صبح جمعه ۲۸ شهریور نتايج شمارش آرا در ۳۲ منطقه اسكاتلند نشان داد آنها كه بهدنبال تشكيل كشور مستقل اسكاتلند بعد از ۳۰۷ سال بودند، با ۴۵ درصد آرا در مقابل حاميان اتحاد شكست خوردهاند.گزارشها نشان ميدهد كه ۸۵ درصد واجدين شرايط در اين همهپرسي شركت كردند كه حساسيت اين رايگيري را براي اسكاتلنديها بار ديگر نشان داد. نظرسنجيهاي پيش از آغاز همهپرسي نزديكي آراي كمپينهاي «نه» و «آري» به استقلال را نشان ميداد و از همان زمان مشخص بود كه همهچيز به ۱۰ درصدي بستگي دارد كه تا پيش از برگزاري رايگيري تصميمشان را هنوز درباره انتخابات نگرفته بودند. مقامهاي دولت انگليس از اهرمهاي فشار و تهديدهاي خود در روزهاي گذشته، ازجمله ترس از نداشتن امنيت، بحران اقتصادي براي اسكاتلند و جلوگيري از عضويت اسكاتلند در اتحاديه اروپا و ناتو براي تغيير نظر اسكاتلنديها استفاده كردند.
سرپرست هيأت نظارت بر همهپرسي، شمار آراي مخالف را 2ميليون و 119 هزار و 926 و شمار آراي موافق استقلال را يك ميليون و 617 هزار و 989 رأي اعلام كرده است. الكس ساموند، وزير اول دولت محلي اسكاتلند بهدنبال اعلام نتايج، شكست را پذيرفت و اعلام كرد كه اين نتيجه نشان ميدهد كه اسكاتلنديها در «مرحله فعلي» جواب نه به استقلال را انتخاب كردهاند. او حتي شكست در اين همهپرسي را هم براي اسكاتلند مهم خواند و تأكيد كرد كه تعداد بالاي آراي كساني كه حامي استقلال بودند به اندازهاي بوده كه نشان دهد كه ديگر اوضاع براي اسكاتلند در مقابل انگليس مانند گذشته نخواهد بود.
در گلاسكو بزرگترين شهر اسكاتلند ۵۳ درصد به استقلال رأي دادند. همچنين در 3شهر مهم ديگر هم حاميان جدايي از انگليس به پيروزي رسيدند. به همينخاطر پليس با نگراني از اعتراضهاي حاميان جدايي در آستانه اعلام نتايج در خيابانهاي اسكاتلند مستقر شدند.
- وعده تمركززدايي
در مقابل، كمپين نه به استقلال در ۲۸ منطقه از ۳۲ منطقه با آراي نزديك، به پيروزي رسيد. ديويد كامرون، نخستوزير انگليس كه شايد خوشحالترين فرد در روز گذشته بود در سخنراني خود پس از اعلام نتايج اعلام كرد كه خودمختاريها و اختيارات بيشتري به مناطق مختلف بريتانيا ازجمله اسكاتلند داده خواهد شد. او تأكيد كرد كه دولت او به تعهداتي كه در مورد تمركززدايي و دادن اختيارات بيشتر به پارلمان و دولت محلي اسكاتلند و ساير سرزمينهاي تشكيلدهنده بريتانيا داده، عمل خواهد كرد. او اين همهپرسي را انقلاب تفويض اختيارات خواند و اعلام كرد كه بايد صداي تمامي سرزمينهاي تشكيلدهنده بريتانيا شنيده شود. اعطاي خودمختاريهاي بيشتر به اسكاتلند را بسياري، يكي از پيروزيهاي جدايي طلبان در اسكاتلند با وجود شكست در همهپرسي ميدانند.
- همه اهرمهاي ترس از جدايي
در هفتههاي گذشته مقامهاي دولت انگليس تلاش گستردهاي كردند تا اسكاتلنديهاي بيشتري را از جدايي و استقلال بترسانند. ديويد كامرون، نخستوزير انگليس شخصاً در سخنرانيهاي خود بارها اسكاتلنديها را تهديد كرده بود كه درصورت رأي به جدايي، واحد ملي پول يعني پوند را از آنها خواهد گرفت و به اين ترتيب اقتصاد آنها با مشكلات جدي روبهرو ميشود. همچنين مقامهاي انگليس بارها اعلام كردند كه راه برگشتي براي اسكاتلنديها درصورت رأي به جدايي نيست و آنها ديگر نميتوانند عضو اتحاديه اروپا و نهادهاي بينالمللي كه انگليس در آنها عضو است مانند ناتو باشند.
كامرون در آخرين سخنراني خود همچنين هشدار داد كه ارتش انگليس ديگر هيچ حمايتي از امنيت اسكاتلند نميكند و ساكنان اسكاتلند بايد منتظر خطرات مختلف باشند. استفاده از تبليغات درباره اعطاي قدرت و اختيارات بيشتر به اسكاتلند هم يكي از راهكارهاي لندن براي منصرف كردن رأي دهندگان مردد از جواب مثبت به جدايي بود. مقامهاي انگليس همچنين تأكيد كرده بودند كه قطع همكاري بانكهاي انگليس با اسكاتلنددرصورت استقلال، كشور آنها را با مشكلات شديد اقتصادي روبهرو خواهد كرد.
حالا همچنان نگرانيهاي مقامهاي انگليس درباره حركتهاي مشابه در ولز و ايرلند شمالي وجود دارد. ۴۵ درصد رأي مثبت به جدايي زنگ خطري براي لندن بوده است كه موج جداييطلبي در بريتانيا را جدي بگيرد و به فكر توجه به خواستهاي مناطق ديگر باشد. احزاب محافظه كار، كارگر و ليبرال دمكرات بهعنوان 3حزب اصلي و بزرگ انگليس توافق كردهاند كه مسير اعطاي اختيارات بيشتر به مناطق را پيگيري كنند.
- ابهام درباره آينده
درحاليكه مقامهاي انگليس از دادن اختيارات بيشتر و حتي كرسيهاي بيشتر در پارلمان به اسكاتلند حرف زدهاند اما روزنامه اينديپندنت در گزارشي اعلام كرده كه ديويد كامرون ممكن است از اين پيروزي براي اعطاي اختيارات بيشتر به لندن استفاده كند. در اين گزارش آمده كه كامرون احتمال دارد طرحي را به اجرا بگذارد كه براساس آن تنها نمايندگان انگليس حق اظهارنظر و رأي دادن در پارلمان درباره مسائل مربوط به انگليس را داشته باشند.
مقامهاي 3حزب اصلي انگليس با وجود وعدههايشان هنوز جزئياتي را درباره موارد اختيارات بيشتر به اسكاتلند اعلام نكردهاند. براساس بيانيهاي كه پيش از برگزاري همهپرسي صادر شده پارلمان درماه اكتبر موارد احتمالي اعطاي اختيارات را اعلام خواهد كرد.اسكاتلند همچنان زير پرچم انگليس خواهد بود اما كشمكشها از اين پس نشان ميدهد كه ديگر روابط آنها هيچ وقت مثل گذشته نخواهد شد.