همشهری‌آنلاین - محمد پناهی‌فرد*: هفته گذشته اسحاق جهانگیری معاون رئیس جمهوری طی بخشنامه‌ای به وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و استانداری‌ها خواستار‌این شد تا مدیران در انتخاب افراد برای تصدی پست‌های سازمان مرتبط با روابط عمومی‌ها از نیروهای شایسته و با تجربه استفاده شود.

در حالی چنین دستورالعملی از سوی معاون رئیس جمهوری صادر شد که دکتر قدیمی‌استاد و کارشناس ارتباطات معتقد است چنین بخش نامه‌های نیز پیش از‌این وجود داشته و آن چه مهم به نظر می‌رسد عملیاتی شدن چنین بخشنامه‌ای است نه صرفا دستوری بودن آن.

  • روابط عمومی‌ در‌ ایران دستساز دولتی است

این استاد و کارشناس در گفت و گوي با سایت کاوشگران روابط عمومی‌ اظهار داشت: از سال که 1332 روابط عمومی‌ در‌ ایران تشکیل شد، و تا به الان نمی‌توان منطقی را در آن مشاهده کرد چراکه روابط عمومی‌در کشورمان یک دستساز دولتی است. یعنی چیزی نا مرتبط با نیازهای بنیادی جامعه.

او با تشریح تشکیل روابط عمومی‌در آمریکا ادامه داد: وقتی در آمریکا روابط عمومی‌ایجاد شد شرکت‌ها تحت فشار افکار عمومی‌قرار داشتند. یعنی شرکت‌ها و موسسات درحالی در حال پیشروی بودند که خلایی بین عملکرد آن‌ها و افکار عمومی‌دیده می‌شود. به همین منظور‌این شرکت‌ها برای‌اینکه پاسخگوی افکار عمومی‌باشند واحدهای روابط عمومی‌را‌ایجاد کردند. چون روابط عمومی‌یک پدیده اجتماعی است تمام آن نیازهای که به عنوان ابزار می‌بایستی وجود داشته باشد برای پیش بینی شد.

  • بخشنامه‌های حوزه روابط عمومی ‌نخ‌نما شده است

وی افزود: سازمان‌ها و موسسات از روابط عمومی‌انتظار داشتند که یک تعامل دو سویه را بین خود و افکار عمومی‌ایجاد شود. چراکه روابط عمومی‌با عنوان یک استقرار منطقی و عقلانی تعریف شد. یعنی یک ساختار سیستماتیک بین شرکت‌ها و افکار عمومی‌شکل گرفت تا‌این ارتباط دو سویه به بهترین شکل فراهم شود. اما در کشورمان به جای‌این ساختار عقلانی و منطقی به صورت دستوری ‌ایجاد شده است. و اصلا براساس آن نیاز دو سویه به وجود نیامده است. در واقع چنین فضایی یک ابزار تبلیغاتی را شکل می‌دهد تا یک روابط عمومی‌را.

دکتر قدیمی‌ با اشاره به دستور معاون اول رئیس جمهور خاطرنشان کرد: دستور ابلاغیه آقای اسحاق جهانگیری را در کنار دیگر دستورات قرار دهید. فقط دستور است که صورت می‌گیرد اما وقتی بخواهد عملیاتی شود هرگز چنین اتفاق نمی‌افتد. وقتی پدیده روابط عمومی‌در‌ایران با مشکلاتی که در بالا ذکر کردم روبروست با بخشنامه دستوری قابل اصلاح نخواهد بود. در واقع‌این بخشنامه‌ها نخ نما شده است.

  • ناکارآمدی، ناتوانی و عدم اعتقاد مدیران دولتی به روابط عمومی،موجب شده روابط عمومی‌ها دیده نشوند

این استاد دانشگاه با پرداختن به الزامات دستور چنین بخشنامه‌ای تصریح کرد: سئوال من‌این است؛ سازمان‌ها و وزارتخانه‌هایی که‌این دستور را دریافت می‌کنند تا چه اندازه ملزم به اجرای آن می‌باشند. در واقع تمام آن شروطی که لازم است فراهم نیست. وزارتخانه‌ها به افکار عمومی‌پاسخگو نیستند و افکار عمومی‌به شکل واقعی از عملکرد آن سازمان و وزارتخانه مطلع نمی‌شود. با‌این وصف شما مسلم بدانید‌این هم مثل ده‌ها بخشنامه دیگری خواهد بود که پیش از‌این به صورت دستوری ابلاغ شده است. به شما اطمینان خواهم داد که‌این بخشنامه هم سرانجامی‌نخواهد داشت.
او در پاسخ به‌این سئوال که آقای جهانگیری چه خلایی را مشاهده کردند که چنین ابلاغیه‌ای را صادر کردند، اظهار داشت: مسلما آقای جهانگیری همان خلایی را دیدند که همگان با آن روبرو هستند. ناکارآمدی، ناتوانی، عدم اعتقاد مدیران دولتی به روابط عمومی، از جمله موارد مهمی‌است که‌این سال‌ها در روابط عمومی‌های ما دیده نمی‌شود. وقتی ما نتوانسته‌ایم روابط عمومی‌را به عنوان یک پدیده اجتماعی مستقر کنیم با چنین خلاء‌هایی روبرو خواهیم شد در واقع بسیاری از‌این روابط عمومی‌های سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها توانایی‌های ادراک ارتباطی ندارند تا بتوانند یک ارتباط دو سویه با افکار عمومی‌بوجود آورند.

  • ایران در بخشی از اقتصادش نیازشدید به روابط عمومی‌دارد

او با تاکید بر‌این که اکنون اقتصاد کشورمان نیازمند شدید به روابط عمومی‌با ساختار منطقی و عقلانی است اظهار داشت: بنده ادعا می‌کنم که به صورت تاریخی، ما در برهه‌ای قرار گرفته‌ایم که‌ایران اکنون در بخشی از اقتصادش نیازمند شدید به روابط عمومی‌است. و بخشی از اقتصاد کشور ما مربوط به بانک‌ها می‌باشد. در همین راستا بانک‌ها برای‌اینکه بتوانند سپرده‌های مردم را جذب کنند نیازمند یک رقابت شده اند. خصوصا بانک‌های خصوصی که خارج از بودجه دولتی می‌باشند نیازمند مشتری گرایی هستند و باید سپرده مردم را به بانک خود بکشانند. و‌این مشتری گرایی نیاز یک الزام سیستماتیک در بخش روابط عمومی‌است. در چنین شرایطی‌این بانک‌ها نیازمند مشاوران روابط عمومی‌هستند. اما متاسفانه همین بانک‌ها هم از‌این ابزار محروم هستند. ما با پدیده‌ای روبرو هستیم که افرادی به عنوان کارشناس روابط عمومی‌مشغول به کار می‌باشند اما نمی‌توانند روابط عمومی‌را تعریف کنند و یا‌این که یک خبر را تنظیم کنند. برای برون رفت از‌این قضیه می‌بایستی دانشگاه‌ها و کارشناسان به دور هم جمع شوند تا طرح جامعی را تدوین کنند تا از وضعیت بلاتکلیفی خارج شویم. و‌این آن خلایی است که آقای جهانگیری احساس کرده که چنین بخشنامه را صادر کرده است.

  • در روابط عمومی‌های ما وجه تبلیغی غالب است!

او وزارتخانه‌ها را خالی از افراد متخصص روابط عمومی‌توصیف کرد و گفت: شما بروید از همین وزارتخانه آمار بگیرد که چند نفر آن‌ها متخصص روابط عمومی‌هستند. چند نفرشان فارغ التحصیلان علوم ارتباطات دانشگاه‌ها می‌باشند. چنین افرادی که خیلی کم در‌این وزارتخانه مشغول بکار هستند و مابقی از افرادی تشکیل شده اند که غیرمتخصص هستند.

او در پایان گفت: در مقابل چنین پدیده ناکارآمدی شاهد هستیم آن چه در روابط عمومی‌های ما قوی است وجه تبلیغی آن است. در صورتی که تبلیغات بخشی از روابط عمومی‌است که در صورت نیاز فوری به کار می‌آید. در واقع کار اصلی روابط عمومی‌اعتماد سازی در بین افکار عمومی‌است.

منبع: کاوشگران روابط عمومی

 

برچسب‌ها