فراش برخاست و گفت ديگر كاري نداريم و اينگونه بود كه براساس نوشته فريدون آدميت در كتاب اميركبير و ايران، مردي بزرگ تمام شد.
كالبد اميركبير در بيستم دي‌ماه 1230در حمام فين كاشان، غرق در خون يافت شد. ناصرالدين‌شاه حكم قتل صدراعظم، همسر تنها خواهر تني خود را صادر كرده بود و ميرغضب (جلاد) آن‌را اجرا كرد.
163سال بعد، يعني ديروز و درست يك روز پس از سالمرگ اميركبير مجسمه موميايي او در برج ميلاد تهران رونمايي شد تا شخصيت نمادين ملت ايران در جمع 13مجسمه موميايي شخصيت‌هاي ملي ايران بازنمايي شود.
اميركبير را بنيانگذار آموزش نوين در ايران با ايجاد مدرسه دارالفنون نيز مي‌شناسند. او را نماد مبارزه با استبداد و استعمار در دوران خفقان ايران نيز شناخته‌اند. اميركبير همسر عزت‌الدوله خواهر ناصرالدين شاه نيز بود. او ازجمله شخصيت‌هاي تاريخي ايران است كه بدون وابستگي به حاكمان و قدرتمندان روزگار ناصري توانست به صدراعظمي ايران برسد و با تنها خواهر تني ناصرالدين شاه قاجار ازدواج كند. ميرزا محمدتقي خان فراهاني ملقب به اميركبير فرزند كربلايي قربان، آشپز و مأمور خريد خانه قائم‌مقام فراهاني صدراعظم فتحعلي شاه بود.
حالا مجسمه اميركبير ساخته شده از مواد سيليكوني مشهور به مجسمه‌هاي موميايي در ارتفاع 271متري شهر تهران بالاي برج ميلاد و كنار 13مجسمه تاريخي ديگر از شخصيت‌هاي ملي كشور قرار گرفته است. مجسمه‌اي كه براي رونمايي آن 2معاون رئيس‌جمهور و معاون وزير آموزش و پرورش به همراه شاگردان قديم دارالفنون، همان مدرسه‌اي كه اميركبير بنيان آن را در ايران گذاشت و اكنون بر سر مرمت آن اختلاف است، به همراه بازيگر نقش به يادماندني اميركبير در سريال معروف اميركبير حضور داشتند تا نام اين شخصيت ملي ايران را 163سال بعد تكرار كنند.
چرا اميركبير؟
اميركبير را پيشقراول مبارزه با استعمار و استبداد در ايران خوانده‌اند و سيدرضا صالحي اميري رئيس مركز اسناد و كتابخانه ملي ايران نيز بر همين اساس او را سرمايه نمادين ملت ايران مي‌داند كه عامل غرور ملي يك ملت است.
اميري در مراسم رونمايي از مجسمه موميايي اميركبير در برج ميلاد گفت كه او جلوتر از زمان حركت مي‌كرد و آن‌زمان كه آموزش به‌ويژه آموزش نوين در برخي خانواده‌ها گناه كبيره بود و زنان حق مشاركت در امور اجتماعي را نداشتند و اجازه درس خواندن به فرزندانشان را نمي‌دادند آغازگر حركت بزرگ علمي در جامعه ايران شد.
او البته از اينكه تلاش شده است دانشگاه تهران مبدا آغاز آموزش نوين ايران معرفي شود گلايه كرد و گفت: خيلي پيش‌تر از آن‌روز كه كلنگ احداث دانشكده پزشكي دانشگاه تهران در سال 1313زده شود و باغ جلاليه با مصوبه دولت به پيشنهاد حكمت، وزير معارف وقت به دانشگاه تهران تبديل شود، مرد بزرگي مانند اميركبير انديشه‌هاي بزرگ‌تر داشت.
به گفته او، اميركبير توانسته بود در دل استبداد و در شرايط سخت تحجر و واماندگي كه از يكسو مقاومت در برابر فراگرفتن آموزش‌هاي نوين در ايران بالا گرفته بود و روابط قبيلگي و خشونت در جامعه ايران وجود داشت نگاه جديدي به عرصه عمومي جامعه ايران وارد كند.
او همزمان آغازگر اصلاحات سياسي، اقتصادي و اجتماعي در ايران بود و اكنون تبديل به سرمايه نمادين ملت ايران شده است.
اميركبير در ارتفاع 271متري
مسعود سلطاني‌فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري نيز كه در مراسم رونمايي از مجسمه موميايي اميركبير حضور داشت، ميرزا تقي خان فراهاني ملقب به اميركبير را شخصيتي تاريخي در ايران خواند كه در جريان‌هاي اصلاح‌گرايانه نقش مهمي داشت.
به گفته او، زماني كه اميركبير در ايران اصلاحات را شروع كرد، ميجي نيز در ژاپن شروع به اصلاحات كرد اما اميركبير 3سال و 3ماه بعد از شروع روند اصلاح‌گرايانه خود به قتل رسيد و از صحنه تصميم‌گيري‌هاي كشور حذف شد و اصلاحات ژاپن ادامه يافت.
سلطاني‌فر كشته شدن اميركبير در حمام تاريخي فين كاشان را يك سكته بزرگ تاريخي در روند توسعه كشور خواند و گفت: جنبش ضد‌استعمار و ضد‌استبداد اميركبير در ايران زماني شكل گرفته بود كه در هيچ نقطه از جهان شاهد چنين جنبش‌هايي نبوديم.
مجسمه اميركبير حالا در موزه مشاهير برج ميلاد تهران در ارتفاع 271متري از سطح زمين كنار مجسمه‌هاي سيليكوني مشاهير ديگر ازجمله كمال‌الملك، شهريار، سهراب سپهري، سيمين دانشور، پروين اعتصامي، پروفسور حسابي، نيما يوشيج، مصطفي چمران، فردوسي، تختي، جلال آل احمد و ملك الشعراي بهار قرار گرفته است تا خاطره شخصيت‌هاي نمادين در تاريخ ايران براي بازديدكنندگان و گردشگران بازنمايي شود.