همشهری آنلاین- مهدی تهرانی: فیلمی که نه صحنه‌های اکشن دارد و نه بازیگران جوان در آن به ایفای نقش می‌پردازند و قصه‌اش نیز مربوط به سال‌های پس از جنگ جهانی دوم است باید از آن خیلی توقع استقبال یا فروش نداشت مگر این‌که داستان چنان حساب شده و جذاب و ظریف و سرشار از تعلیق باشد که دیدن روایت تصویری‌اش، تماشاگر را در یک خلسه نوستالژیک فرو ببرد.رانندگی برای خانم دیزی(Driving miss daisy) دارای چنین ویژگی‌هایی است.

بروس برسفورد، رانندگی برای خانم دیزی را از نمایشنامه بسیار موفق و محبوبی به همین نام اقتباس كرد. و فیلمنامه فیلم نیز دستپخت آلفرد آیوری، نویسنده همین نمایش بود. فيلمي در ژانر درام اجتماعي كه بازتاب بسياري از مسائل اجتماعي زمان خودش بود.

انتخاب بسیار با دقت در چینش و گزینش بازیگران نیز سهم بسیار زیادی در موفقیت فیلم داشت. روندي كه در سينماي آمريكا عمدتا كم اتفاق مي‌افتد.جسیکا تندی در نقش خانم دیزی درتان و مورگان فریمن در نقش هوک کولبرن به راستی جاودانه بازی کرده‌اند، به نحوی که تماشاگر می‌پندارد واقعا خانم دیزی و هوک راننده او مردمان واقعی بوده‌اند.

در آتلانتای آمریکا حدود سال‌های 1948 خانم دیزی درتان به عنوان یک بیوه بسیار ثروتمند به این مهم شهرت دارد که در انجام تمامی کارهایش با وجود کهولت سن بسیار مستقل است. او در آستانه 70 سالگی قرار دارد و پیش از این که بازنشسته شود سال‌های سال معلم دبستان بوده است. شوهر وی مالک یک کارخانه بزرگ نساجی بوده که پس از مرگش اکنون تنها پسرش یعنی بولی آنجا را اداره می‌کند.

یک روز صبح که خانم دیزی عازم شهر شده است با اختلال در رانندگی به پسرش ثابت می‌شود دیگر تنها ماندن مادرش کار عاقلانه‌ای نیست. خانم دیزی تا اینجا فقط قبول کرده یک آشپز داشته باشد و کارهای دیگر را خودش با کمک ایدلا همان آشپز انجام می‌دهد. انکار‌های خانم دیزی به جایی نمی‌رسد و بولی سرانجام به او می‌قبولاند که یک راننده و وردست داشته باشد.

با ورود هوک هولبرن، پیرمرد سیاهپوست 60ساله به خانه خانم دیزی، بدبختی‌های او آغاز می‌شود. خانم دیزی نه تنها کاری به او ارجاع نمی‌کند که مدام او را مورد آماج انواع زخم‌زبان‌ها نیز قرار می‌دهد. با این همه مدتی نمی‌گذرد که خانم دیزی تحت تاثیر رفتار متین و وقار هوک قرار می‌گیرد و سعی می‌کند با او نرم‌تر رفتار کند. البته این تغییر رفتار یک سالی طولی می‌کشد.

سال بعد هوک، خانم دیزی را به یک مراسم سالگرد خانوادگی در شهری دیگر می‌برد و در این مسیر است که خانم دیزی پی می‌برد واقعا در این مدت نسبت به تمام افراد دور و برش با عدم اعتماد برخورد کرده و به ناحق آنان را رنجانده است.

رانندگی برای خانم دیزی به عنوان یک فیلم سینمایی اقتباس شده از نمایشنامه‌ای معروف، اگرچه نتوانسته از زیربار دیالوگ‌های طولانی و گاهی به نظرم اغراق‌آمیز خلاصی یابد و این نکته ممکن است حواس تماشاگر عجول را پرت کند، اما در روایت داستان و تاثیر‌گذاری‌اش به راستی موفق عمل می‌کند.

آنچه تماشاگر می‌بیند دوستی بین دو شخصیتی است که در نگاه اول از هر نظر باهم تفاوت دارند. خانم دیزی علاوه بر تندخویی و بی‌اعتمادی نسبت به همه مردمان، اصولا یک نژادپرست هم هست که هیچ اهمیتی به سیاهان نمی‌هد. حالا این 2 نفر در داستان رانندگی برای خانم دیزی، تمام مرزهای نفرت را پشت سر گذارده‌اند و یک دوستی با عمر 25 سال را رقم می‌زنند.

 

Driving miss daisy

کارگردان: بروس برسفورد، فیلمنامه: آلفرد آیوری با اقتباس از نمایشنامه خودش؛ محصول 1989 آمریکا

بازیگران: مورگان فریمن، جسیکا تندی، دن آیکروید، پاتی لوپون، استر رولی، جوآن هاوریلا و ویلیام هال جونیور