دلايل اقتصادي و بنيادين براي اين التهابات بهخصوص در روزهاي اول مشاهده نشد و آنچه در بازار رقمخورد ناشي از انتظاراتي بود كه پيش از مذاكرات هستهاي در وين ايجاد شده بود.
نتيجه بهدست آمده در اين دور از مذاكرات نتيجه بدي از نظر اقتصادي محسوب نميشود اما از آنجا كه پيش از مذاكرات انتظارات براي توافق نهايي در سوم آذرماه ايجاد شده بود، تمديد مذاكرات موجب بروز هيجان در فضاي بازار ارز و همچنين بازار سرمايه شد.
فعالان اقتصادي خود را آماده كرده بودند تا با كاهش فشار تحريمها، نقل و انتقال وجوه ارزي ميان ايران و ساير كشورها تسهيل شود.
اين موضوع ميتوانست روند ورود ارز به كشور را متحول سازد و به تقويت عرضه بينجامد. بانك مركزي ميتوانست در همين مقطع، سياست تكنرخي كردن ارز را به اجرا درآورد تا قيمتها در بازار آزاد خود را به نرخ رسمي نزديك كنند. در اين شرايط نرخ دلار 3هزارو260توماني نميتوانست دوام داشته باشد و كاهش آن كاملا محتمل بود اما با تمديد مذاكرات اتفاق خاصي در زمينه كاهش تحريمها و ورود ارز به كشور رخ نداد تا براي چند روز بار رواني آن به بازار منتقل شود. در حال حاضر درست است كه قيمت دلار حدود 200تومان بالاتر از نرخ پيش از مذاكرات است اما اين ميزان نوسان نميتواند اتفاق چشمگيري محسوب شود.
بايد منتظر ماند تا پس از حصول توافق نهايي هستهاي طي ماههاي آينده، افزايش صادرات نفتي و غيرنفتي رونق بگيرد و بازار ارز هم با عرضه بيشتري مواجه شود.در حال حاضر كاهش قيمت نفت و البته محدوديت در فروش نفت عاملي مهم در شرايط فعلي بازار ارز بهحساب ميآيد اما مشكلات سيستم بانكي در نقل و انتقال پول هم در ورودي ارز به كشور تأثيرگذار بوده است. پس از آنكه مذاكرات هستهاي به نتيجه برسد و درآمدهاي نفتي افزايش يابد، بازار شرايط بهتري را از نظر عرضه پيدا خواهد كرد.
افزايش 200توماني قيمت رسمي دلار در بودجه سال آينده نيز به تنهايي نميتواند در قيمت بازار آزاد تنش ايجاد كند به اين مفهوم كه اگر عرضه ارز وضعيت مناسبي در بازار داشته باشد، قيمت آن با ورود به سال جديد افزايش نخواهد يافت. ميزان تزريق دلار به بازار اهميت دارد نه قيمت آن در بودجه. اگر عرضه مناسب باشد امكان حفظ قيمت فعلي تا قبل از مدت 7ماهه با وجود ورود به سال جديد در 3ماه آينده، وجود دارد. در اين مدت ميتوان با اتكا به ارزهاي حاصل از صادرات غيرنفتي به تقويت عرضه پرداخت. خريداري ارز از صادركنندگان با نرخ آزاد در كشورهاي مقصد و تحويل ريال به آنها در ايران نيز ميتواند انگيزه صادركنندگان را براي فروش ارز افزايش دهد تا بازار به تعادل برسد.
- كارشناس مسائل بانكي