هر چند حملات و درگيريهاي سايبري پايشان اين روزها به تيتر اول بسياري از رسانه‌ها كشيده شده است اما جنگ در فضاي مجازي ميان كشورها هر روز پشت پرده و در تاريكي وجود داشته و همچنان ادامه دارد. سال ۲۰۱۳ براي رسانه‌ها دوران افشاگري‌هاي اسنودن بود؛ اما ۲۰۱۴ را بسياري با 2برابر شدن خطرات حملات مجازي سال جنگ‌هاي سايبري مي‌دانند.
چند روز پس از آنكه مقام‌هاي آمريكا، دولت كره‌شمالي را مسئول حملات سايبري به شركت سوني پيكچرز و تهديد مقام‌هاي اين شركت معرفي كرد خدمات اينترنتي در كره‌شمالي روز دوشنبه براي چندين ساعت كاملاً قطع شد و ارتباط تلفني اين كشور با خارج هم امكان نداشت. اين مسئله پس از آن اتفاق افتاد كه شركت سوني با تهديد هكرها اعلام كرد فيلم كمدي «گفت‌وگو» را كه كره‌شمالي بي‌احترامي به رهبر اين كشور خوانده اكران نمي‌كند. دوشنبه اما روزي بود كه كره‌شمالي به‌طور كامل از نقشه كشورهاي آنلاين جهان حذف شد و هيچ دسترسي از آي‌پي‌هاي اين كشور به شبكه جهاني اينترنت ديده نشد.
نشانه‌هاي مختلفي درباره ارتباط قطع كامل اينترنت كره‌شمالي با حمله به وب‌سايت سوني پيكچرز وجود دارد اما مقام‌هاي دولت آمريكا دست داشتن اين كشور در خاموشي اينترنت كره‌شمالي را رد كرده‌اند. اين دقيقاً اقدامي است كه كره‌شمالي پس از اعلام دست داشتن اين كشور در حمله سايبري به سوني انجام داد و مقام‌هاي اين كشور حتي پيشنهاد تشكيل كميته تحقيق مشترك را دادند.
مقام‌هاي دولت كره‌شمالي گفته بودند اين كشور در حمله سايبري به سوني دست نداشته اما در مقابل اين اقدام را پاسخي مناسب به آنچه بي‌احترامي به رهبر كره‌شمالي توصيف شده، خواندند.
سه‌شنبه صبح ۹ ساعت پس از قطع اينترنت كره‌شمالي به‌تدريج بار ديگر آي‌پي‌هاي اين كشور در نقشه آنلاين جهان مشاهده شد. وب‌سايت خبرگزاري دولتي كره‌شمالي و روزنامه بودونگ سينمون كه براي ساعاتي از دسترس خارج شده بود صبح روز گذشته بار ديگر آنلاين شد تا چراغ اينترنت كره‌شمالي دوباره روشن شود.
- نبرد هسته‌اي از پشت كامپيوتر
سال ۲۰۱۴ را اوج دوران جنگ‌هاي سايبري مي‌دانند. آنطور كه كارشناسان تخمين زده‌اند در سالي كه روزهاي آخرش را طي مي‌كند ميزان خطر حملات سايبري نسبت به سال گذشته 2برابر شده است. اگر تا پيش از اين نيروهاي نظامي يك كشور بودند كه نقشي تعيين‌كننده داشتند اكنون در هر درگيري سياسي و نظامي، بعد ديگري هم مطرح مي‌شود كه ديگر خبري از تسليحات مرسوم در آن نيست. بيت و بايت، كيبورد و صفحه نمايشگرهاي معمولي تبديل به سلاح شده‌اند؛ اما هيچ وقت نبايد فكر كرد كه اين درگيري تنها در فضاي مجازي باقي مي‌ماند و به دنياي واقعي كشيده نمي‌شود.
بازيگران اين نبرد با نشستن پشت كامپيوترهايشان مي‌توانند ارتباطات را قطع كنند، نيروگاه‌ها را از كار بيندازند، كنترل ترافيك هوايي را مختل كنند يا حتي كار را به يك جنگ هسته‌اي در جهان بكشانند.اكنون بسياري از رسانه‌ها درگير خبرهاي نبرد سايبري آمريكا و كره‌شمالي هستند اما در تمام روزهاي سالي كه گذشت روزي نبود كه كشورهاي مختلف شاهد ده‌ها يا صدها حمله سايبري نباشند. همين چند روز پيش مشخص شد كه حمله هكرها به مراكز صنعتي آلمان باعث شد تا در مقطعي يك كارخانه ذوب‌آهن اين كشور به طور كامل از كار بيفتد. دفتر امنيت اطلاعات فدرال آلمان در گزارش سالانه خود اعلام كرده كه هكرهاي ناشناس توانسته‌اند وارد شبكه داخلي اين كارخانه شوند و كنترل مركزي آن را در اختيار بگيرند كه باعث ضرر هنگفت به اين كشور شده است.
همچنين دولت كره‌جنوبي روز گذشته اعلام كرد كه با تهديد حملات سايبري به تأسيسات هسته‌اي اين كشور در حال برگزاري يك رزمايش امنيتي است. گفته مي‌شود اين اقدام دولت كره‌جنوبي به‌دنبال نشست اطلاعات هسته‌اي اين كشور صورت گرفته است. مقام‌هاي كره‌جنوبي اعلام كرده‌اند كه كامپيوترهاي شركت انرژي هسته‌اي و هيدرو اين كشور روز دوشنبه هك شده‌اند و با تهديدهاي صورت گرفته اين كشور در تلاش براي آمادگي جهت مقابله با تهديدهاي احتمالي عليه تأسيسات هسته‌اي خود است. شركت انرژي هسته‌اي كره‌جنوبي مسئول اداره ۲۳ نيروگاه هسته‌اي اين كشور است و دسترسي هكرها به اطلاعات اين كشور مي‌تواند حتي منجر به يك فاجعه هسته‌اي از فضاي مجازي شود.
- جنگ‌جهاني مجازي
آلمان هر چند در گزارش سالانه امنيت اطلاعات خود از قرباني شدن خود در حملات سايبري حرف زده است اما اين كشور خودش يكي از مهم‌ترين عاملان حملات سايبري جهان در سال ۲۰۱۴ به‌حساب مي‌آيد. گزارش‌هاي جديد امنيتي نشان مي‌دهد كه در سال ۲۰۱۴ منبع ۴۴ درصد حملات سايبري جهان آلمان و آمريكا بوده‌اند. اگر نگاهي به نقشه لحظه‌اي حملات سايبري جهان بيندازيد به راحتي متوجه مي‌شويد كه چين و آمريكا در راس نبردهاي سايبري با يكديگر قرار دارند. هرچند درگيريهاي مجازي ميان چين و آمريكا همواره در خفا وجود داشته است اما براي نخستين بار سال گذشته بود كه ارتش چين به‌صورت مستقيم از سوي واشنگتن به انجام حملات سايبري از سوي آمريكا متهم شد.
آنطور كه تخمين‌ها نشان مي‌دهد ۳۸درصد كاربران اينترنت در جهان سالانه حداقل هدف يك حمله قرار مي‌گيرند. حملات مجازي مانند جنگ‌هاي واقعي شيوه‌ها و درجات مختلفي دارد.استوني در سال ۲۰۰۷ هدف يكي از بزرگ‌ترين حملات سايبري جهان بود كه گفته مي‌شود توسط هكرهاي روسي صورت گرفت. برداشته شدن يادبود حضور شوروي در جنگ جهاني دوم توسط دولت استوني از تالين پايتخت اين كشور، عامل اين حمله شناخته مي‌شود كه باعث شد تعداد بسيار زيادي وب‌سايت‌‌هاي دولتي، بانك‌ها و روزنامه‌هاي استوني براي چندين روز از دسترس خارج شوند؛ عملياتي كه به‌خاطر گستردگي آن بعدها نام «جنگ وب ۱» را به‌خود گرفت. از دسترس خارج شدن وب‌سايت‌ها و از كار افتادن سرورها شايد به‌نظر بعضي‌ها مسئله مهمي نباشد.
يك حمله حساب‌شده مي‌تواند به‌عنوان نمونه برق يك منطقه بزرگ را به‌صورت كامل قطع كند. حملات سايبري در كشورهايي كه سيستم حمل‌ونقل ريلي آن وابسته به شبكه‌هاي كامپيوتري است مي‌تواند باعث تصادف قطارها و كشته شدن صدها نفر شود. روزنامه لس‌آنجلس تايمز چند وقت قبل در گزارشي اعلام كرد كه آمريكا با تمام هزينه‌هايي كه براي امنيت سايبري خود كرده در معرض تهديد حملات گسترده قرار دارد كه مي‌تواند خط لوله گازهاي اين كشور را منفجر كند، باعث برخورد هواپيماها با يكديگر شود يا حتي با كنترل شبكه آب و فاضلاب شهري، هكرها مواد سمي را وارد آب آشاميدني اين كشور كنند.
شايد اين مسئله براي برخي به‌نظر دور از ذهن برسد اما قطع برق به اين وسيله در سال ۲۰۰۵ در برزيل با حمله سايبري به شبكه برق اين كشور صورت گرفته و مقام‌هاي اين كشور براي پنهان كردن ضعف خود در فضاي سايبر تلاش كرده‌اند هميشه اين حمله را مخفي نگه دارند. در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۱ هم گزارش‌هايي منتشر شد كه هكرها توانسته‌اند با كنترل پمپ‌هاي آب در شبكه آبرساني عمومي ايلينويز آنها را از كار بيندازند. به همين‌خاطر است كه مقام‌هاي وزارت دفاع آمريكا اعلام كرده‌اند كه اكنون فضاي مجازي به‌صورت رسمي يك حوزه ديگر جنگ بعد از زمين، دريا، هوا و فضاست كه به اندازه آنها مهم و حياتي به‌حساب مي‌آيد. روزنامه اكونوميست به همين‌خاطر فضاي سايبر را پنجمين حوزه جنگ در ميان كشورهاي جهان ناميده است.
- كره‌شمالي اينترنت دارد؟
كره‌شمالي دسترسي به شبكه جهاني اينترنت دارد و اتفاقاً از فضاي مجازي به‌صورت جدي براي تبليغات خود استفاده مي‌كند اما تعداد بسيار محدودي از مردم اين كشور به اينترنت مانند مردم ديگر كشورهاي جهان دسترسي دارند. ارتباط اينترنتي كره‌شمالي با جهان خارج تقريبا به‌طور كامل از طريق يك شركت چيني برقرار مي‌شود.
در‌واقع تنها افراد ارشد دولتي به اينترنت دسترسي دارند و اكثر طبقه متوسط اين كشور به‌ويژه در مراكز دانشگاهي از شبكه داخلي اينترانت استفاده مي‌كنند. در اين شبكه داخلي تنها موارد انتخاب شده در دسترس كاربران قرار مي‌گيرد. افرادي كه در كره‌شمالي دسترسي به اينترنت دارند به‌صورت كلي شامل مقام‌هاي ارشد دولتي و نظامي اين كشور مي‌شوند. طبقه پايين اين كشور هم نه به اينترنت و نه به اينترانت دسترسي ندارند. از تلفن‌هاي همراه هم در كره‌شمالي فقط مي‌توان براي تماس داخلي استفاده كرد و افراد عادي حق ارتباط با خارج از كشور را ندارند.
- از استاكس نت تا رجين
با داغ شدن موضوع امنيت سايبر و توجه اكثر كشورهاي جهان به اين مسئله حالا بازار اين جريان هم حسابي داغ است. آخرين تحقيقات درباره بازار جهاني و پيش‌بيني‌ها در اين رابطه نشان مي‌دهد كه ارزش بازار امنيت سايبر در سال ۲۰۱۷ به 1.120 ميليارد دلار در جهان خواهد رسيد. همين چند وقت پيش بود كه شركت امنيتي سيمانكت از كشف بدافزار رجين خبر داد. سطح برنامه‌نويسي و مخفي‌كاري رجين به شكلي است كه بسياري آن را يك استاكس نت جديد معرفي كرده‌اند. پس از كشف استاكس نت مشخص شد كه اين بدافزار با هدف اصلي ضربه به مراكز هسته‌اي ايران به‌ويژه تأسيسات غني‌سازي اورانيوم نطنز فعاليت مي‌كرده و يك پروژه مشترك ميان آمريكا و رژيم صهيونيستي بوده است. روزنامه نيويورك‌تايمز در سال ۲۰۱۰ افشا كرد كه مقام‌هاي آمريكا و اسرائيل از زمان رياست‌جمهوري جورج بوش برنامه طراحي استاكس‌نت را در پروژه‌اي با اسم رمز «بازي‌هاي‌المپيك» پيگيري مي‌كردند.