مهر نوشت: این روزها بیش از هر زمان دیگری چشم تولیدکنندگان به کرم مشتریانی است که با حضور خود در بازار، کسب و کار آنها را رونق بخشند. مشتریانی که اگرچه می‌خواهند این خواسته تولیدکنندگان را پاسخ گویند، اما قدرت خریدشان اجازه نمی‌دهد.
گذری بر فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز این را به خوبی نمایان می‌سازد. در راهروها و میان قفسه‌های پر شده از مواد غذایی برندهای مختلف، مشتریانی به چشم می‌خورند که به دقت، قیمت‌ها را بررسی کرده و به تولیدکنندگانی پاسخ مثبت برای خرید محصولاتشان می‌دهند که در مقابل شناخته شده بودن برندشان، حتما تخفیف بیشتری ارایه کرده و تولید ارزان تری هم به بازار ارایه داده‌اند.
تولیدکنندگان هم که هنوز دستورالعمل و سیاست مشخصی از دولت برای رونق خطوط تولیدی و افزایش تقاضای بازار دریافت نکرده‌اند، خود راسا وارد بازار شده و با ارایه تخفیف‌هایی به مردم، تلاش دارند تا مشتریان بیشتری جذب کنند تا شاید با افزایش فروش، بتوانند خود را از رکود خارج کنند در حالی که این قدرت خرید مردم است که تعیین می‌کند میزان موفقیت تولیدکنندگان در جذب مشتری و فروش محصولاتشان چه بوده است؟
دوئل تخفیفی تولیدکنندگان در بازار
این در شرایطی است که تولیدکنندگان تلاش کرده‌اند که با برگزاری جشنواره‌های مختلف عرضه کالاهای اساسی و محصولات مورد نیاز مردم، تخفیف‌هایی را ارایه دهند که گوی سبقت خریدها را از برندهای هم‌تراز خود بربایند و برنده جلب مشتری در بازار باشند، غافل از اینکه تا زمانی که مردم وضعیت معیشتی مناسبی نداشته باشند و به اصطلاح، خرجشان از دخلشان بیشتر باشد، این تفکر آنها ۱۰۰ در صد جواب نمی‌دهد، اگرچه بی‌تاثیر هم نیست.
یکی از مشتریانی که برای خرید به یک فروشگاه زنجیره‌ای مراجعه کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: برندهای مختلف کالاهای اساسی این روزها تخفیف‌های خوبی به مشتریان می‌دهند و این فرصت خوبی برای خرید است اما به هرحال مردم باید قدرت خرید هم داشته باشند تا از این ارزان‌فروشی استقبال کنند، در حالی که مردم اگر هم از این فرصت خرید تخفیفی استفاده کنند، به طور قطع، خرید بالایی نخواهند داشت و ممکن است تنها به تامین مایحتاج روزانه خود بپردازند.
وی می افزاید: البته در این بازار، افرادی هم هستند که قدرت خریدشان بالا است و به راحتی و حتی بدون توجه به برچسب‌های قیمتی، تنها به بسته‌بندی کالایی و نیز برند یک محصول توجه دارند و در سبد خرید خود از یک کالا، چند عدد قرار می‌دهند در حالی که قشر متوسط جامعه و کارمندان، خرید می‌کنند اما با احتیاط بیشتر.
نکته‌ای که این مشتری به آن اشاره می‌کند، به خوبی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مشهود است، ضمن اینکه مراجعه‌کنندگان به این فروشگاه‌ها هم حتما قشر متوسط رو به بالای جامعه هستند و اغلب حقوق بگیران و شاغلان آن را تشکیل می‌دهند، اما بخش عمده‌ای از مردم، از سوپرمارکت‌ها و حتی میادین میوه و تره بار خرید می‌کنند که آن قشر را بیشتر طبقه متوسط رو به پایین جامعه و کارگران تشکیل می‌دهند.
بررسی‌های میدانی مهر از فروشگاه‌های زنجیره ای حکایت از آن دارد که تولیدکنندگان چای تخفیف‌هایی بین ۵ تا ۱۵ درصد را برای محصولات خود در نظر گرفته‌اند در حالی که مواد شوینده تخفیف‌ها بین ۳ درصد در پودرهای دستی و حدود ۱۰ درصد در مایع های دستشویی و ظرفشویی است.
در مورد برخی اقلام شامپو نیز بسته به برند تخفیف‌هایی تا ده درصد اعمال شده است. محصولات سلولزی، بیشترین تخفیف‌ها را دارند به نحوی که تولیدکنندگان از ۱۰ تا حتی ۵۰ درصد تخفیف را برای فروش محصولات در نظر گرفته‌اند اما در مورد اقلامی همچون روغن نباتی، میزان تخفیفی که تولیدکنندگان به مصرف‌کنندگان ارایه داده‌اند، ۵ تا ۱۰ درصد است که البته تعداد برندها محدود است.
در مورد رب گوجه فرنگی، تخفیف‌های عرضه شده از سوی برخی برندها، ۱۰ تا ۲۰ درصد است، در مورد برخی اقلام حبوبات همچون نخود، عدس، لوبیا چیتی و لوبیا قرمز میزان تخفیف‌های در نظر گرفته شده از سوی برندهای مطرح، ۱۰ تا ۲۵ درصد است.
در مورد برنج اما، نوع اقلامی که مشمول تخفیف شده‌اند، نیز محدود است و بیشتر برنج‌های خارجی را شامل می‌شود، این در حالی است که تخفیف اعمال شده نیز بین ۱۰ تا ۱۲ درصد است.
سوپرمارکت‌داران از خریدهای مردم می‌گویند
یکی از سوپرمارکت‌داران در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: ارایه تخفیف از سوی تولیدکنندگان، هم اکنون در سوپرمارکت‌ها هم انجام می‌گیرد، یعنی تولیدکننده برای اینکه کالای خود را بفروشد و کارش به انبار کردن کالاها نیانجامد، حاضر است به مغازه‌دار تخفیف‌هایی بدهد که جنسش را بیشتر عرضه کند یا در پیشخوان مغازه به اصطلاح قرار دهد تا جلوی چشم مردم باشد.
وی می‌افزاید: مراجعات مردم برای خرید کالا به سوپرمارکت‌ها هم کمتر از قبل شده است، در گذشته خانواده‌های بیشتری از محصولات لبنی استفاده می‌کردند، اما اکنون میزان مراجعه خانوارها برای خرید این محصولات کاهش یافته است. یا در مقابل، میزان مراجعه مردم برای خرید ماکارونی بیشتر شده است و کمتر برای خرید برنج مراجعه می‌کنند.
به گفته این سوپرمارکت‌دار، مردم برای خرید کالاهایی همچون برنج، کمتر اقدام به خرید کیسه‌های برنج می‌کنند و بیشتر به صورت کیلویی خرید می کنند.
یکی دیگر از سوپرمارکت داران می‌گوید: تقاضا برای نسیه فروشی بیشتر شده است، البته بسیاری از مغازه داران دیگر حساب دفتری ندارند، اما به هرحال اگر این راه را هم برای مردم باز نگذاریم، فروش کاهش می‌یابد، البته در روزهای ابتدایی ماه، تقاضا کمتر است و در روزهای پایانی ماه از بیستم هر ماه به بعد، معمولا تقاضاها بالا می‌رود.
وی می افزاید: کسبه با شناختی که از مردم محل دارند، اقدام به نسیه فروشی می‌کنند؛ البته مثل گذشته، دیگر تعداد اقلام درخواستی مردم بالا نیست. بلکه به خریدهای عمومی و روزانه مصرفی خلاصه می‌شود، به نحوی که بیشتر مردم خریدهای خود را دیگر مدت دار انجام نمی‌دهند که مثلا برای یک ماه خود خرید کنند، بلکه روزانه یا به تناسب نیازی که دارند، برای خرید به سوپرمارکت مراجعه می‌کنند.
تاکتیک مردم برای بازار برنج
بررسی‌های میدانی مهر از میادین میوه و تره بار هم نشانگر این است که غرفه‌های عرضه کننده کالاهای اساسی مورد نیاز مردم، چندان شلوغ نیستند و البته کالاهایی که روزمره مورد استفاده مردم قرار دارند، بیشتر خرید می‌شوند.
یکی از فروشندگان برنج در میادین میوه و تره‌بار می‌گوید: کاهش تقاضای مردم برای برنج مرغوب، قیمت را کاهش داده است اما همین که قیمت هم کاهش یافته، اما قدرت خرید مردم باز هم نمی‌رسد که برنج مرغوب را حداقل با وزن بالا خرید کنند بلکه مردم گرایش بیشتری به خرید برنج‌های خارجی پیدا کرده‌اند و در کنار خرید برنج خارجی، چند کیلوگرم برنج ایرانی مرغوب هم می خرند تا با هم مخلوط کرده و استفاده کنند، این طور به صرفه تر است.
وی می افزاید: هم اکنون برنج هندی یا اروگوئه‌ای به دلیل افزایش تقاضای مردم، با افزایش قیمت هم مواجه شده اما باز هم به دلیل اینکه در مجموع مردم قدرت خرید بالایی ندارند، باز هم این افزایش قیمت نسبت به گذشته شدید نبوده است. البته انواعی هم از برنج ایرانی هست که قیمت کمتری نسبت به نوع مرغوب آن دارد، که مصرف‌کنندگانی که دلشان می‌خواهد برنج داخلی مصرف کنند، برای خرید آن، گرایش بیشتری دارند.
فروشندگان: تقاضا برای روغن نباتی کاهش یافت
یکی از فروشندگان روغن نباتی هم می‌گوید: قیمت روغن تغییری نداشته است، اما به هرحال در کنار روغن‌های ایرانی، روغن‌های خارجی از جمله روغن هسته انگور، روغن زیتون سرخ کردنی و یا روغن کنجد هم عرضه می‌شود که در مقابل، قیمت های بالایی دارند و مردم گرایش کمتری به خرید آنها دارند.
وی می افزاید: البته مردم به نسبت قبل روغن مصرف نمی‌کنند، اما برخی برندها هم تخفیف‌های بسیار جزئی ارایه می‌دهند، در مجموع بازار چندان نوسانی ندارد.
قیمت کالاهای اساسی در بازار
هم اکنون یک بطری شیر کم‌چرب ۲۲۰۰ تومان است، شیر غنی‌شده نیز ۲۵۰۰ تومان عرضه می‌شود. خامه پاستوریزه ساده هم ۱۲۰۰ تومان قیمت دارد. پنیر یو اف ۱۰۰ گرمی ۱۱۰۰ تومان، پنیر خامه‌ای ۲۰۰ گرمی ۲۵۰۰ تومان، پنیر سفید ۴۰۰ گرمی پروبیوتیک ۴۱۰۰ تومان، پنیر سفید ۴۰۰ گرمی ۴۲۵۰ تومان، دوغ ۲۵۰۰ تومان، ماست دبه‌ای ۲ کیلوگرمی ۶۲۰۰ تومان، ماست ۷۵۰ گرمی ۴۲۰۰ تومان و ماست ۱۸۰۰ گرمی پرچرب ۵ درصد نیز ۶۲۰۰ تومان است.
برنج طارم ده کیلوگرمی ۸۰ هزار تومان، برنج هاشمی درجه یک ۵ کیلویی ۴۲هزار و ۵۰۰ تومان، برنج شیرودی ۵ کیلویی ۲۹ هزار تومان، برنج کاظمی ۱۰ کیلویی ۷۹ هزار تومان، برنج هندی ۹ کیلویی ۴۸ هزار و ۵۰۰ تومان و برنج رمضانی ده کیلویی ۶۱ هزار تومان است.
بر اساس گزارش میدانی از فروشگاه‌های زنجیره ای، قیمت هر بطری روغن کلزا ۸۱۰ گرمی ۴۹۰۰ تومان، روغن مایع سرخ‌کردنی ۶۵۵۰ تومان و روغن جامد ۲.۷ کیلوگرمی نیز ۱۳۲۰۰ تومان است.روغن کنجد یک لیتری ۲۵ هزار تومان و روغن سبوس برنج یک لیتری ۲۱ هزار تومان است.
همچنین گوشت چرخکرده مخلوط یک کیلوگرمی ۲۷۴۵۰ تومان، گل ماهیچه گوساله ۳۳۸۹۰ تومان، گل ماهیچه مرغوب ۸۰۰ گرمی ۴۱ هزار و ۶۷۰ تومان، ران گوساله دو کیلوگرمی ۶۸ هزار و ۵۰۰ تومان، ران ممتاز گوساله بسته دو کیلوگرمی ۶۸ هزار و ۵۰۰ تومان، خورشتی ممتاز گوساله ۸۰۰ گرمی ۳۰ هزار و ۸۰۰ تومان و ران گوسفند ۸۰۰ گرمی ۳۸ هزار و ۳۰۰ تومان است.
قیمت سینه مرغ ۱۸۰۰ گرمی ۱۷ هزار تومان، مغز ران ۱۸۰۰ گرمی ۱۸ هزار و ۲۰۰ تومان، فیله مرغ ۹۰۰ گرمی ۱۷۵۰۰ تومان، ران و سینه مرغ ۱۸۰۰ گرمی نیز بسته ۱۶ هزار و ۸۰۰ تومان است. هر بسته نه تایی تخم مرغ نیز به قیمت ۳۶۷۵ تومان است. قند شکسته هم ۷۰۰ گرمی ۲۷۹۰ تومان و شکر ۹۰۰ گرمی ۲۵۵۰ تومان است.