن این که هوارد شور نیز در برگزاری این کارگاه ها در کنار استاد می ایستد.
با این حال ، اوضاع کن 60 می تواند یکی از پروپیمان ترین دوره ها را رقم بزند. با مروری به کارگردان ها، مهمانان و اساتید، این 10 روزه نبض سینما قطعا در کن خواهد زد.