سومین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد گردشگری که در شهر ماکائو در جنوب کشور چین در حال برگزاری است، توسعه همکاری‌های گردشگری و باستان‌شناسی در مسیر جاده ابریشم را در اولویت برنامه خود قرار داده است.


چند روز پيش از برگزاري اين اجلاس در نخستين روز از آبان‌ماه جاري، كشتي گردشگران كره‌اي از دانشگاه دريانوردي كره‌جنوبي با هدف احياي مسير دريايي جاده‌ ابريشم به اسكله شهيد باهنر در هرمزگان رسيد. اين كشتي «هان بادا» نام داشت كه از استان «گيونگ سانگ بوك دو» كره‌جنوبي با 150سرنشين در استان هرمزگان پهلو گرفت. پيش‌تر و در سال‌هاي گذشته نيز فعاليت‌هايي براي احياي گردشگري مسير زميني جاده ابريشم صورت گرفته بود كه چندان نتيجه‌بخش نبود. اما آنطور كه به رسانه‌ها اعلام شده بود كشتي گردشگران احياي مسير دريايي جاده ابريشم سال 2013 راه خشكي جاده ابريشم را طي كرده بود و اكنون مسير دريايي جاده ابريشم مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. توجه جدي به احياي جاده ابريشم، اولويت مجمع جهاني اقتصاد گردشگري در ماكائوي چين را تعيين كرده و اين مجمع به بررسي همكاري‌هاي باستان‌شناسي و گردشگري در مسير جاده ابريشم پرداخته است.

از ايران اما مسعود سلطاني فر معاون رئيس‌جمهور و رئيس سازمان ميراث فرهنگي به اين اجلاس رفته است تا مواضع ايران در موضوع همكاري‌هاي گردشگري و باستان‌شناسي در مسير جاده ابريشم را مطرح كند.

ايران محل تلاقي راه‌ دريايي و زميني جاده ابريشم

سلطاني فر كه گفته مي‌شود قرار است در حاشيه اين اجلاس جهاني با همتايان خود از 40كشور نيز ديدار كند و به بازديد از مراكز باستان‌شناسي چين به‌ويژه باستان‌شناسي زيرآب بپردازد، در مراسم افتتاحيه مجمع جهاني اقتصاد گردشگري گفته است: ايران تنها كشوري است كه راه‌هاي دريايي و زميني ابريشم در آن از طريق خليج‌فارس با يكديگر ارتباط پيدا كرده است.

براساس گزارشي كه روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي براي رسانه‌ها ارسال كرده است، مسعود سلطاني‌فر ايران را عامل ارتباط و بستر ساز تعامل و تبادل ميان كانون‌هاي تمدن با گروه‌هاي انساني و قومي مجاور فلات ايران در طول تاريخ خوانده و گفته است: جاده ابريشم از ارتباط شبكه كاملي از جاده‌ها شكل يافته و با گذشت قرن‌ها، راه خود را در طول اوراسيا پي گرفته و تنظيم‌كننده عملكردهاي متنوع سياسي، اجتماعي، فرهنگي، هنري، مذهبي و تجاري بوده است.

به گفته رئيس سازمان ميراث فرهنگي، جاده ابريشم به‌دنبال رشد جامعه بشري، نقش فعالانه‌اي در توسعه روابط بين كشورها در آينده ايفا مي‌كند.

آنطور كه رئيس سازمان ميراث فرهنگي و معاون رئيس‌جمهور اطلاع يافته، جاده ابريشم همانند رودي بزرگ، آسيا را به اروپا پيوند مي‌داد و از شرق ژاپن تا غرب درياي مديترانه ادامه داشت و شاخه‌هاي فرعي آن، نواحي شمال و جنوب اين مسير را حيات فرهنگي و اقتصادي مي‌بخشيد و فلات ايران سرچشمه اصلي آن بود.

به گفته سلطاني‌فر ، علاوه بر كالاهاي بازرگاني، انديشه‌ها و فرهنگ‌هاي ملت‌ها و اقوام گوناگون از آن «راه» به ديگر كشورها منتقل مي‌شد و جستارهاي فرهنگي از شرق به غرب راه يافت و موجب تكوين نهضت رنسانس شد.

رئيس سازمان ميراث فرهنگي در جمع نمايندگان كشورهاي حاضر در مجمع جهاني اقتصاد گردشگري گفته است: كشف بقاياي كشتي‌هاي متعلق به بازرگانان در دوران رونق تجاري جاده ابريشم توسط چيني‌ها، نشان از رونق دادوستد و تجارت در مسير دريايي جاده ابريشم دارد. براساس آنچه مسئولان و كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي به نتيجه رسيده‌اند، بندر گوآنگجو چين يكي از محورهاي اصلي دادوستد دريايي جاده ابريشم به ديگر نقاط جهان بود.

به گفته سلطاني‌فر، مقصد حركت از چين به ايران، بندر هرمز بود و آثار كشف شده در هرمز نيز اسنادي گرانبها در زمينه رفت‌وآمدهاي دوستانه بين چين و ايران است. البته دريانوردي ايرانيان صرفاً به يك راه دريايي بين چين و سوماترا در اندونزي منحصر نمي‌شد بلكه تا سيلان نيز ادامه داشت.

جاده ابريشم، شكوفايي اقتصادي و امنيت

بهره‌گيري از قابليت‌هاي فرهنگي و تجاري زميني و دريايي جاده ابريشم كه يك‌هزار سال قدمت دارد اكنون مورد توجه جدي كشورهاي واقع در مسير دريايي و زميني اين جاده كهن باستاني قرار گرفته است.جاده ابريشم براساس آنچه مسئولان ايران اعلام كرده‌اند، شاهراه امروزين انرژي است و هيچ جاده‌اي در جهان به اندازه جاده ابريشم شهرت ندارد.

ايران نيز درصدد است با اتصال راه‌آهن ايران به آسياي مركزي و چين و اتصال آن به آب‌هاي خليج‌فارس، زمينه‌هاي توسعه همكاري‌هاي اقتصادي و فرهنگي منطقه را تقويت كند تا بدين‌ترتيب و آنطور كه مسعود سلطاني‌فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي در افتتاحيه مجمع جهاني اقتصاد گردشگري در چين گفته است، روابط دوجانبه چين با اتحاديه آسياي جنوب شرقي، روسيه، اروپا و آسياي مركزي، منطقه خاورميانه و آسياي جنوبي تقويت شود و شبكه راه‌و ترابري سه‌‌بعدي بين كشورها شكل يابد. هدف از اين اقدام نيز شكوفايي اقتصادي، پيشرفت اجتماعي و ايجاد امنيت در منطقه با بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي گردشگري و باستان‌شناسي بين كشورهاي واقع در مسير جاده ابريشم است.

سلطاني‌فر مي‌گويد: در مسير جاده ابريشم كشورها و مسير اصلي گردشگري وجود دارد كه هر كدام از آنها داراي موضوعات خاص تاريخي، فرهنگي، تجاري، قوميتي و مناظر طبيعي هستند. ايران، تركيه، چين، قزاقستان، ازبكستان، هند ، روسيه و... از كشورهاي واقع در جاده ابريشم هستند كه هر كدام تورهاي ويژه گردشگري در مسير جاده ابريشم را اجرا مي‌كنند.