به گزارش ايرنا، حسین موسویان در مقالهای که پایگاه المانیتور آن را منتشر کرده، آورده است: آمریکا در آستانه مهلت تعیین شده برای دستیابی به توافق جامع هستهای، با تمرکز بر مساله توان جهش هستهای ایران، بهترین فرصت یک دهه اخیر را برای حل و فصل این بنبست از دست خواهد داد.
وی در ادامه این مقاله افزود: هدف ایران و گروه 1+5 پایان دادن به بنبست موجود بر سر برنامه هستهای ایران تا 24 نوامبر است و مقامات ایران و آمریکا هم بر حصول پیشرفتهایی در مذاکرات پیچیده هستهای در اواسط اکتبر در وین صحه گذاشتند.
با توجه به آنکه کمتر از شش هفته به پایان مهلت تعیینشده باقی مانده است، دامنه آتی تولید اورانیوم غنی شده ایران، همچنان از نکات مهم و کلیدی است.
با توجه به اینکه قرار است «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران، «جان کری» همتای آمریکاییش و «کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 9 و 10 نوامبر در مسقط دیدار و درباره اقدامات مربوط به توافقنامه جامع هستهای گفتوگو کنند، واشنگتن نباید با تاکید و پافشاری بیش از حد بر خواسته خود برای محدود کردن برنامه غنیسازی اورانیوم ایران، فرصت دستیابی به یک راهحل را از دست بدهد.
موسویان با اشاره به سخنان 23 اکتبر «وندی شرمن» رئیس گروه مذاکرهکننده آمریکا درباره دستیابی به پیشرفتهای غیرقابل انتظار تا این تاریخ، خاطرنشان کرد: دست نیافتن به توافق به معنای نبود محدودیتی برای برنامه غنیسازی ایران و از دست رفتن بهترین فرصت پیش آمده در طول یک دهه برای حلوفصل بنبست هستهای ایران است.
مذاکرهکننده سابق هستهای ایران ادامه داده است: به هفت دلیل زیر نباید درباره توان ایران نگران بود:
1- طبق مقررات و آییننامههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از طریق اجرای سه ساز و کار توافقنامه پادمانها، کد 1.3 توافقنامه فرعی و پروتکل الحاقی، سطح حداکثری شفافیت فعالیتهای هستهای حاصل میشود و قدرتهای بزرگ مذاکرهکننده با ایران قبول دارند که تهران حاضر به انجام همه این سه سازوکار در توافقنامه نهایی جامع هستند.
2- ایران به منظور تضمین عدم کاربری برنامه هستهایاش به برنامه تسلیحاتی، در محدود نگه داشتن سطح 5 درصدی غنیسازی در طول مدت اجرای توافقنامه جامع همکاری خواهد کرد. اورانیوم شکافتپذیر برای تسلیحات هستهای مستلزم غنیسازی 85 درصدی و بیشتر است.
3- تهران به منظور تضمین منتهی نشدن فعالیتهای غنیسازیاش به تولید بمب، میخواهد که تعداد سانتریفیوژها یا تولید آنها را در سطح تامین نیازهای عملی حفظ کند و برای چند سالی این تولید را به اکسید تبدیل کند. سوخت نیروگاه بوشهر، مهمترین نیاز عملی ایران، تا سال 2021 از طوی روسیه تامین خواهد شد.
4- ایران در اجرای تدابیر نظارتی بر تاسیسات آب سنگین اراک همکاری خواهد کرد و ظرفیت تولید سالانه پلوتونیوم غنی شده این تاسیسات را به کمتر از 0.8 کیلوگرم کاهش خواهد داد که برای تولید تسلیحات هستهای بسیار ناچیز است و بازه زمانی طراحی دوباره و ساخت این راکتور مستلزم پنج تا شش سال دیگر است.
5- غیرمذهبی کردن فتوای رهبر عالی در زمینه منع تولید و ذخیره مواد هستهای و سایر تسلیحات کشتار جمعی، یک تضمین عینی قوی است. زمانی که این فتوا، غیرمذهبی و عملیاتی شود، تخلف از نظر دادگاهها، مسالهای کیفری تلقی خواهد شد و طبق قانون، قابل مجازات خواهد بود. تاریخ ایران، نادیده گرفتن این فتوا را دشوار میکند. مهمتر از همه آنکه با وجود کشته شدن 100 هزار نفر به واسطه استفاده عراق از تسلیحات شیمیایی علیه ایران، فتوای بنیانگذار جمهوری اسلامی مانع مقابله به مثل تهران در طول جنگ ایران- عراق شد.
6- ایران هزینه سنگینی برای برنامه هستهای پرداخته و متحمل تحریمهای سخت چندجانبه و یکجانبه شده است. تحریمهای اعمال شده علیه ایران بسیار فراتر از تحریمهای اعمال شده علیه کره شمالی هستند که تسلیحات هستهای دارد. واقعیت آن است که ایران هزینه ساخت بمب را از قبل پرداخت کرد اما، نه میخواهد و نه شاخصی شفاف برای نشان دادن عزمش در زمینه استفاده صلحآمیز از فنآوری هستهای و عدم اشاعه هستهای در اختیار دارد.
7- آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدرکی دال بر حرکت برنامه هستهای ایران به سمت تسلیحاتی نشدن پیدا نکرده است.