اين يك تحليل نيست بلكه نقل قول مستقيم يكي از بلندپايهترين فرماندهان هستهاي آمريكاست. ژنرال جيمز كوالسكي فرمانده كل تسليحات هستهاي نيروي هوايي آمريكا در جولاي سال 2013، در سخنراني در واشنگتن گفت: حمله هستهاي روسيه به آمريكا احتمال بسيار بعيد است. بايد به فكر خطرات نزديكتر باشيم.
اين سخنان تنها يك ابراز نگراني بيدليل نبود. بيش از يك سال است كه فرماندهان هستهاي و ساختار مديريت و اداره زرادخانه هستهاي آمريكا زير ذرهبين قرار گرفتهاست. دليل آن فاش شدن چند رسوايي و سهلانگاري خطرناك در ميان مديران و فرماندهان هستهاي آمريكاست؛موضوعي كه ديروز صداي وزيردفاع را هم درآورد و او از طرحي ويژه براي تغيير و تحول در مديريت ساختاري قواي هستهاي آمريكا خبر داد. چاك هيگل در سخناني در پايگاه نيروي هوايي داكوتاي شمالي، از طرح تحول قواي هستهاي آمريكا خبر داد و گفت كه بودجهاي ويژه براي اين كار از كنگره طلب كردهاست.
سخنان وزير دفاع آمريكا بعد از انتشار نتايج 2 تحقيق جداگانه درباره چگونگي نظارت و فرماندهي قواي هستهاي صورت ميگيرد. اين دو تحقيق جداگانه نشان دادهاست، قواي هستهاي آمريكا با ضعف و ناكارآمدي نيروي انساني، كمبود منابع و زيرساختهاي فرسوده روبهروست. مجموع اين ناكارآمديها، خطر بروز حادثه هستهاي را براي آمريكا از هميشه بيشتر كردهاست.
- اعتياد، الكل و تقلب در آزمونهاي هستهاي
آنچه اكنون توجهات را در آمريكا به تحول در مديريت و اداره قواي هستهاي و نظارت بر آن معطوف كرده، چند رسوايي است كه در يك سال گذشته در ارتباط با ارشدترين فرماندهان هستهاي آمريكا بهوجود آمده و اخبار آن به رسانهها درز كردهاست. شديدترين اين رسواييها، اخراج فرمانده قواي هستهاي آمريكا بهخاطر مستي هنگام انجام كار و بركناري چند فرمانده ارشد ديگر بهدليل اعتياد و قمار بودهاست. همچنين در بهار امسال معلوم شد، بسياري از فرماندهان و مقاماتي كه اكنون در بخش كنترل و نظارت تاسيسات هستهاي و قواي هستهاي نظامي مشغول بهكار هستند، با تقلب در آزمونهاي رسمي، اين سمتها را بهدست آوردهاند.
آخرين مورد از بركناري فرماندهان ارشد هستهاي آمريكا مربوط به بهار امسال بود. ابتداي امسال، ۲افسر ارشد ديگر مسئول شليك موشكهاي دوربرد هستهاي آمريكا كه مسئول پرتاب موشكهاي بين قارهاي هستهاي در پايگاه هوايي اين كشور در مونتانا بودهاند متهم به استفاده و قاچاق موادمخدر و روانگردان شده و از كارشان بركنار شدند.
براساس گزارشها دولت آمريكا ۸هزار و ۵۰۰ كلاهك هستهاي در اختيار دارد كه هر كدام از آنها ميتواند فاجعههايي مانند هيروشيما و ناكازاكي كه هنوز كابوس جهان هستند را بهوجود آورند. سخنگوي نيروي هوايي آمريكا اعلام كرد كه استفاده اين دو نظامي مسئول پرتاب موشك در پايگاه مالماستورم از موادمخدر در جريان تحقيقات كميتهاي ويژه مشخص شده است.
پرونده اين دو نظامي تنها يكي از موارد ديگري است كه به پرونده فساد نظاميان هستهاي آمريكا در طول يك سال گذشته اضافه شده است. به گزارش آسوشيتدپرس، در طول يك سال گذشته موارد مختلفي درباره پرونده فساد اخلاقي، عملكرد و مشكلات نظاميان هستهاي آمريكا افشاشده است؛ مسئلهاي كه خيليها را نگران صلاحيت نيروهايي كرده كه يكي از بزرگترين زرادخانههاي تسليحات هستهاي و كشتار جمعي جهان را در اختيار دارند.
در آخرين مورد جنجالي كه باعث جلب توجه رسانهها شد ژنرال «مايكل كارِي» بود كه مسئوليت تسليحات هستهاي آمريكا را برعهده داشت و تابستان امسال بهدليل رفتار نامناسب بهخاطر مصرف مشروبات الكلي طي سفر به روسيه از سمت خود بركنار شد. در آن زمان افشا شد كه اين ژنرال 2ستاره كه مسئوليت زرادخانه موشك بالستيك قارهپيماي نيروي هوايي آمريكا را برعهده داشته طي سفر ۴ روزه به روسيه رفتار و ارتباطات نامناسب و خارج از كنترل داشته كه مايه اعتراض مقامهاي مسكو شد.
اين ژنرال مسئول پايگاههايي بود كه در مجموع ۴۵۰ موشك بينقارهاي با قابليت حمل كلاهكهاي هستهاي را داشتند. اخراج اين ژنرال 2روز پس از آن صورت گرفت كه يك دريادار ارتش كه مسئول فرماندهي مركزي جنگ هستهاي نيروي دريايي بوده بهخاطر قمار از كارش بركنار شد. درماه آوريل سال گذشته هم چند افسر مسئول پرتاب موشكهاي هستهاي در پايگاه هوايي آمريكا در داكوتاي شمالي بهخاطر آنچه فساد خوانده شد از سمتهايشان بركنار شدند. بهخاطر همين پرونده قطور در ميان نظاميان هستهاي آمريكا بود كه 4ماه پيش رئيس ستاد مشترك نيروي هوايي آمريكا اعلام كرد كه بايد دقت بيشتري در صلاحيت افرادي كه مسئوليت كنترل تسليحات هستهاي آمريكا را در اختيار دارند بهويژه ژنرالهاي اين كشور صورت بگيرد.
- افزايش هزينههاي هستهاي
هزينه قواي هستهاي نظامي آمريكا سالانه 15ميليارد دلار است. قرار است اين رقم طي يك دوره 5ساله، هر سال 10درصد افزايش يابد و درنهايت به بيش از 22ميليارد دلار برسد. اين افزايش بودجه اما منتقداني دارد. اين منتقدان ميگويند تزريق پول بيشتر به زرادخانه هستهاي متعلق به دوران جنگ سرد كه نقشي در سياستهاي امنيتي آمريكا ندارد، كار بيهودهاست.
- سكوت آژانس و سازمان ملل
درحاليكه در سالهاي اخير آمريكا يكي از كشورهايي بوده كه همچون پليس امنيتي و هستهاي جهان، فعاليت هستهاي كشورها را زيرنظر داشته و درباره امنيت اين فعاليتها گزارش خواستهاست، اكنون معلوم شده كه امنيت هستهاي در داخل اين كشور با مشكل روبهروست. نظارت بر امنيت فعاليتهاي هستهاي كشورها يكي از وظايف و ماموريتهاي آژانس بينالمللي انرژي هستهاي است اما حتي اين نهاد بينالمللي هم نسبت به ناامني فعاليتهاي هستهاي در آمريكا واكنشي نشان ندادهاست. اين دوگانگي را ميتوان به ديگر رفتارهاي دوگانه نهادهاي بينالمللي با كشورهاي جهان در زمينه توانايي هستهاي اضافه كرد.
- گاهشمار حوادث هستهاي در آمريكا
اداره كل پاسخگويي و مسئوليتپذيري در دولت آمريكا اخيرا در گزارشي اعلام كرده، تنها در سالهاي 2001 تا 2006، بيش از 150مورد حادثه هستهاي در نيروگاههاي آمريكا گزارش شدهاست. در گزارش مربوط به حوادث بخش انرژي آمريكا در سال 2010هم آمدهاست، دستكم 55مورد حادثه در رآكتورهاي هستهاي آمريكا گزارش شدهاست. مهمترين اين حوادث در مارس سال 1979در تري مايل آيلند در پنسيلوانيا روي داد.
نقص فني و خطاي اپراتور، باعث از كار افتادن دستگاههاي سردكننده و ذوب شدن رآكتور آبي اين نيروگاه شد. عمق فاجعه طي 5روز مشخص شد و پاكسازي محل 14سال طول كشيد. اين حادثه اعتراضهايي را در داخل آمريكا و سراسر جهان عليه فعاليتهاي هستهاي كشورهاي بزرگ بهدنبال داشت. جديدترين موارد حوادث هستهاي هم در سالهاي 2009، 2010، 2011، 2012و 2013 بهترتيب در فلوريدا، ورمونت، ايلينويز و آركانزاس روي داده كه البته خسارت جاني بهدنبال نداشتهاست.