آبي كه به ميزان 80مترمكعب در ثانيه از نيمه شب 12آبانماه جاري رها شده بود در نخستين ساعات بامداد پنجشنبه گذشته به اصفهان رسيد تا شريان حيات يكبار ديگر در بستر تفتيده پايتخت فرهنگي ايران جاري شود. مسئولان وزارت نيرو ميگويند بارشهاي اخير و اشباع شدن بستر رودخانه سبب شد تا جريان آب با سرعت بيشتري حركت كند. اكنون 5روز است كه زنده رود زندگي خود را از سرگرفته و نشاط به اصفهان بازگشته است.
اصفهانيها تا خرداد آينده نگران نباشند
خشك شدن زاينده رود كه ريشه در مديريت غلط منابع آبي كشور دارد، علاوه بر نابودي بخش قابل توجهي از اراضي كشاورزي، خشكشدن باغهاي چندصد ساله را نيز سبب شده است باغهايي كه حقابهشان در طومار شيخبهايي بهطور دقيق مشخص شده است؛ خشكشدن تالاب گاوخوني از ديگر پيامدهاي ناگوار خشكشدن زايندهرود است. مسئولان محيطزيست و كارشناسان بارها هشدار دادهاند درصورتي كه حقابه تالاب گاوخوني تأمين نشود اين تالاب به يكي از كانونهاي بحران گردوغبار تبديل خواهد شد و گردوغبار ناشي از آن نهتنها آسمان اصفهان و مناطق همجوار كه آسمان پايتخت را هم فرا ميگيرد. براين اساس، مديريت كلان منابع آب بايد با چارهانديشي مانع از قطعشدن آب در بستر زايندهرود شود.
آنطور كه رحيم ميداني، معاون آب و آبفاي وزير نيرو گفته است جريان زايندهرود در اصفهان تا پايان خردادماه سال آينده ادامه دارد و اگر بارندگي در سالجاري مناسب و وضعيت روانابها خوب باشد، تابستان سال آينده هم رهاسازي آب انجام ميشود.
به گفته ميداني، وضعيت اسفبار زاينده رود ناشي از بارگذاري بيش از ظرفيت در اين حوضه آبريز است. به گفته او با هماهنگيهاي انجام شده مجوزي براي بارگذاري مصرف جديد در اين حوضه صادر نميشود.
ضرورت تعيين حقابه براساس نياز اكولوژيك
مسعود باقرزاده كريمي روزگذشته درباره وضعيت زاينده رود به مهر گفت: در حال حاضر از 400ميليون مترمكعب آبي كه قرار است در زاينده رود رهاسازي شود 176ميليون مترمكعب بهعنوان حقابه زيستمحيطي درنظر گرفته شده است. اما اين يك عدد كلي است و توزيع فصلي و مكاني در اين رودخانه كه طول آن حدود 300كيلومتر است را مشخص نميكند.
آنطور كه معاون دفتر زيستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محيطزيست ميگويد اين 176ميليون مترمكعب براساس نيازهاي هيدرولوژيك و نه اكولوژيك تعيين شده بنابراين لازم است با درنظر گرفتن مسائل اكولوژيك زايندهرود حقابه زيستمحيطي آن بهطور دقيق مشخص شود.
باقرزاده كريمي با اشاره به اينكه در حال حاضر بررسيها و مطالعات لازم براي تالاب گاوخوني بهطور دقيق انجام شده، تصريح كرد: براساس نيازهاي اكولوژيك و هيدرولوژيك براي تالاب گاوخوني 90ميليون مترمكعب حقابه زيستمحيطي درنظر گرفته شده است.
به گفته وي، كميتهاي در سازمان محيطزيست با هماهنگي مديران كل محيطزيست اصفهان و چهارمحالوبختياري و مشاوران بخش خصوصي و مسئولان ارشد سازمان محيطزيست تشكيل شده كه مطالعات لازم درباره رهاسازي آب در زاينده رود را برعهده دارد. باقرزاده كريمي با بيان اينكه ميتوان زايندهرود را از نظر مكاني به 5 قسمت تقسيم كرد، اظهار داشت: مطالعات اين كميته تا پايان سالجاري به اتمام ميرسد و يك مدل دقيق براي توزيع فصلي و مكاني آب در زاينده رود مشخص ميشود.
وي در پاسخ به اينكه در حال حاضر از اين 400ميليون مترمكعب كه در زاينده رود رهاسازي شده تا بخش عمده آن به سمت زمينهاي كشاورزي اطراف رودخانه هدايت ميشود به مهر گفت: هدايت به سمت زمينهاي كشاورزي بهگونهاي نيست كه حقابه زيستمحيطي رودخانه درنظر گرفته نشود بلكه آبياري اين اراضي به شكلي است كه همواره آب در رودخانه جريان داشته باشد.
معاون دفتر زيستگاهها و امور مناطق سازمان محيطزيست درباره تأمين حقابه زيستمحيطي زايندهرود از سوي وزارت نيرو خاطرنشان كرد: حقابه زيستمحيطي زايندهرود توسط يك كميته 3 نفره در شورايعالي آب متشكل از 2 عضو از وزارت نيرو و يك عضو از سازمان محيطزيست مشخص ميشود بنابراين وقتي وزارت نيرو در تعيين اين حقابه نظارت دارد نميتواند در تأمين آن كوتاهي كند.