البته با مواضع برخي كشورها بهويژه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليجفارس پيش از نشست اوپك، پيشبيني ميشد كه اوپك در نشست 166سقف توليد را كاهش نخواهد داد. به واقع آنها نشان دادند كه به ثبات در بازار جهاني نفت نظر داشته و علاقهاي به راهكارهاي كوتاهمدت ندارند.
با تصميم اوپك بايد ديد بازار جهاني نفت در آينده به چه سمتي حركت خواهد كرد. با رصد عكسالعمل بازار، ممكن است اوپكيها در آينده تصميمگيري كنند. عاملي كه باعث افت قيمت نفت شده، وجود مازاد عرضه است و با تصميم اوپك اگر مازاد عرضه نفت بازهم بيشتر شود، روند قيمت نفت نگرانكننده خواهد بود و اگر اضافه عرضه در سطح فعلي يعني يك ميليون بشكه در روز باقي بماند، پيشبيني ميشود قيمت به مرز 60دلار هم برسد و درصورتي كه اوپك و غيراوپكيها از مازاد عرضه نفت خودداري كنند، ممكن است روند نزولي قيمت كند و حتي متوقف شود.
سؤال مهم اين است كه اگر نفت به حدود 60دلار يا پايينتر برسد، توليد نفت در برخي كشورها ازجمله نفت شيل آمريكا غيراقتصادي خواهد شد؟ البته اين ايده و نظر كه اوپك با پايين نگهداشتن قيمت، غيراوپكيها را از بازار خارج كند، در دهههاي 80و 90ميلادي هم مطرح بوده، اما فراموش نكنيم كه قيمت نفت زير 10دلار هم باعث نشد تا غيراوپكيها بازار را از دست بدهند. در ارتباط با تصميم اوپك بر شيلاويل آمريكا هم بايد درنظر داشت هزينه توليد هر بشكه نفت شيل آمريكا بين 50تا 70دلار است و كاهش قيمت جهاني نفت ممكن است توليد نفت شيل آمريكا را غيراقتصادي كند. اما نكته اينجاست كه سرمايهگذاري در شيلاويلها در سالهاي قبل انجام شده و نوسان قيمت مانع توليد نخواهد شد.
در ارتباط با ديپلماسي نفتي ايران هم بايد پذيرفت كه اوپك نيازمند اجماع نظر اعضا جهت هرگونه تصميمي است و درصورت مخالفت ايران، تثبيت سقف توليد اوپك هم رأي نميآورد. شرايط كنوني بسيار حساس است و تحركات نفتي و ديپلماسي گستردهتري را طلب ميكند و براي رسيدن به نتيجه مطلوب بايد اقدامهاي بسياري قبل از اجلاس يكروزه اوپك صورت ميگرفت و براي آينده هم تحركات ديپلماسي بيشتري نياز داريم تا مانع افت بيشتر قيمت نفت شويم و نبايد از ديپلماسي و تحركات بيشتر نااميد شويم.
- نماينده سابق ايران در اوپك