با اسامه حمدان درباره ماهيت اين روابط و ديگر تحولات جاري در داخل فلسطين و خارج از آن گفتوگو كردهايم.
- آيا سفر هيأت حماس به تهران را ميتوان آغازي ديگر براي روابط ميان ايران و حماس تلقي كرد؟
روابط ايران و حماس همواره مثبت بوده و اكنون بعد از گذشت 20 سال، رابطهاي تاريخي به شمار ميرود. ميتوانم بگويم كه اين رابطه با اين سفر تقويت ميشود و از اين رو، سفر كنوني ما تقويت روابط پيوسته و مداوم با ايران و در عين حال، تلاشي براي تقويت وحدت مسلمانان در مقابله با اقدامات خصمانه رژيم صهيونيستي عليه ملت و مسئله فلسطين است و نيز تلاشي براي رويارويي با هرگونه اقدام براي ايجاد چنددستگي نگرشي، نژادي و مذهبي ميان ملتهاي مسلمان است. كمااينكه سفر كنوني ما به تهران، تحرك بخشيدن افزونتر به روابط مثبت ميان تهران و حماس را در پي دارد.
- با توجه به تشكيل دولت وحدت ملي ميان فتح و حماس، در حال حاضر اين دولت به چه مرحلهاي رسيده است و انتخابات در چه زماني برگزار خواهد شد؟
دولت وحدت ملي از 6 ماه پيش شكل گرفته و تاكنون نتوانسته توافقات حاصل شده ميان گروههاي فلسطيني را محقق سازد يا خواستههاي ملت فلسطين را عملي سازد. اين دولت خود دچار مشكلاتي داخلي است و نيز در نتيجه اعمال فشارهاي خارجي با چالشهاي بيروني دست به گريبان است. ما همچنان اصرار بر ادامه تلاشها و تحقق هدفهاي دولت داريم و همانطور كه همگان ميدانند براساس توافق حاصل شده، يكي از اهداف اين دولت، برگزاري انتخابات فلسطين در داخل و خارج است. اميدواريم كه دولت اين امر را محقق سازد. در هرحال، اگر نخستوزير اين دولت نتواند وظايف و مسئوليتهاي خود را محقق سازد، ما گزينههاي ديگري نظير تشكيل دولت جايگزين يا رهبري جايگزين در اختيار داريم.
- مجمع عمومي دادگاه كيفري بينالمللي در لاهه اخيرا فلسطين را در مقام عضو ناظر خود به رسميت شناخت. اين امر امكان شكايت فلسطين عليه رژيم صهيونيستي را افزايش ميدهد. در مقابل، برخي شخصيتهاي فلسطيني از تهيه فهرستي از جنايات اسرائيل و ارائه آن به دادگاه به محض پيوستن به آن خبر دادند. اين تلاشها در حال حاضر به كجا رسيده است؟
در ابتدا بايد گفت كه پذيرش فلسطين بهعنوان عضو ناظر دادگاه كيفري بينالمللي، امكان شكايت فلسطينيان از جنايتكاران جنگي صهيونيست را فراهم ميآورد. البته موضوع جنايات و كشتارها بهدست اين رژيم مسئلهاي جديد نيست. صهيونيستها همواره جنايتكار جنگي بودهاند و كشتارهايي را در سال 1948در ديرياسين، در سال 1956در كفرقاسم و در ديگر اماكن و مناطق در فلسطين و لبنان مرتكب شدهاند. در حال حاضر، شماري از حقوقدانان فلسطيني و سازمانهاي مردمنهاد در حال آماده كردن فهرستي از اين اتهامات هستند. به موازات آن، كار جمعآوري دلايل اين اتهامات و شهادت شاهدان نيز در حال انجام است و به ميزان زيادي اين اتهامات آماده شده است.
بهنظرم مسئله به رسميت شناختن فلسطين در دادگاه كيفري بينالمللي لاهه، تصحيح روند بينالمللي در تعريف تروريسم را ضروري ميسازد و بر اين نكته صحه خواهد گذاشت كه تروريسم واقعي تروريسم صهيونيستهاست و اينكه برونداد اين تروريسم هم، ظهور رژيم صهيونيستي است. كمااينكه اين موضوع، كشورهاي مدعي آزادي، عدالت و حقوق بشر را در برابر يك راستيآزمايي درباره چنين ادعاهايي و در قبال موضعشان درباره رژيم صهيونيستي قرار خواهد داد. اميدواريم كه فلسطينيان از جانب كشورهاي متحد و هم پيمان خود در اين دادگاه مورد حمايت قرار گيرند. كما اينكه اميدواريم ايران همانطور كه همواره در كنار ملت فلسطين ايستاده است، در اين روند نيز از ما حمايت كند.
- روند بازسازي غزه پس از جنگ تابستان و سيلابهاي اخير را چگونه توصيف ميكنيد؟
واقعيت اين است كه نوعي تلاش براي مهار روند بازسازي در نوار غزه در جريان است و هدف سازوكار بينالمللي تعريف شده از جانب فرستاده سازمان ملل، قادر ساختن رژيم صهيونيستي بر سيطره و كنترل اين روند است. از اين رو، سازمان ملل، برخي طرفهاي منطقهاي و بينالمللي با همكاري رژيم صهيونيستي، تعمدا ميكوشند روند بازسازي را متوقف سازند. هدف از متوقفسازي اين روند نيز محقق ساختن 2 هدف است. نخست مجازات ملت فلسطين بهعلت ايستادن دركنار مقاومت در نوار غزه است و ديگر تلاش براي تغيير نظر فلسطينيان درباره مقاومت فلسطين و اين هم به نوبهخود درچارچوب جنگ عليه مقاومت و ايستادگي فلسطينيان انجام ميگيرد. بيترديد مشكلات و رنجهاي فلسطينيان زياد است و بهعلت سيلابهاي اخير هم مشكلات ساكنان نوار غزه دوچندان شد. درنظر داريم تا تلاشها براي متوقفسازي روند بازسازي را از 2 طريق مهار و خنثيسازيم؛ نخست از طريق يكپارچگي و متحدسازي فلسطينيان و در نتيجه جديت آنان در بازسازي نوار غزه بهدست خود و ديگر از طريق حمايت كشورها و نهادها و سازمانهايي كه پيوندي با استكبار و وابستگان آن به رهبري آمريكا ندارند و در كنار ملت فلسطين ميايستند.
- روابط حماس با كشورهاي عربي از نظر حمايت مالي و روابط ديپلماتيك را چگونه توصيف ميكنيد؟
حماس شبكهاي از روابط را براي خود تعريف كرده كه بخشي از آن چندسالي است كه شكل گرفته و برخي نيز بيش از يك دهه است كه محقق شده است. حماس همواره بر ضرورت روابط سياسي مثبت با كشورهاي حامي مسئله فلسطين تأكيد داشته و ما بهعنوان يك جنبش از همان آغاز نيز اين معيار واضح و آشكار را درنظرگرفتهايم كه سطح روابطمان با كشورها مبتني بر ميزان حمايت آنان از ملت فلسطين است و پيداست كه در شرايط كنوني و بحرانهاي جاري در منطقه، تلاشهاي فراواني در راستاي بحرانها و نزاعهاي حاشيهاي و نه براي نزاع اصلي يعني رويارويي با رژيم صهيونيستي درجريان است اما بايد بگويم كه روابط حماس با كشورهاي حامي مسئله فلسطين در سطح منطقه، خوب و مثبت است اما روابطمان با كشورهاي معتقد به سازش با رژيم صهيونيستي، نوعي كشمكش و بيثباتي را از سرميگذراند.
- اوضاع جاري در كرانه باختري و اقدام رژيم صهيونيستي در سركوب فلسطينيان را چگونه ارزيابي ميكنيد؟
در شهر قدس همان طرح معروف صهيونيستها در جريان است كه هدف از آن سيطره بر شهر قدس اشغالي، ويران كردن مسجدالاقصي و ساختن معبد سليمان ادعايي به جاي آن است. اين طرح از طريق يهوديسازي قدس اشغالي و ساختوساز شهركهاي يهودينشين و ايجاد ديواري ميان فلسطينيان آغاز شده است و اخيرا نيز از طريق منع فلسطينيان در ساعتهاي مشخصي تلاشي براي ادامه آن انجام گرفت تا امكان ورود يهوديان افراطي به داخل مسجد فراهم شود.
اسرائيليها كوشيدند تا مسجد الاقصي را تقسيم كرده و بخشي از آن را در اختيار يهوديان افراطي قرار دهند اما با واكنش شديد فلسطينيان از طريق تظاهرات، حمله با سلاح سرد و با خودرو مواجه شدند و نوعي انتفاضه در قدس اشغالي رخ داد كه اسرائيليها را ولو بهطور موقت از عملي كردن اين طرح منع كرد. در كرانه باختري تحركات مردمي وسيعي در جريان است اما متأسفانه دستگاه امنيتي تشكيلات خودگردان با آن مقابله ميكند و صدها دانشجو و جوانان مقاوم را بازداشت ميكنند تا از رويارويي صهيونيستها منع شوند؛ با وجود اين، تأكيد ميكنم كه ملت فلسطين همچنان بر مقاومت خويش پافشاري دارد و تا به شكست كشاندن اين طرح و طرحهاي مشابه و كلانتر به مقاومت خود ادامه خواهد داد.