به گزارش آسوشیتدپرس دکتر اس کی ماندال، سرپزشک ایالت چهاتیسگراه اعلام کرد دکتر آر کی گوپتا که از هنگام انجام این اعمال جراحی در روز شنبه ۸ نوامبر (۱۷ آبان) ۲۰۱۴ پنهان شده بود، در دیرهنگام روز چهارشنبه در خانه یکی از خویشاوندانش در نزدیک شهر بیلاسپور دستگیر شد.
گوپتا مسئولیت این مرگ‌ها را نپذیرفت و داروهای داده شده به این زنان پس از جراحی را در مرگ آنها مقصر دانست.
در مجموع ۸۳ زن در آن روز تحت اعمال جراحی قرار گرفته بودند که بخشی از کارزار عقیم‌کردن گروهی رایگان با حمایت دولت است و در بعدازظهر به خانه فرستاده شده بودند. اما چندین نفر از آنها بدحال شده و با آمبولانس به بیمارستان‌های خصوصی در بیلاسپور برده شده بودند.
ماندال گفت دست کم ۱۳ زن درگذشته و چندین زن دیگر بستری شده‌اند که دست کم ۱۶ نفر آنها وضعیتی بحرانی دارند.
ماندال گفت گوپتا این ۸۳ جراحی را در طول شش ساعت انجام داده بود که تخطی آشکاری از پروتکل دولتی است که جراحان را از انجام بیش از ۳۰ عمل عقیم‌سازی در روز منع می‌کند. او گفت بازرسان همچنین در تلاش هستند که معلوم کنند آیا به این زنان که همه از روستاییان فقیر هستند، داروهای آلوده داده شده است یا نه.
گوپتا در هنگام دستگیری‌اش در بیلاسپور به خبرنگاران گفت: «من گناهکار نیستم. من مدت‌هاست که این جراحی‌ها را انجام می‌دهم و هرگز مشکلی به وجود نیامده است.»
او گفت: «من سابقه انجام دادن ۲۰۰ تا ۳۰۰ جراحی در روز را هم دارم. هیچ اصول راهنمای مکتوبی در این باره وجود ندارد، اما آنچه به طور شفاهی به ما گفته شده است که نباید بیش از ۳۰ عمل در روز انجام دهیم.»
او گفت این بیماران هنگامی که پس از اعمال جراحی به آنها دارو داده شد، شروع به بالا آوردن و شکایت از سرگیجه و احساس ضعف کردند.
پاوان دیو، بازپرس عمومی پلیس در سالیپور گفت گوپتا به قصور منجر به مرگ متهم شده است که اتهامی سبکتر از قتل است. او در صورت گناهکار شناخته شدن حداکثر به حبس ابد محکوم خواهد شد.
کارشناسان می‌گویند این مرگ‌ها ناشی از فقدان نظار ت پزشکی و اهداف عقیم‌سازی است که دولت هند به عنوان بخشی از تلاش‌هایش برای مهار کردن رشد جمعیت این کشور تعیین می‌کند.
ایندیرا گاندی، نخست‌وزیر هند در دهه ۱۹۷۰ سیاستی را برای عقیم کردن اجباری مردانی که قبلا دو بچه داشتند، اتخاذ کرد. مخالفان می‌گفتند که این برنامه مردان مجرد و فقیر را هدف قرار می‌دهد، و به پزشکان برای عمل کردن بیماران کم‌درآمد پاداش می‌دهد.
دولت هند می‌گوید تعیین کردن اهداف برای میزان عقیم کردن زنان را در دهه ۱۹۹۰ کنار گذاشت. اما پزشکان و فعالان حقوق بشر سال‌هاست دولت را متهم می‌کنند که عملا چنین اهدافی تعیین می‌شوند و این اقدام به اجبار اجتناب‌ناپدیر در انجام دادن اعمال عقیم‌سازی در روستاهایی منجر می‌شود که دسترسی چندانی به آموزش و مراقبت بهداشتی ندارند.
ماندال قبلا گفته بود که ممکن است گوپتا برای رسیدن به میزان هدف منطقه‌اش که حدود ۱۵۰۰۰ عقیم‌سازی بود تحت فشار قرار گرفته باشد.
گوپتا در ماه ژانویه به خاطر انجام ۵۰ هزار توبکتومی لاپاراسکوپیک (بستن لوله‌های تخمدان با لاپاراسکوپی) از سوی دولت محلی مورد تقدیر قرار گرفته بود.
عقیم‌سازی همچنان پرطرفدارترین شیوه کنترل بارداری در هند است و بسیاری از زنان این شیوه را برمی‌گزینند، چرا که این عمل که کافی است یک بار انجام شود، به آنها کمک می‌کند که بر باروری‌شان کنترل داشته باشد.
اما امتیازات و سهمیه‌های دولتی باعث شده است که پزشکان به جای مشاوره دادن به بیماران درباره سایر گزینه‌های موجود برای پیشگیری از بارداری، آنان را برای انجام جراحی‌های عقیم‌سازی تحت فشار قرار دهند.
در اغلب ایالت‌های هند به زنانی که جراحی عقیم‌سازی با لاپاراسکوپ یا جراحی‌های «سوراخ کلیدی» ،مانند آنهایی که در بیلاسپور انجام شد، را انتخاب می‌کنند، وعده پرداخت ۱۴۰۰
روپیه (۲۳ دلار) داده می‌شود. این عمل یکی از رایج‌ترین جراحی‌های با کمترین تهاجم است، و اغلب با بیحسی موضعی انجام می‌شود.
بستگان برخی از زنانی که درگذشته‌اند گفتند که آنان مجبور به انجام جراحی شده بودند. اغلب این زنان نوزادانی کم‌سن داشتند و برخی از آنها هنوز در حال شیردهی از پستان به نوزادان‌شان بودند.
سادهو، شوهر یکی از زنان که پس از عمل درگذشت، گفت: «امیدوارم دکتر هیچوقت روی آرامش نبیند. همین اتفاق باید برای او رخ دهد تا مصیبت از دست دادن یکی از اعضای خانواده را درک کند.»
هند بر اساس آمار سازمان ملل یکی از بالاترین میزان‌های اعمال عقیم‌سازی زنان را دارد، و حدود ۳۷ درصد زنان در این کشور تحت چنین اعمالی قرار می‌گیرند، در حالیکه این رقم در چین ۲۹ درصد است. بر اساس آمار دولتی ۴/۶ میلیون نفر در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ در این کشور عقیم شدند.
اما در مقام مقایسه با اینکه امتیاز نقدی برای انجام وازکتومی در مردان بالاتر و حدود ۲۰۰۰ روپیه (۳۳ دلار) است، کمتر از یک درصد آنان این شیوه را برای عقیم‌سازی انتخاب می‌کنند. تابوهای فرهنگی مانع انتخاب این عمل بوسیله مردان می‌شود.