اما هيچ ميدانيد ممكن است در اين برنامه، ۲نفر ايدز داشته باشند ولي روحشان هم خبر نداشته باشد؟ يعني از هر ۳ هزار نفر در كشور ما، ۲ نفر ايدز دارند و نكته جالب هم اينجاست كه معمولاخودشان هم خبر ندارند كه گرفتار اين بيماري شدهاند. اگر سال بعد به همين برنامه برويد، تعداد اين افراد بيخبر، ۵نفر خواهد بود؛ يعني احتمال اينكه يكي، دو صندلي اين طرف و آن طرف شما مبتلا به ايدز باشد، وجود دارد. خب، حالا حالتان چطور است؟ توجه به ايدز، مناسبتي نيست چون كه انتقالش هم مناسبتي نيست. در هر روز، هر ساعت و هر دقيقهاي از سال، احتمال يك انتقال وجود دارد؛ آن هم از راههاي مختلف. پس چرا اينقدر مطمئنيد؟ اين راهنما كمكتان ميكند كه اطلاعاتتان را در اين زمينه افزايش دهيد.
چرا پيشگيرياش مهم است؟
فردي كه آلوده به بيماري ايدز ميشود، از همان اول نشانههاي اين بيماري را بروز نميدهد؛ شايد تا 10سال، شايد هم بيشتر، اين ويروس در بدنش باشد و هيچ نشانهاي هم نداشته باشد. حالا متوجه ميشويد كه چرا بايد پيشگيري را جدي بگيريم؟ چون آنها كه ناقل اين ويروس هستند، احتمالا خودشان هم خبر ندارند و بهطور سهوي، اين ويروس را منتقل ميكنند؛ سرماخوردگي نيست كه با صداي سرفه و فينفين طرف مقابل، از او دوري كنيد تا سرما نخوريد. مرسومترين روشهاي انتقال اين ويروس هم ارتباطات جنسي خطرناك، فراوردههاي خوني آلوده، تزريق با سرنگها و سوزنهاي آلوده و نيز انتقال از مادر آلوده به نوزاد است.
آنها كه مراقبتر بايد باشند
آنها كه ايدز ندارند، احتمالا در 2گروه قرار ميگيرند: گروههايي كه به هر علتي مستعد و در معرض خطر انتقال اين بيماري هستند و عموم مردم. كار سختتر را گروههاي در معرض انتقال اين ويروس دارند؛ مثل معتادان، كاركنان بهداشت درماني، افرادي كه رفتارهاي جنسي پرخطر دارند، آنها كه به عفونتهاي آميزشي دچار شدهاند و... . در مواردي همچون معتادان و زنان ويژه، طبيعي است كه بار اصلي را دولت و نهادهاي رسمي بايد به دوش بكشند چون اعضاي اين گروهها اگر از اراده و كنترل لازم برخوردار بودند، احتمالا در اين گروهها قرار نميگرفتند و مثل من و شما، زندگيشان را ميكردند. مسئوليت نهادهاي رسمي در مواردي مثل نوزادهايي كه از مادران داراي ويروس ايدز متولد ميشوند و نيز در مورد كارمندان بهداشت، سنگين است.
آموزش، كار سختي نيست
جالب است كه در دنيا، غالباً راه انتقال ويروس ايدز، از طريق روابط جنسي ناسالم است اما در ايران، اين انتقال غالبا از طريق مصرف موادمخدر و اعتياد تزريقي است. اما نبايد نسبت به انتقال از طريق رفتارهاي جنسي بيتفاوت باشيم. آموزش جنسي، واقعا كار سختي نيست. قرار نيست مرزهاي اخلاقي هم در اين ماجرا شكسته شود، با حفظ حريمها، ميتوان به راحتي آموزش داد.
مراقب مراكز پزشكي باشيد
افرادي كه در مراكز پزشكي هستند، بايد مراقبتهاي بسياري انجام بدهند. بالاخره اشخاص مبتلا به اين ويروس، به اين مراكز مراجعه ميكنند كه حق كاملا طبيعي و انساني آنهاست. اما از سوي ديگر، اين هم حق كاملا طبيعي و انساني شهروندان است كه مطمئن باشند كارمندان، پزشكان و... اين مراكز، مراقبتهاي لازم را انجام ميدهند.
امان از سرنگها
امان از اين سرنگها و سوزنهاي آلوده! معتادان تزريقي كه فعلا توان ترك كردن ندارند بايد از سرنگهاي يكبار مصرفي كه مراكز بهداشتي و مددكاري در اختيارشان ميگذارند استفاده كنند. و اما مراقبت بيشتر را بايد شهرونداني داشته باشند كه در محلاتي خاص زندگي ميكنند؛ محلاتي كه مركز تجمع اين معتادان است.
از خالكوبي تا دندانپزشكيها
اين روزها برخيها به خالكوبي با سوزن علاقهمندند. اين برخيها، مراقب باشند كه از سوزنهاي بهداشتي و تميز استفاده كنند. گوشها را هم براي استفاده از زيورآلات، با دستگاههاي خاصي سوراخ ميكنند اما بعضيها هنوز با سوزن اينكار را ميكنند؛ بايد مراقب بود. درباره آرايشگرها هم بايد مراقب تيغها بود. وقتي هم كه به دندانپزشكي ميرويد، كمي مراقبتر باشيد تا از وسايل بهصورت مشترك استفاده نشود.
پرخطرها آزمايش بدهند
رفتن به مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري در سراسر كشور، فكر ميكنيد چقدر همت و هزينه ميخواهد؟ افرادي كه دچار رفتارهاي پرخطر جنسي شدهاند يا از وسايل يك دوست يا آشناي درگير اين بيماري استفاده كردهاند( البته وسايلي كه احتمال انتقال بيماري از طريق آنها هست)، ميتوانند آزمايش بدهند. يادتان باشد كه اين بيماري، حتي تا بيشتر از 10 سال هم پنهان ميماند.
زندگي، قويتر از ايدز است
بايدها و نبايدهايي براي آنها كه دچار ايدز شدهاند
اگر يادتان مانده باشد، زماني كه عدهاي از متخصصان ميخواستند مبارزه با اعتياد را شروع كنند، شعارشان اين بود كه معتادان، مجرم نيستند، بيمارند. چرا اين شعار را مطرح كردند؟ براي اينكه هم نگاهها را عوض كنند و هم تصوير اجتماعي از معتاد را كه تصويري خشن و مبتني بر نابودي وي بود، اصلاح كنند. حالا در مورد ايدز هم، برخي از فعالان اين شعار را مطرح كردهاند كه فرد مبتلا به اين ويروس، يك مجرم نيست، يك بيمار است و حتي بيماري كه شايد ناخواسته درگير شده باشد. اما يك بيمار مبتلا به اين ويروس خطرناك، چه بايد بكند؟ چه نبايد بكند؟
ويروس ايدز، سيستم ايمني بدن را از كار مياندازد و درنتيجه، بدن بيماران مبتلا به ايدز، در برابر عفونتها و بيماريها، طاقت و مقاومت را از دست داده و به مشكل برميخورد. تا ميتوانيد ورزش سبك كنيد، استراحت كامل هم داشته باشيد؛ حداقل 8ساعت. ضمن اينكه بايد سيگار كشيدن را هم فراموش كنيد؛ چون ريههاي شما را از كار مياندازد و دردسرهايتان را بيشتر ميكند. نسبت به مراقبتهاي پزشكي خودتان حساس باشيد. از مصرف داروهاي غيرضروري خودداري كنيد؛ عوارض دارند و بدن شما احتمالا كشش اين عوارض را نداشته باشد. حتما بهطور مرتب نزد پزشك رفته و از نظرات و مشاورههايش نهايت استفاده را ببريد. اگر خانمهاي مبتلا به ايدز هم ميخواهند باردار شوند، حتما زيرنظر پزشك متخصص باشند؛ هرچند كه توصيه اوليه، بر باردار نشدن است اما حرف نهايي را بايد پزشك متخصص بزند. درضمن يادتان باشد كه فعاليتهاي روزمره مثل روبوسي، دستدادن، درآغوش گرفتن دوستان، نفس كشيدن در هواي مشترك، ظروف مشترك غذا، عطسه و سرفه، عرق بدن، اشك و ... باعث انتقال ويروس ايدز نميشود.
با تمام اين حرفها، معجزه، هميشه هست، هميشه. آيتاللهالعظمي بهجت در فرازي از حرفهايش، ميگفت كه اين شفاگرفتنها اتفاق افتاده، زياد هم اتفاق افتاده. منظورشان اين بوده كه كم نبوده كه بگوييم اتفاقي بوده، اينقدر زياد بوده و هست كه ناچاريم بپذيريم واقعي هستند. اگر واقعي هستند، چرا معطل هستيد؟
مبتلايان براي مشاوره و حمايت كجاها بروند؟
مراكز و نهادهاي مختلفي در ايران پا گرفتهاند تا به بيماران مبتلا و نيز به ديگر كساني كه در معرض اين خطر هستند و به عموم مردم، آموزشهاي لازم را بدهند. آنها كه به اين ويروس دچار شدهاند، ميتوانند به اين مراكز مراجعه كنند. از گمنام ماندن و عدمافشاي اسم و رسمشان مطمئن باشند و از حمايتهايي كه برايشان درنظر گرفته شده، استفاده كنند.
مركز ملي پيشگيري از ايدز ايران، زيرنظرسازمان بهزيستي كار ميكند. از اسمش پيداست كه ميتوانيد به آن مراجعه كنيد و خدمات بگيريد. اين مركز، باشگاههاي مثبتي هم در سراسر كشور دارد كه حسابي بهكار مبتلايان به ايدز ميآيد. براي اينكه مشكلي از بابت مراجعه حضوري نداشته باشيد، ميتوانيد به درگاه مجازي اين مركز، http://aids. ir مراجعه كنيد. البته مراكز ديگري هم در ارتباط يا زيرنظر بهزيستي دارند كار ميكنند. اگر قصد داريد به نسبت شهر و ديارتان، آدرس دقيق را استخراج كنيد، ميتوانيد به درگاه مجازي http://aids. ir/centers برويد. ليست و شماره تماس و نام مسئول هر مركز، بهطور دقيق و طبق شهرهايمختلف و نيز مناطق مختلف پايتخت، در اين درگاه ثبت شده است.