براي بررسي چرايي اين تصميم با محمدحسن مرادي، سرپرست طرح و برنامه بانك مسكن گفت‌وگو كرده‌ايم.
- هدف از توقف انتقال وام از فروشنده به خريدار چيست؟
مطالعات ما نشان داد كه در شرايط ركود معاملات مسكن، تقاضا و خريد و فروش اوراق تسهيلات مسكن رونق دارد و قيمت آن به‌دليل افزايش تقاضا افزايش يافته است. مشخص شد كه بسياري از تقاضاهاي جديد براي اوراق مربوط به معاملات صوري است. برخي از كساني كه قبلا با وام 20ميليون توماني خانه خريده بودند يا به‌طور وكالتي معامله كرده بودند، براي استفاده از مبلغ وام جديد اقدام به انتقال وام مي‌كردند و خريد اوراق براي افزايش سقف وام را انجام مي‌دادند.
در اين شرايط تقاضا براي خريد اوراق افزايش يافته كه منجر به افزايش قيمت اوراق شده است. اين موضوع براي خريدار واقعي مسكن كه مي‌خواهد اوراق خريداري كند، افزايش هزينه ايجاد مي‌كند به همين دليل تصميم گرفته شد تا براساس اين برآوردها براي جلوگيري از اين تقاضاي كاذب، انتقال وام متوقف شود تا تنها خريداران واقعي مسكن براي خريد اوراق اقدام كنند.
- اين معاملات صوري دقيقا چگونه انجام مي‌شد؟
برخي افراد كه پيش از افزايش سقف وام مسكن به 35ميليون تومان و پيش از دوبرابر شدن وام جعاله اقدام به خريد خانه كرده بودند براي استفاده از مابقي مبلغ وام اقدام به انتقال سند به نزديكان خود مي‌كردند كه با اين بخشنامه اين موضوع منتفي مي‌شود.
- تكليف بخشي از خريداران واقعي كه قرباني اين موضوع مي‌شوند، چيست؟
كاهش قيمت اوراق مسكن، به نفع خريداران واقعي است ضمن اينكه راهكارهايي براي آنان وجود دارد تا بتوانند با مراجعه به مديريت شعب و اثبات واقعي بودن معامله از امكان انتقال استفاده كنند، ضمن اينكه امكان انتقال وام از ملكي به ملك ديگر برقرار است.
- آيا اين موضوع روي قيمت اوراق اثر گذاشته است؟
حدود 2هفته از بخشنامه جديد بانك مسكن گذشته كه در همين مدت تاحدودي قيمت اوراق تسهيلات مسكن كاهش يافته كه نشان‌دهنده كاهش تقاضا در اين بخش است چراكه عرضه اين اوراق سقف مشخصي دارد و بانك براساس مجوزي كه از بانك مركزي دارد و براساس ميزان سپرده‌هايي كه جذب مي‌كند، امكان پرداخت وام و انتشار اوراق را دارد به همين دليل بايد براي كنترل قيمت اوراق، بخش تقاضا را واقعي‌تر كنيم.