شايد هيچ وقت براي افكار عمومي جهان مسئله كنترل اينترنت و جاسوسي اطلاعات كاربران اينقدر مهم نبوده اما حالا با حساسيت جهاني كشورهاي زيادي فهميدهاند كه بايد در مقابل سلطه يك تنه آمريكا بر فضاي مجازي قدعلم كنند. مقامهاي آمريكا كه از مدتها پيش از برگزاري اين كنفرانس نگران رايگيري و كشمكش بر سر كنترل اينترنت بودهاند اعلام كردهاند كه همه تلاش خود را ميكنند كه مانع رايگيري دراجلاس ITU در اين رابطه شوند تا بتوانند همچنان اتاق فرمان اينترنت را در اختيار داشتهباشند.
از زماني كه ادوارد اسنودن، كارمند سابق آژانس امنيت ملي آمريكا(اناساي) با اسناد و مدارك مستدل، جاسوسي گسترده آمريكا از كاربران اينترنت در صدها كشور جهان را افشا كرد اين مسئله جنجاليتر از گذشته هم شده است. اين افشاگري باعث شد حتي متحدان قديمي آمريكا مانند آلمان و برزيل هم طي ماههاي گذشته به مقامهاي كاخ سفيد بتازند. اكنون اما به غيراز جنگ لفظي در بوسان كار به ميدان نبرد عملي و تكنيكي براي جلوگيري از اين مسئله رسيده است.
آمريكاييها با فشار جهاني طرحي موسوم به مديريت چند ذينفعي را مطرح كردهاند تا باز هم اين كشور با همراهي متحدان خود در هسته اتاق فرمان اينترنت باشد. كشورهاي ديگر كه از سرقت اطلاعات و جاسوسي به ستوه آمدهاند خواستار كنترل اينترنت از سوي سازماني جهاني بيطرف مانند سازمان ملل يا اتحاديه بينالمللي مخابرات هستند.
- هدف: ادامه وضع موجود
طي چند سال اخير مقامهاي آمريكا در مقابل تلاشهايي كه براي انتقال كنترل شبكه جهاني اينترنت به يك نهاد بيطرف بينالمللي صورت گرفته بهشدت مقاومت كرده و گفتهاند كه اين كنترل را نه به سازمان ملل و نه به هيچ نهاد و كشور ديگري واگذار نخواهند كرد. در كنفرانس سران مختار ۲۰۱۴ هم به همينخاطر دانيل سپولودا، معاون دستيار وزير خارجه و هماهنگكننده ارتباطات بينالمللي وزارت امور خارجه آمريكا شركت كرده است. همه تلاش هيأت آمريكا در اين كنفرانس يك هدف ساده است:
جلوگيري از رايگيري براي تغيير در روند كنترل يكجانبه اينترنت.
مقامهاي آمريكا در تلاش هستند كه ۱۹۲ كشور عضو اتحاديه بينالمللي مخابرات در كنفرانس بوسان كه تا ۷ نوامبر ادامه دارد را قانع كنند كه آمريكا در مدل چندذينفعي سلطهگري نداشته و اينطور وانمود شود كه نهادي مانند اتحاديه بينالمللي مخابرات توانايي كنترل اينترنت را ندارد. در حال حاضر كدگذاري و شمارهگذاري سيستمها، تصميمگيري درباره آدرسهاي جديد اينترنتي و تغيير و جايگزيني دامنهها همگي بهعهده نهادي موسوم به آيكان در آمريكاست.
آيكان (ICANN)، شركت اينترنتي براي نامها و شمارههاي واگذار شده است كه مقر آن در منطقه مارينا دِل رِي شهر لسآنجلس آمريكا قرار دارد و تحت كنترل وزارت بازرگاني آمريكا فعاليت ميكند. آمريكا بهصورت بالقوه اين توانايي را دارد كه دسترسي به هر سامانهاي از شبكه را محدود كند و بهصورت مستقيم دقيقهاي ۲۰ ترابايت از اطلاعات كاربران جهاني اينترنت در سرورهاي سازمان اطلاعات آمريكا در يوتاه براي جاسوسي ذخيره شود.
در كنفرانس امسال سران مختار كه با حضور 104 وزير، 35معاون وزير و بيش از 50نماينده ويژه كشورها در حال برگزاري است اعلام شده كه آمار كاربران اينترنت به تعداد مشتركان تلفن همراه رسيده است. از سال 2007تاكنون تعداد مشتركان تلفن همراه در سطح جهان، از 2.6 ميليارد به 3.9 ميليارد نفر رسيده و در همين دوره، تعداد استفادهكنندگان از اينترنت نيز از 1.2 ميليارد به 3.9 ميليارد نفر افزايش پيدا كرده است. اين مسئله باعث شده كه حالا مسئله كنترل فضاي مجازي بيش از گذشته براي كشورهاي مختلف جهان ازجمله كشورهاي در حال توسعه جدي شود.
براي آمريكا در اين كشمكش با كشورهاي جهان بهترين حالت اين است كه هيچ اتفاقي نيفتد و وضع سابق ادامه داشته باشد. مقامهاي واشنگتن به صراحت گفتهاند كه نميخواهند فرمان كنترل اينترنت از دستشان خارج شود و به همينخاطر اميدوار هستند كه در كنفرانس سران مختار هيچ قطعنامهاي صادر نشود. با افشاگريهايي كه حالا در جهان بهويژه از سوي هكتيويستها صورت گرفته حتي اگر در اين كنفرانس هم توافقي صورت نگيرد كنگره جهاني فناوري اطلاعات در سال ۲۰۱۵ باز هم آمريكاييها را به دردسر خواهد انداخت تا شايد كشورهاي جهان در مقابل واشنگتن پيروز شوند.
- انتقاد از سخت شدن كار جاسوسي!
به تازگي شركتهاي مهم فناوري جهان روشهاي جديدي براي حفاظت از اطلاعات شخصي كاربران ارائه كردهاند كه با اعتراض مقامهاي آمريكا بهخاطر سخت شدن جاسوسي مواجه شده است. به تازگي جيمز كومي رئيس اداره تحقيقات فدرال آمريكا(افبيآي) با انتقاد از شركتهاي گوگل و اپل براي ارائه فناوري رمزگذاري اطلاعات اعلام كرده كنگره آمريكا بايد قوانيني را تدوين كند كه دسترسي پليس به اطلاعات شخصي همچنان ممكن باشد. وي بهويژه پس از انتشار سيستم عامل جديد اپل مدعي شد كه اين فناوري رمزگذاري ميتواند برقراري عدالت را به چالش كشد و همه را به نقطهاي تاريك هدايت كند. گوگل هم اعلام كرده از اين فناوري در سيستم عامل اندرويد استفاده خواهد كرد.