معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی در گفت وگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که یکی از اهداف اجرای مسکن اجتماعی بازسازی و احیای بافتهای فرسوده است، این بازسازی چگونه اجرایی خواهد شد، اظهار کرد: در موضوع مسکن اجتماعی چند الگو مطرح است، شهرکها، شهرهای جدید یا استفاده از ظرفیتهای درون شهری از جمله این الگوهاهستند.
وی افزود: منظور از درون شهر مکانهایی است که زیرساختهای شهری مانند آب، گاز،برق و خدمات شهری به صورت نسبی در این مناطق وجود دارد. در بعضی از نقاطی که به جهت اجتماعی از سکنه خالی شده این ظرفیت وجود دارد که با هدایت سرمایه گذاری به این مناطق هم بخشهای متروکه را احیا کنیم و هم میزان بهرهوری از مناطق شهری را بالا ببریم که البته در این راه محدودیتهای هم وجود دارد به این معنا که این اقدام در همه مناطق شهری قابل اجرانیست.
معاون شهرسازی و معماری وزیر راه یادآور شد: در مناطقی از شهر تراکم نفر بر هکتار، تراکم خانوار بر هکتار و تراکم واحد مسکونی بر هکتار بالا است به طور طبیعی در چنین مناطقی مردم ساکن در این مناطق از کمبود امکانات رنج میبرند و نمیتوان بدون ایجاد امکانات تکمیل کننده افراد ساکن این مناطق را افزایش داد. به عنوان مثال مردم در مناطق متراکمی در منطقه 17، 18 و بخشهایی از منطقه 19 تهران از این وضعیت رنج میبرند.
دکتر حناچی اذعان کرد: اما بخشهایی هم در شهرها وجود دارند که تراکم نفر بر هکتار به 30 نفر میرسد و در واقع از این مناطق میتوان با عنوان مناطق خالی از سکنه یاد کرد که بازسازی بافتهای فرسوده را میتوان در این بخشها اجرایی کرد. در شهرهای بزرگ مناطقی هم هستند که از ارزش قابل توجهی برخوردارند که البته کار کردن در این مناطق از حساسیت بالایی برخوردار است و نمیتوان به راحتی اقدام به تخریب منطقه مورد نظر کرد تا منطقه جدیدی در آن مکان احداث شود، بلکه باید با نگاهی همه جانبه به ساخت و احیای این مناطق نگریست.
وی گفت: یکی از الگوهایی که باید به آن توجه کرد که کارنامه موفقی هم دارد احیای محدوده مرکزی داخل شهرها است البته باید توجه کرد که زمانی که این محدوده مرکزی به مناطق تاریخی نزدیک میشود زبان و ادبیات متفاوتی برای بازسازی این مناطق باید به کار برد. البته حفاظت از بافتهای تاریخی به این معنا نیست که از این ظرفیت نمیتوان استفاده کرد. در جهان بخشهای تاریخی شهرها موتور محرک توسعه هستند که در کنار اقامت دائم قطب مهمی برای گردشگری به شمار میروند.
این مقام مسول وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که در حالی که بافتهای فرسوده در مالکیت شخصی و خصوصی افراد قرار دارند چگونه میتوان این هماهنگسازی را بدون دخالت دولت برای احیای بافتهای فرسوده انجام داد، اظهار کرد: دولت در حوزه مسکن باید به نوعی ایجاد مزیت کند به گونهای که فعالیت در این بخش «اقتصادی» شود که البته اقتصادی بودن در درون شهرهای ما گره نامربوطی به تراکم شهری خورده است و تصور غلطی رایج شده است که حداکثر تراکم شهری اقتصادی شدن را به دنبال دارد که البته این گونه نیست بلکه مناطقی که با تراکم متوسط ساخته میشوند و از کیفیت بالای شهری برخوردار هستند را باید اقتصادی دانست.
وی با بیان این که در اجرای مسکن اجتماعی دولت در حد سیاستگذاری و حمایت دخیل خواهد بود و اجرا و تکمیل این طرح به عهده نهادهای عمومی و مردمی خواهد بود، گفت: این الگو میتواند الگوی جدیدی از انواع مسکن باشد که در جامعه ما کمتر به آن توجه شده است. البته نکته قابل توجهی که نباید از آن غافل شد این است که مسکن در جوامع برای احساس راحتی و آرامش انسانها ساخته میشود پس باید به افراد جامعه در ساخت مسکن توجه زیادی کرد.
دکتر حناچی با بیان این که از موضوع مسکن باید حمایت کرد تا ساخت مسکن اجتماعی با همکاری مردم و نظام مدیریت شهری رخ دهد، اظهار کرد: ساخت مسکن اجتماعی به معنای دخالت دولت نیست بلکه به عقیده بنده دولت در امر مسکن نباید دخالت کند و تنها باید حمایت کند و در نهایت نهادهای عمومی و شهرداریها باید در این امر دخالت کنند که البته هنوز طبق قانون وظایفی به شهرداریها داده نشده است.
وی با بیان این که احیای بافتهای فرسوده در خارج از حریم شهرهای بزرگ در قالب شهرکهای مسکونی یا شهرهای جدید انجام خواهد شد، گفت: مشکلات متراکم مناطق فرسوده شهری مانند تهران نیز باید در عین بهسازی حل شود و برای تامین خدمات شهری این مناطق باید یارانههای از طرف دولت به مردم اختصاص داده شود.
وی در پاسخ به این سوال که ممکن است در این بافتهای فرسوده افرادی باشند که علاقهای به نوسازی نداشته باشند این افراد را چگونه باید متقاعد کرد، گفت: در دنیا گروههایی به نام «توسعه دهندهها» وجود دارند که وظیفه «تعریف پروژه»، «ایجاد زیرساختها»، «تامین منابع مالی»، «انتخاب پیمانکار و مشاور»،«گرفتن حمایت های مالی دولت»، «رساندن به مرحله بهرهبرداری» و «حمایت از طرح پس از بهرهبرداری» را بر عهده دارند که متاسفانه «توسعه دهندهها» در کشور ما یک حلقه مفقوده به شمار میرود. برای انجام دادن پروژههای بزرگ باید خلاء این حلقه مفقوده را برطرف کنیم چرا که پروژههای بزرگ باید توسط این افراد که صلاحیت آنها تایید شده باشد انجام شوند.