شعار «من شارلي هستم» حالا ديگر در همه رسانهها شنيده شده؛ شعاري كه گفته ميشود براي دفاع از آزادي بيان در رسانههاي فرانسه است و مردم با استفاده از آن خودشان را با كاركنان اين نشريه كه هفته گذشته هدف حمله 2تروريست قرار گرفتند، متحد نشان دادهاند.در همه جهان و از سوي هر كسي اعم از مسلمان، مسيحي و يهودي بارها حمله تروريستي به دفتر مجله شارلي ابدو محكوم شده است.
بحثي كه در رسانهها اكنون بسيار داغ است بازي با مسائلي است كه براي پيروان يك دين و مذهب مقدس شمرده ميشود و مقامهاي دولت فرانسه به نام آزادي بيان از آن دفاع كردهاند. در همين روزهايي كه همه درگير خبرهاي تظاهرات و حملات پاريس بودند، ديودونه مبالا مبالا، كمدين فرانسوي كه بارها بهخاطر جوكهايش درباره يهوديها با دادگاه و ممنوعيت فعاليت مواجه شده، بازداشت شد و مورد بازجويي قرار گرفت.
ديودونه كه وزير كشور فرانسه در نامهاي به همه مقامهاي شهرهاي فرانسه خواسته جلوي اجراي برنامههايشان گرفته شود، طنزپرداز است. جرم او اما اين است كه طنزش نه درباره مسلمانان بلكه درباره يهوديان است. اجراهاي او از سوي دولت فرانسه آزادي بيان شناخته نشده است؛ او بهخاطر طنزش متهم به يهوديستيزي است. اما مدعيان آزادي بيان در اروپا، بعد از هر بار دستگيري او بلواي به خطر افتادن آزادي نكردند و با او همدردي كردند.
در روزهاي گذشته به بيش از ۵۰ ساختمان متعلق به مسلمانان در سراسر فرانسه حمله و چندين مسجد به آتش كشيده شده است اما با انتشار اين جلد جديد تحريكآميز مجله شارلي ابدو گروههاي اسلامي فرانسه خواستار خويشتنداري مسلمانان و صبر آنها شدهاند. در مقابل آتشزدن مسجدها، دولت فرانسه ۵ هزار نيروي نظامي را براي حفاظت از مدارس و اماكن يهوديان در اين كشور اختصاص داده است. چرا آزادي بيان و كاريكاتورهاي توهينآميز فقط مسلمانان را هدف قرار ميدهد؟ چرا حركتي مشابه درباره يهوديان، جرم شناخته ميشود و افراد به دادگاه ميروند؟
ديودونه مبالا مبالا در نامه سرگشاده اخير خود به وزير كشور فرانسه همين مسئله را مطرح كرده است. او گفته كه اجراها و طنز او همطراز طرحها و جلدهاي هفتهنامه شارلي ابدو است و چطور او شارلي بهحساب نميآيد؟ در نامه اين كمدين فرانسوي آمده است: من هيچ فرقي با شارلي ابدو ندارم. او ديروز بهخاطر نوشتن اين نامه دستگير و روانه زندان شد.
ديودونه اما در تبعيض درباره آزادي بيان تنها نيست. در فرانسه براساس قانون هر نوع اظهارنظر ضديهودي ازجمله انكار هولوكاست جرم بهحساب ميآيد. انكار هولوكاست بهويژه بهصورت صريح در فرانسه در كنار كشورهاي اروپايي ديگر ازجمله اتريش، آلمان، مجارستان، بلژيك، جمهوري چك، ليتواني، ليختن اشتاين، لهستان، هلند، پرتغال، روماني، اسپانيا و سوئيس جرم شناخته شده است.
نويسنده باشيد يا طنزپرداز هم فرقي نميكند. روژه گارودي، استاد دانشگاه، فيلسوف و نويسنده فرانسوي بهخاطر حرفهايش عليه يهوديها و هولوكاست تا زماني كه در سال ۲۰۱۲ از دنيا رفت، ميان دادگاه و خانهاش در رفتوآمد بود. جرم او اين بود كه كتاب مينوشت و عقيدهاش را بيان ميكرد. او براساس مداركي كه در كتابهايش آورده بود و استنتاجهايش هولوكاست را آنطور كه مقامهاي اسرائيل توصيف ميكنند، رد كرده بود.
در سال ۱۹۹۸ يك دادگاه فرانسوي او را به جرم انكار هولوكاست، يهوديستيزي و نژادپرستي مجرم شناخت و بهخاطر كتاب «اسطورههاي بنيانگذار سياست اسرائيل» كه در سال ۱۹۹۶ نوشته بود، برايش حكم حبس تعليقي و جريمه ۲۴۰ هزار فرانك فرانسه صادر شد. دادگاه همچنين علاوه بر حبس تعليقي جلوي انتشار كتاب گارودي را گرفت تا هيچكس نتواند ديگر حرفهاي او را بخواند. جرم گارودي بيان عقيدهاش بود؛ تفاوت ماجرا اين بود كه عقيدهاش به جاي اينكه عليه مسلمانان باشد، عليه يهوديان بود. گارودي بارها اعلام كرده بود كه اسرائيل از مسئله هولوكاست در جهان سوءاستفاده ميكند تا كارهايش بهويژه عليه فلسطينيها را توجيه كند.
- برخورد با هنرمندان و ورزشكاران
ماجرا به همينجا ختم نميشود. همين چند روز قبل جان گاليانو، يك طراح لباس مشهور كه براي شركتي فرانسوي كار ميكند، پس از ۴ سال كنار گذاشته شدن از كار يكبار ديگر توانست روي صحنه بازگردد. دليل ۴ سال تعليق او از كارش بهعنوان رئيس بخش طراحي اين شركت، بازداشت شدن بهخاطر «حرفهاي ضديهودي» بود. او بهخاطر حرفهايش در سال ۲۰۱۱ دادگاهي شد و شركتش او را ۴ سال از كار كنار گذاشت.
حتي اگر چهره مشهوري در هاليوود باشيد هم براي اين نوع اظهارنظر آزادي بيان نداريد. پنهلوپه كروز و همسرش خاوير باردم همين سال قبل بهخاطر ديده شدن امضايشان در نامه جمعي از هنرمندان اسپانياييتبار عليه حملات رژيم صهيونيستي به نوار غزه متهم به يهوديستيزي شدند! در اين نامه حملات اسرائيل به نوار غزه نسلكشي خوانده شده بود و اين دو بازيگر هاليوود آنقدر تحت فشار با اتهام يهوديستيزي بهخاطر امضاي تنها يك نامه قرار گرفتند كه مجبور به عذرخواهي شدند. در زمان همين حملات به غزه وقتي يكي از اهالي لندن در اتوبوس عليه يهوديها شعار داد، بازداشت شد و به حبس افتاد.
ماريو بالوتلي، بازيكن مشهور تيم فوتبال ليورپول هم يكي ديگر از نمونههاي تفاوت آزادي بيان درباره مسلمانان و يهوديهاست. اين بازيكن ايتاليايي بهخاطر چند جمله طنزآميز در شبكه اجتماعي به يهوديستيزي متهم شد و فدراسيون فوتبال انگليس احضارش كرد. او در متن طنز خود نوشته بود: نژادپرستانه رفتار نكنيد و شبيه ماريو(شخصيت بازيهاي رايانهاي) باشيد. ماريو، لولهكشي ايتاليايي است كه توسط ژاپنيها طراحي شده، انگليسي حرف ميزند، قيافهاش شبيه مكزيكيهاست، مانند سياهپوستها ميپرد و شبيه يهوديها سكه جمع ميكند.
او بهخاطر اين متن يك بازي از همراهي ليورپول محروم شد و فدراسيون فوتبال ۲۵ هزار پوند هم جريمهاش كرد! مقامهاي اروپايي اين روزها درحاليكه مسجدها هدف حمله قرار ميگيرد، از گسترش يهوديستيزي حرف ميزنند. اينها مشتي نمونه خروار بودند كه نشان ميدهد آزادي بيان براي اروپاييها و فرانسويها تعاريف مختلفي دارد. هيچكس نبايد بهخودش حق توهين به عقيده و مقدسات اشخاص ديگر را بدهد اما چطور ميتوان برخورد تبعيضآميز عليه مسلمانان و يهوديان را توجيه كرد. چرا آنچه درباره مسلمانان ابراز عقيده و آزادي بيان بهحساب ميآيد، درباره يهوديان جرم است و دادگاه دارد؟ چطور است كه ديودونه، گارودي، بالوتلي و هزاران نفر ديگر وقتي درباره يهوديان حرف ميزنند، شارلي نيستند؟
- اعتراض به روزنامه تركيه اي كه كاريكاتورهاي شارلي ابدو را چاپ كرد
روزنامه جمهوريت چاپ تركيه ديروز هماهنگ با مجله فرانسوي شارلي ابدو 4 صفحه ويژهنامه منتشر كرد كه در آن كاريكاتور روي جلد اين مجله كه توهين به پيامبر اسلام بود را هم چاپ كرد. در پي اين اقدام، پليس تركيه به دفتر اين روزنامه رفت و آن را تعطيل كرد. همچنين اعتراضهايي به اين روزنامه در تركيه شكل گرفتهاست.