اوايل هفته جاري ضرب الاجل معاون اول قوه قضاييه درباره مسدود‌سازي محتواي مجرمانه شبكه‌هاي اجتماعي بازخوردهاي فراواني در جامعه داشت. حجت‌الاسلام والمسلمين محسني‌اژه‌اي در نامه‌اي خطاب به وزير ارتباطات از وي خواست ظرف مدت يك‌ماه نسبت به فراهم آوري زمينه فني براي مسدود‌سازي و كنترل اطلاعاتي مؤثر شبكه‌هاي اجتماعي داراي محتواي مجرمانه اقدام عاجل را انجام دهد در غيراين صورت قوه قضاييه نسبت به مسدود‌سازي اين شبكه‌ها اقدام مقتضي را انجام خواهد داد.
موضوع فيلتر كردن شبكه‌هاي اجتماعي موبايل به اوايل سال‌جاري بر مي‌گردد. ارديبهشت امسال موضوع فيلترينگ شبكه اجتماعي واتس‌اپ مطرح شد، اما وزير ارتباطات باتأكيد براينكه دولت موافق بستن شبكه‌هاي اجتماعي خارجي كه مخرب نيستند و به اخلاق و عفت عمومي لطمه‌اي نمي‌زنند نيست، گفت: تا زماني كه جايگزيني براي اين شبكه‌ها در كشور نداشته باشيم دولت موافق مسدود كردن آنها نيست.
اما ضرب‌الاجل معاون قوه قضاييه به وزير ارتباطات پس از آن بود كه انتشار مطلب موهن عليه بنيانگذار انقلاب اسلامي از طريق شبكه‌هاي اجتماعي همچون وايبر، واتس‌اپ و تانگو به‌صورت وسيع منتشر شد. حالا فرصتي كه قوه قضاييه براي فراهم‌آوري امكان مسدود‌سازي و پالايش هوشمند محتواي مجرمانه در اين شبكه‌ها به اين وزارتخانه داده بود به پايان رسيده و به گفته محسني‌اژه‌اي اقدام مؤثري در اين‌خصوص انجام نشده است.
قوه قضاييه همچنين ارائه شبكه‌هاي اجتماعي داخلي هم سطح با شبكه‌هاي مذكور را پيشنهاد كرده بود كه البته از اين جايگزين هم خبري نيست. معاون اول قوه قضاييه در اين‌باره مي‌گويد: «اواخر سال گذشته و اوايل امسال قول دادند ظرف سه‌ماه تلاش مي‌كنيم تا محتواي مجرمانه تعدادي از شبكه‌هاي اجتماعي پالايش شود تا اين شبكه‌ها مسدود نشوند و باشند و هم درعين‌حال محتواي مجرمانه توزيع نشود. انتظار بوده و هست‌‌كه دستگاه مسئول تلاش خود را انجام دهد تا شبكه‌هاي اجتماعي وجود داشته باشند و مردم هم استفاده‌هاي خوب ببرند ولي درعين‌حال شرايطي فراهم شود كه موارد مخالف عفت، اخلاق و امنيت در آنجا نباشد يا به‌حداقل برسد.»
- پاسخ كوتاه وزير
اما وزير ارتباطات كه مخاطب مستقيم اين نامه معاون قوه قضاييه بود روز گذشته به اين گفته‌هاي معاون اول قضاييه پاسخ داد؛پاسخي كه البته كمي مبهم به‌نظر مي‌رسد و نمي‌تواند جوابي كامل و روشن به نامه رسمي و اظهارات شفاهي محسني اژه‌اي باشد. او در اين رابطه گفته:«ما در اين رابطه قطعا كار كرده‌ايم و هم‌اكنون نيز كار مي‌كنيم. درباره محتواي مجرمانه به‌طور جدي اعتقاد داريم كه حذف شود و اين حرف درستي است. اما اينكه با مسدود كردن بخواهيم اين كار را درست كنيم، حرف ديگري است. »
- فيلترينگ هوشمند چيست؟
به گفته كارشناسان فيلترينگ هوشمند توانايي اين را دارد كه محتواي مجاز را از غيرمجاز در شبكه‌هاي اجتماعي نظير وايبر، واتس‌اپ، تانگو و... تشخيص دهد اما با توجه به اينكه سرور اين شبكه‌ها در ايران نيست اجراي فيلترينگ هوشمند در بازه زماني يك ماهه امكان‌پذير نيست. علي‌اصغر بهشتي، استاد دانشگاه علم و صنعت در اين‌باره مي‌گويد: اجراي فيلترينگ هوشمند نيازمند امكانات زيرساختي خاصي است، اين فيلترينگ بايد به‌گونه‌اي باشد كه بتواند محتواي ترافيكي را كه از خود عبور مي‌دهد به‌صورت يكسري كليد واژه يا نوع اطلاعات جداسازي كرده و فيلتر كند.
روز يكشنبه نيز خبر دستگيري 11نفر از توهين‌كنندگان به امام راحل(ره) در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شد. اين افراد پس از رصد سايبري شبكه‌هاي اجتماعي تلفن‌همراه نظير واتس‌اپ، لاين، وايبر، تانگو و تلگرام، شناسايي و دستگير شدند. قوه قضاييه اصراري بر فيلترينگ مطلق و مسدود‌سازي كامل اين نرم‌افزارهاي موبايلي ندارد بلكه مي‌خواهد امكان‌نظارت، كنترل، محدود‌سازي و مسدود كردن بخشي از پيام‌هاي منتشر شده در اين شبكه‌ها وجود داشته باشد. اراده قوه قضاييه به‌عنوان مسئول اين حوزه بر كنترل محتواي مجرمانه جدي است و اگر وزارت ارتباطات موفق به ايجاد اين تفكيك نشود، شايد كه تر و خشك به‌پاي هم بسوزند.
- سردار سيدكمال هاديانفر رئيس پليس فتا
برنامه‌هايي كه بر گوشي‌هاي تلفن همراه نصب شده، آسيب‌هاي فراواني را براي خانواده‌ها به همراه داشته است. پرونده‌هاي زيادي در پليس‌هاي فتاي سراسر كشور در رابطه با نقض حريم خصوصي افراد به‌ويژه بانوان كه اغفال مسائل دوست‌يابي و همسريابي شده‌اند، تشكيل شده واگر لازم باشد ما هم مصداق‌هاي پليسي جهت فيلتر اين برنامه‌ها داريم و مي‌توانيم بيان كنيم كه چقدر در اين رابطه آسيب و تهديد براي كشور وجود دارد.
- دكتر هاشمي وزير بهداشت و درمان
( درباره پيام‌هاي جعلي در وايبر و فضاي مجازي كه با ايجاد رعب و وحشت در بين مردم، مدعي ناسالم‌بودن برخي محصولات غذايي‌هستند) فضاي مجازي هم داراي حسن است هم عيب؛ مهم آن است كه مردم بايد به دستگاه‌هاي نظارتي اعتماد كنند. مطمئن باشيد اگر مشكلي وجود داشته باشد حتما به اطلاع مردم مي‌رسانيم.
- رضا تقي پور وزير اسبق ارتباطات
نرم افزارهايي مانند واتس‌اپ، وايبر و تانگو ابزار جاسوسي هستند. سرور اينگونه نرم افزارها در اسرائيل و كشورهاي ديگر است كه بايد نظارت و كنترل جدي روي آن باشد.
- علي جنتي وزير فرهنگ و ارشاد
هنوز نمي‌دانيم وايبر و واتس‌اپ بايد باز باشد يا نه. برخي همواره در مقابل پديده‌هاي جديد در تلاش براي پارازيت هستند.
- سيد ضياء هاشمي معاون فرهنگي وزير علوم
60درصد دانشجويان از وي چت و وايبر استفاده مي‌كنند و ما نبايد با درگير شدن در دعواهاي خود اين 06 درصد را فراموش كنيم.
- محمود واعظي وزير ارتباطات
نماينده وزارت در كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه نسبت به مخالفت با فيلترينگ واتس اپ اقدام كرده و وزارت ارتباطات با توجه به تعداد قابل توجه كاربران موافق اين تصميم نيست.
- علي اسفناني، ناظر مجلس در كارگروه مصاديق مجرمانه
فيلترينگ صفحات با محتواي نامناسب مي‌تواند جايگزين خوبي براي فيلتر كلي شبكه‌هاي اجتماعي باشد؛ اين اقدام مطلوب كارگروه تعيين مصاديق مجرمانه نيز هست. در بسياري از موارد روش‌هايي كه حاكميت به‌كار مي‌گيرد، از روي ناچاري است و ممكن است به مذاق افراد خوش نيايد اما راهي جز آن وجود ندارد.
- عبدالصمد خرم آبادي دبير كارگروه مصاديق مجرمانه
فيلترينگ نرم‌افزارهاي تانگو، وايبر، واتس‌اپ و كوكو از دستور كار كميته تعيين مصاديق خارج نشده، البته تا زماني كه نرم افزارهاي مشابه داخلي وارد بازار نشوند اين مسئله به تعويق خواهد افتاد. بايد تمام تلاش خود را براي تقويت و ارتقاي كيفيت اين نرم‌افزارها به‌كار گيرند تا اين نرم افزارها بتوانند نيازهاي داخلي و خارجي شهروندان كشورمان را تأمين كنند؛ در اين صورت ديگر نيازي به نرم‌افزارهاي پرخطر خارجي نخواهيم داشت.