تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۳ - ۱۸:۰۰

چهار شنبه ۱۹ آذر سرانجام گزارش جنجالی سنای آمریکا درباره شکنجه متهمان به عملیات تروریستی توسط سازمان اطلاعات مرکزی این کشور (سیا) منتشر می‌شود

که می‌تواند بار دیگر باعث خشم افکار عمومی جهان درباره سیاست‌های دوگانه واشنگتن به‌ویژه در قبال حقوق بشر شود.

پيش‌بيني دولت آمريكا از احتمال خشم جهاني عليه اين كشور به همين‌خاطر باعث شده تا سفارتخانه‌ها و مراكز دولتي آمريكا در كشورهاي مختلف جهان در وضعيت آماده‌باش امنيتي قرار گيرند و ۲هزار تفنگدار دريايي در خليج‌فارس و درياي مديترانه آماده واكنش به اعتراض‌هاي احتمالي شوند.

از مدت‌ها قبل خبر تهيه و انتشار اين گزارش به رسانه‌ها رسيده بود اما امروز پس از مدت‌ها جنجال قرار است خلاصه‌اي از گزارش كميته اطلاعاتي سنا كه كنترل آن در دست دمكرات‌هاست به رسانه‌ها برسد. اصل گزارش سناي آمريكا درباره شكنجه مظنونان به عمليات تروريستي پس از حملات ۱۱سپتامبر و شيوه‌هاي خشن بازجويي سيا بيش از ۶هزارو۲۰۰ صفحه است. از اين گزارش ۶هزار صفحه‌اي اما فقط ۴۸۰صفحه خلاصه آن منتشر خواهد شد و مابقي آن محرمانه باقي مي‌ماند.

اين گزارش از مدت‌ها پيش تهيه شده بود اما اختلافات گسترده در آمريكا بر سر اينكه چه بخش‌هايي از آن مي‌تواند منتشر شود، وجود داشت. اكنون سخنگوي كاخ سفيد اعلام كرده كه به‌خاطر احتمال تهديدهاي امنيتي سفارتخانه‌ها و مراكز ديگر آمريكا تدابير احتياطي را اتخاذ كرده‌اند. جاش ارنست در نشستي خبري اعلام كرد كه دولت اوباما از انتشار گزارش سنا استقبال مي‌كند اما نشانه‌هايي ديده شده كه ممكن است باعث تشديد خطر عليه مراكز ديپلماتيك يا ساير مراكز آمريكا در جهان شود. جان كري، وزير خارجه آمريكا از سناتور دايان فاينستاين، رئيس كميته اطلاعاتي سنا خواسته بود كه تغيير زمان انتشار گزارش را بررسي كند.

اين گزارش روش‌هاي خشن بازجويي سيا از جمله تهديد جنسي،غرق مصنوعي و اعدام نمايشي را پس از ۱۱سپتامبر و در دوران رياست‌جمهوري بوش تحت بررسي قرار داده كه مي‌تواند ضربه‌اي سخت براي جمهوريخواهان باشد. جمهوريخواهان كه در انتخابات اخير، مجلس نمايندگان و سنا را تحت كنترل خود درآورده‌اند خيز بلندي براي رياست‌جمهوري در سال۲۰۱۶ برداشته‌اند.

به همين‌خاطر انتشار اين گزارش كه دوران سياه تسلط جمهوريخواهان در دوران بوش را به نمايش مي‌گذارد، مي‌تواند آنها را با انتقادهاي جدي مواجه كند. به همين‌خاطر در آستانه انتشار اين گزارش نمايندگان جمهوريخواه كنگره به اين گزارش تاختند و به انتقاد از آن پرداختند. مايك راجرز، نماينده جمهوريخواه ايالت ميشيگان و رئيس كميته اطلاعات مجلس نمايندگان روز گذشته در همين راستا اعلام كرد كه انتشار اين گزارش مي‌تواند باعث خشونت‌هاي جديد عليه آمريكا شود و جان اتباع و ديپلمات‌هاي واشنگتن را در نقاط مختلف جهان به خطر بيندازد.

جورج بوش، رئيس‌جمهور سابق آمريكا هم كه دستور استفاده سيا از پايگاه‌هاي مخفي و شكنجه را داده هم با انتشار اين گزارش مخالفت كرده است. باراك اوباما، رئيس‌جمهور آمريكا پس از پيروزي در انتخابات سال۲۰۰۹ برنامه بازجويي‌هاي سيا را متوقف و اذعان كرد كه شيوه‌هاي به‌كار رفته عليه زندانيان مظنون به عمليات تروريستي معادل شكنجه بوده است. اوباما در ‌ماه آگوست و به‌دنبال درز خبرهاي مربوط به اين گزارش، گفت: ما كارهايي كرديم كه برخلاف ارزش‌هايمان بود. در عملياتي كه آمريكايي‌ها آن را براي مقابله با تروريسم معرفي كردند حداقل ۱۳۰متهم بدون برگزاري محاكمه از كشورهاي مختلف ربوده، به بازداشتگاه‌هايي در خارج آمريكا منتقل شدند و تحت شكنجه قرار گرفتند.

  • جواب‌هاي گزارش سنا

گزارشي كه قرار است امروز منتشر شود با هزينه‌اي معادل ۴۰ميليون دلار طي ۵ سال تهيه شده و نهادهاي حقوق بشر اعلام كرده‌اند كه حتي اين ۶ هزار صفحه گزارش هم نمي‌تواند تمام تخلفاتي را كه توسط دولت آمريكا به بهانه مبارزه با تروريسم صورت گرفته، به نمايش بگذارد. براساس اطلاعاتي كه از اين گزارش قبل از انتشار به رسانه‌ها رسيده كميته اطلاعاتي سنا به‌صورت خلاصه در تلاش براي پاسخ به 3سؤال اصلي بوده است.

اول: آيا روش‌هاي شكنجه استفاده شده توسط سيا خشن‌تر از آنچه تاكنون تصور مي‌شد، بوده است؟ جواب اين گزارش بله است. دوم: آيا روش‌هاي غيرقانوني سيا و شكنجه‌هاي صورت‌گرفته اطلاعات حياتي را براي دولت آمريكا فراهم كرده است؟ پاسخ گزارش منفي است. سوم اينكه آيا مقام‌هاي سيا درباره فعاليت‌هاي خود صادق بوده‌اند؟ جواب اين گزارش در اين رابطه هم منفي است.

  • گزارش‌هاي بي‌سرانجام

تاكنون گزارش‌هاي مختلفي درباره روش‌هاي غيرقانوني و شكنجه مظنونان توسط سيا منتشر شده اما هيچ وقت به نتيجه عملي نرسيده است. وزارت دادگستري آمريكا هم تحقيقات خود را در اين رابطه در سال۲۰۱۲ تمام كرد اما كسي تحت پيگرد قضايي قرار نگرفت؛ مسئله‌اي كه باعث خشم گروه‌هاي حقوق مدني در آمريكا شد. جورج بوش، رئيس‌جمهور سابق آمريكا كه يكي از مظنونان اصلي گزارش‌ها درباره شكنجه است با دفاع از سيا با انتشار گزارش سنا مخالفت كرده است. او در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان گفته است گزارش (سنا) هرچه بگويد، اگر خدمات مأموران سيا را تضعيف كند، شديدا به خطا رفته است.

جورج بوش هم به خوبي مي‌داند كه براساس سابقه گذشته گزارش ۶ هزار صفحه‌اي سنا هر چه باشد كسي براي نقض حقوق بشر از ميان مقام‌هاي آمريكا و سازمان اطلاعاتي اين كشور تحت پيگرد قرار نمي‌گيرد. هر چند اوباما از سال۲۰۰۹ دستور توقف اين روش‌هاي شكنجه را داد اما مقام‌هاي آمريكا در ميان انتقادهاي بين‌المللي به‌تازگي از تمديد قرارداد خود با دولت جيبوتي براي در اختيار داشتن يكي از پايگاه‌هاي سياه اين كشور تا ۲۰سال آينده خبر دادند.

اوباما همچنين درحالي‌كه كمتر از ۲سال به پايان رياست‌جمهوري‌اش باقي‌مانده هنوز وعده بستن زندان گوانتانامو را هم محقق نكرده است. هنوز صدها زنداني از كشورهاي مختلف جهان بدون آنكه محاكمه شوند روزهاي خود را در اين زندان مخوف پشت سر مي‌گذارند و هيچ اقدامي هم براي پايان سال‌ها حبس بدون محاكمه آنها صورت نگرفته است.

برچسب‌ها