بعد از آن خبر رسيد كه مك‌دونالدهاي ژاپني غذايي را به مشتريان خود معرفي كرده‌اند كه مخلوطي از توفو و ناگت است و اين به صنعت مرغداري كه تاكنون ناگت را با وزن زيادي از گوشت‌هاي مرغ وارد بازار مي‌كرد، ضرر زيادي وارد كرد.
در آخرين مورد هم ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه خبر داد كه واردات مواد غذايي و به‌خصوص محصولات صنايع مرغداري را در پاسخ به تحريم‌هاي غربي عليه روسيه قطع كرده است.
مقام‌هاي ايالات‌متحده اعلام كرده‌اند تاثير اين تصميم روسيه بر اقتصاد آمريكا به‌شدت پايين است. اما در هر صورت اين تحريم، روي ميوه‌ها، سبزيجات، گوشت، ماهي و صنايع لبني نيز وضع شده و اتحاديه اروپا و كشورهايي نظير نروژ، كانادا و استراليا با مشكلات زيادي روبه‌رو خواهند شد.
براساس اطلاعات و آماري كه موسسه «استاتيستا» منتشر كرده، لهستان در مقام اول ضررهاي ناشي از اين تحريم‌ها قرار گرفته است. بعد از آن نروژ قرار دارد كه در سال گذشته ميلادي ميلياردها دلار صادرات مواد غذايي به روسيه داشته است. آمريكا نيز در زمره بزرگترين بازندگان تحريم‌هاي جديد روسيه قرار مي‌گيرد.
براي لهستان، مواد غذايي و نوشيدني‌ها بخش كوچكي از صادرات اين كشور را تشكيل مي‌دهد (11درصد)، اما تحريم روسيه در حدود 0.5درصد از رشد اقتصادي اين كشور در سال2014 را متوقف مي‌سازد.
اين تحريم‌ها باعث مي‌شود لهستان تلاش بيشتري براي پيدا كردن خانه مناسب براي محصولات باغي خود به‌ويژه سيب‌هايش انجام دهد و نروژ نيز بايد به دنبال مشتري‌هاي جديدي براي ماهي‌هاي سالمون خود باشد. دانمارك و هلند هم بايد انبار‌هاي پنير خود را به روي مشتريان ديگري بگشايند. گلابي‌هاي بلژيك نيز در معرض خطر قرار دارند.
مرغ‌هاي آمريكايي شايد احساس طردشدگي داشته باشند، اما از آنجا كه قيمت محصولات گوشتي در آمريكا بالاست و گوشت خوك، گاو و گوساله با قيمت بالايي خريد و فروش مي‌شود، مي‌توان اميد داشت كه مرغ‌ها در هر صورت در خانه مانده و مشتريان جديدي برايشان پيدا شود.
نشريه اسليت، چندي پيش پيش‌بيني كرده بود كه احتمالا روسيه، خود بيشترين ضرر را از تحريم‌هايي كه وضع كرده، ببرد. روسيه در حدود 40درصد از محصولات غذايي خود را به‌صورت وارداتي تهيه مي‌كند و درصورتي‌كه تحريم‌ها ادامه داشته باشد، در حدود نيمي از واردات گوشت و ماهي و 30درصد از ميزان واردات سبزيجات اين كشور كاهش مي‌يابد.
مجبور كردن مردم به تهيه اين محصولات در داخل كشور، درنهايت باعث بالا رفتن قيمت‌ها شده و نارضايتي اقتصادي را به دنبال خواهد داشت.
- آمريكا بازنده بزرگ تحريم‌هاي روسيه
تعدادي ديگر از نشريات اقتصادي بر اين عقيده‌اند كه اين آمريكاست كه بيشترين ضرر را از تحريم‌هاي روسيه مي‌برد، چراكه حدود 7درصد از صادرات محصولات غذايي اين كشور، به روسيه است.
روسيه دومين شريك تجاري آمريكا براي محصولات طيور است. در سال2013 آمريكا حدود 267هزار تن مرغ و طيور به روسيه صادر كرده و انتشار خبر اين تحريم‌ها بسياري از توليدكنندگان آمريكايي را با ترس روبه‌رو ساخته است.
آمريكا درحالي بيان كرده است تاثير تحريم‌هاي روسيه عليه مواد غذايي غربي بر اقتصاد آمريكا كم است كه بازرگانان و تجار آمريكايي بر اين عقيده‌اند كه اين تحريم‌ها تاثيرات بالقوه‌اي روي ميزان فروش محصولات‌شان داشته است.
«جيم زيون»، مدير اجرايي شركت صادرات محصولات دام و طيور «ميريديان»، در طول يك دهه گذشته مشغول صادرات محصولات خود و همچنين دانه مخصوص مرغ به روسيه بوده است، با اين حال هم‌اينك بايد اين محصولات را به ديگر كشورهاي اروپايي مانند آلمان صادر كند.
زيون درحالي با خبرنگار بلومبرگ گفت‌وگو كرده است كه محصولات او در آستانه ورود به روسيه بازگشت خورده و او مشغول عودت دادن 44هزار پوند از محصولات خود از روسيه به سمت آلمان بود. او اميدوار است كه خريداران جديدي براي محصولات خود بيابد.
زيون معتقد است احتمالا مي‌تواند مشتري‌هاي جديدي براي خود بيابد، اما در هر صورت هيچ‌كس اختلال در سيستم بازار و فروش را دوست ندارد و به نظر مي‌رسد اختلالات در بازار آمريكا به دليل تحريم‌هاي روسيه هر روز بيشتر از روز قبل مي‌شود.
«تايسون فودز»، يكي از بزرگترين شركت‌هاي توليد مواد غذايي در ايالات‌متحده، يكي از شركت‌هايي است كه بيشترين ضرر را از تحريم‌هاي جديد روسيه مي‌برد. اين شركت در همان ابتداي مطرح شدن بحث تحريم‌ها 2درصد از سود سهام خود را از دست داد.
ديگر شركت‌هاي توليدكننده گوشت مرغ نيز نظير «پيلگريمز پرايد»، كه حدود 14درصد از صادرات محصولات‌شان به روسيه بوده با مشكلات مالي زيادي مواجه خواهند شد. شركت توليدي «سندرسون فارمز» نيز كه 13درصد از صادراتش به روسيه بوده، انتظار دارد با ضرر مالي زيادي روبه‌رو شود.
اين تنها صنايع مرغداري آمريكا نيست كه از اين مسائل ضرر مي‌بيند و شركت پپسي‌كولا نيز حدود 7درصد از ميزان صادرات خود را از دست خواهد داد. شركت‌هاي «نوتلا» و «كرافت ماكاروني و پنير» نيز از ديگر شركت‌هايي هستند كه با ضرر مالي زيادي مواجه خواهند شد.
- تاريخچه پر فراز و نشيب واردات مرغ از آمريكا
پرورش‌دهندگان مرغ نيز داستان مشابهي را نقل كرده‌اند. روسيه به عنوان سومين مقصد صادرات محصولات پروش‌دهندگان مرغ در آمريكا شناخته مي‌شود و صادرات اين محصولات حدود 303ميليون دلار در سال براي آمريكا سود تجاري دارند.
مردم روسيه تنها حدود 7درصد از محصولات پرورش مرغ آمريكا را خريداري مي‌كنند. صادرات اين محصولات در دهه90 حدود 40درصد كاهش داشته است. با اين حال روسيه و برزيل هر دو براي پر كردن اين شكاف در عرضه محصولات غذايي وارد ميدان شده‌اند.
اوايل دهه1990، آمريكا بازار روسيه را با مرغ‌هاي ارزان‌قيمت خود پر كرد ـ مردم محلي به اين مرغ‌ها لقب «پاي بوش» داده بودند ـ اما بعد از آن در سال2002 به يكباره ميزان واردات مرغ آمريكايي به روسيه كاهش پيدا كرد. آمريكا در آن زمان تعرفه فولاد را بالا برده بود و روسيه به تلافي اين اقدام، از ميزان واردات مواد غذايي خود از ايالات‌متحده كم كرد.
روسيه با اين حال در آن زمان اعلام كرد اين اقدام به‌دليل عدم پايبندي توليدكنندگان به قوانين و مقررات بهداشتي و ايمني مواد غذايي در آمريكا بوده است. بعد از آن در سال2008 و درطول جنگ با گرجستان نيز روسيه از ميزان واردات مواد غذايي خود از كشورهاي غربي و به‌خصوص آمريكا كم كرد.
در آن زمان يكي از روزنامه‌نگاران آمريكايي به نام «پيتر بيكر» نوشت كه در يكي از ملاقات‌هاي پوتين و جورج دبليو بوش، پوتين به رئيس‌جمهور آمريكا پيشنهاد داده بود كه «گياهاني كه براي غذاي مرغ‌هاي صادرشده به روسيه اختصاص مي‌دهد را با گياهاني كه براي مرغ‌هاي آمريكايي اختصاص مي‌دهد در زمين‌هاي متفاوتي بكارد تا مرغ‌ها با كيفيت بهتري به روسيه برسند.»
در سال2010 و آغاز شدن دور تازه‌اي از جنگ مرغي بين روسيه و آمريكا، منجر به توليد مازاد بيش از 14ميليون دلاري در صنعت مرغداري شد و اداره غذاي ايالات‌متحده مجبور به خريد همه اين توليد مازاد شد تا توليدكنندگان آسيب اقتصادي نبينند.
بعد از اين بحران سال2010، ديميتري مدودف رئيس‌جمهور روسيه در آن زمان ديداري از واشنگتن داشت و ميزان واردات مرغ از ايالات‌متحده به روسيه دوباره به ميزان قبلي خود بازگشت. اما به نظر مي‌رسد دور جديدي از جنگ مرغي در راه است و شايد با برگزاري اجلاس مرغي اين بحران نيز به پايان برسد.
- غرور ملي يا نان شب؟
به گزارش نشريه اسليت، برخي از تحليلگران آمريكايي بر اين باورند كه اقدام پوتين در تحريم مواد غذايي اروپايي و آمريكايي، نشانه‌اي از ديوانگي در عالم سياست است، چراكه روسيه حدود 40درصد از مواد غذايي موردنياز خود را از طريق واردات تامين مي‌كند، اما تجربه نشان داده است پوتين بسيار عاقلانه‌تر از هم‌سطح‌هاي خود در كشورهاي غربي عمل مي‌كند.
او بعد از اعمال اين تحريم‌ها به شدت در روسيه محبوبيت پيدا كرده است. جامعه‌شناسان نيز بر اين باورند غرور ملي براي روس‌ها حتي از نان شب نيز واجب‌تر است و مردم آمادگي كامل براي مقابله با كمبودهاي مواد غذايي يا گراني‌هاي احتمالي را داشته و از اين اقدام رئيس‌جمهور روسيه حمايت مي‌كنند.
منبع: همشهري اقتصاد