زمزمه‌هاي جدي اصلاح نرخ نان از آذرماه امسال آغاز و افزايش 40درصدي متوسط نرخ نان سنتي در تهران و شميرانات از 10آذرماه امسال اجرايي شد. اما اين ميزان افزايش نرخ كه برخلاف مصوبه هيأت وزيران بود، موجب شد تا كارگروه تنظيم بازار نان در استان تهران، مجدداً 23آذرماه اصلاح نرخ‌ها را با كاهش قيمت و افزايش وزن چانه برخي انواع نان در دستوركار قرار دهد، اصلاحيه‌اي كه با مقاومت اتحاديه نانوايان مواجه و موجب شد تا نرخ‌هاي چند باره نان برخلاف عرف معمول اين بار توسط بازرسان تعزيرات، سازمان صنعت و اتاق اصناف به نانوايي‌ها ابلاغ شود. گرچه در نشست‌هاي بعدي مسئولان با اتحاديه نانوايان، اين اتحاديه اصلاحيه نرخ نان را پذيرفت اما هنوزهم بهبود كمي و كيفي نان از قافله افزايش قيمت‌ها حتي در نانوايي‌هاي آزادپز جا مانده و موجب افزايش نارضايتي مردم شده است.
- عرضه چند نرخي و افت كيفي نان
مسئولان دولتي در حالي ارتقاي كيفي نان را مستلزم جبران هزينه تمام‌شده توليد با افزايش قيمت‌ها اعلام كردند كه به اعتقاد نانوايان افزايش 30درصدي نرخ نان با گراني 20تا 30درصدي قيمت هر كيلوگرم انواع آرد و ساير هزينه‌هاي تبعي توليد جبران شده است. با اين روند افزايش اخير نرخ نان سودي براي نانوايي‌ها نداشته‌است بلكه درآمد حاصل از گراني 30درصدي نان با حذف يارانه آرد در 20درصد نانوايي‌هاي آزاد پز و افزايش نرخ آرد مصرفي ساير نانوايي‌هاي سهميه‌اي، عملا به جيب دولت رفته است كه با اين روند جايي براي بهبود كمي و كيفي نان پس از افزايش اخير قيمت‌ها باقي نخواهد ماند.كشمكش چند باره قيمت‌گذاري آرد و نان و عرضه چند نرخي نان با شكل‌گيري نانوايي‌هاي آزادپز همچنين زمينه افزايش تخلفات نانوايي‌هاي سنتي براي رعايت كيفيت و وزن و قيمت نان را فراهم كرده است به‌نحوي كه اكنون مردم از افت كمي و كيفي انواع نان سنتي به‌رغم افزايش بيش از 30درصدي قيمت‌ها گلايه داشته و هنوز هم برخي نانوايي‌ها از رعايت آخرين اصلاحيه نرخ نان طفره‌مي‌روند.
- آزادپزي به نفع دولت يا مردم؟!
به‌نظر مي‌رسد آزادسازي نرخ نان با الزام آزاد پز شدن 20درصد نانوايي‌ها در گام نخست براي شكل‌گيري بازاري رقابتي، راه‌حل نهايي دولت براي حل معظل قيمت، كميت و كيفيت نان است. رويه‌اي كه از 21دي‌ماه جاري در نانوايي‌هاي سنگكي شمال تهران آغازشده و ظرف چند روز به ساير نقاط شهر تسري يافته است. بر اين اساس رئيس اتحاديه نانوايان سنگكي استان تهران اعلام كرده كه نرخ نان سنگك 450گرمي(در شرايطي كه وزن مصوب چانه خمير سنگك 667گرم اعلام شده است) آزاد پز از 800تومان مصوب ستاد تنظيم بازار به 1300تا 1500تومان (سنگك يك رو خشخاش) و 2هزار تومان (سنگك 2رو خشخاش) در مقابل حذف سهميه آرد نانوايي‌هاي آزاد پز افزايش يافته است. با اين روند علاوه بر افزايش بيش از دوبرابري قيمت برخي انواع نان سنگك آزاد پز، وزن اين نوع نان نيز در مرحله پخت با كاهش 217گرمي مواجه شده كه چندان منطقي به‌نظر نمي‌رسد.
نارضايتي مردم از كيفيت و قيمت نان سنگك در نانوايي‌هاي آزاد پز در حالي ادامه دارد كه مقرر شده تا از ابتداي بهمن‌ماه 20درصد توليدكنندگان بقيه انواع نان سنتي نيز آزاد پز شوند. اين در حالي است كه بررسي قيمت و كيفيت نان در نانوايي‌هاي آزاد پز بيانگر اين واقعيت است كه نه‌تنها وزن يا كيفيت نان در اينگونه نانوايي‌هاافزايش نيافته بلكه نبود نظارت بر توليد و عرضه نان در آزادپزها موجب اجحاف بيشتر به مردم با افت كمي و كيفي و عرضه چند نرخي اين نوع نان با توجيه استفاده ازبرخي افزودني‌هاي مجاز مانند سبوس، خشخاش و... شده است. با اين روند به‌نظر مي‌رسد دولت پرداخت هزينه آزمون و خطاي آزادسازي نرخ نان در 20درصد نانوايي‌هاي سنتي را از جيب مردم در دستور كار قرار داده است.
- نمي توانيم معجزه كنيم
رئيس اتحاديه تعاوني نانوايان استان تهران با اعلام اينكه با اصلاح اخير نرخ نان هزينه تمام‌شده توليد كاهش نيافته است به خبرنگار ما اعلام كرد، قرار نيست پس از افزايش 30درصدي نرخ نان و آزادپزي 20درصد نانوايي‌ها معجزه‌اي در زمينه وزن و كيفيت انواع نان اتفاق بيفتد چرا كه وزن چانه خمير انواع نان سنتي با چند گرم افزايش در اصلاحيه نرخ نان، همان وزن سال 91است. از سوي ديگر كيفيت نان به زنجيره‌اي از كيفيت گندم و آرد بستگي دارد كه كيفيت گندم درجه يك، 2و3 توليد داخلي يا وارداتي و آرد تحويل شده به نانوايان از اهميت بسياري برخوردار است. اما اين امكان فراهم شده كه از 15روز ديگر نانوايان بتوانند آرد مورد نياز خود را با كيفيت مناسب از كارخانه‌ها تأمين كنند. قاسم زراعتكار وظيفه نظارت بر كيفيت و وزن نان را بر عهده بازرسان سازمان صنعت، اتحاديه نانوايان، اتاق اصناف كشور و تعزيرات قلمداد كرد و افزود: ناظران به‌طور مستقيم بر نانوايي‌هاي سنتي داراي آرد سهميه‌اي نظارت مي‌كنند اما براساس دستورالعمل هيأت وزيران نرخ نان در نانوايي‌هاي آزاد پز مشمول قيمت‌گذاري نيست و اتحاديه نيز وظيفه‌اي براي نظارت بر نرخ نان در نانوايي‌هاي آزادپز ندارد .
- پاسكاري كيفيت نان
با گذشت حدود 2ماه از افزايش نرخ نان، هنوز هم افزايش كيفيت و اصلاح وزن نان بين دستگاه‌هاي دولتي و اتحاديه نانوايان پاسكاري مي‌شود. درحالي‌كه رئيس اتحاديه نانوايان افزايش قيمت و كيفيت پايين آرد را عامل افت كيفي انواع نان سنتي قلمداد مي‌كند، متوليان تأمين گندم و آرد با دفاع از كيفيت گندم وارداتي، توليد داخل و آرد، از بهانه‌تراشي نانوايان براي بهبود كيفيت نان خبر مي‌دهند.مركز پ‍‍ژوهش‌هاي مجلس نيز با ارائه گزارشي، اصلاح ۳۰ درصدي قيمت‌ها را راهكار مناسبي براي اصلاح ساختار صنعت نان كشور ندانسته و تأكيد كرده است كه بايد با اتخاذ برنامه‌هايي صحيح اين صنعت را رقابتي كرد.
- نان گران نمي‌شود26 فروردين‌ماه 93
محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت: نان در برنامه فعلي دولت قرار ندارد و تصميمي نداريم كه نسبت به افزايش قيمت آن اقدام كنيم. در فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها فقط حامل‌هاي انرژي گران مي‌شوند.
- آزادسازي نرخ آرد و نان 28فروردين 93
عباس قبادي، معاون وزير صنعت: پيشنهاد آزادسازي قيمت آرد و گندم به دولت ارائه شد.اختلاف قيمت تمام‌شده خريد گندم با آنچه دراختيار كارخانجات آردسازي قرار مي‌گيردسبب ايجاد رانت و فساد شده است.
- سنگك 1400توماني در راه 28 فروردين 93
محمدرضا نظر‌نژاد رئيس اتحاديه نانوايان سنگكي: بهاي نان سنگك پس از آزاد‌سازي‌‌ها به 1400تومان مي‌رسد. زمزمه‌هايي در مورد آزادسازي نرخ آرد و گندم در سال جديد به گوش مي‌رسد.
- افزايش نرخ نان تا 30درصد 18 آذر 93
محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت: قيمت نان بنا بر خواسته اتحاديه نانوايان و براي جبران افزايش هزينه انرژي و دستمزد كارگران از روز 10آذر 93حداكثر به ميزان 30درصد افزايش مي‌يابد.
- گراني بيش از 30درصدي نان 10 آذر 93
محسن لزوميان، رئيس اتحاديه توليدكنندگان و صادركنندگان نان: نرخ هر قرص نان سنگك ۸۰۰تومان، بربري ۷۰۰تومان، لواش ۲۲۰تومان و تافتون ۴۰۰تومان تعيين شده است.
- نان سال آينده گران نمي‌شود 17 آذر 93
محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت: سال آينده افزايش قيمت نان نخواهيم داشت.اما نانوا‌ها آزادسازي قيمت نان را خواستار شدند، بنابراين دولت بايد فكري به حال آنها مي‌كرد.
- كاهش ۱۰درصدي نرخ نان 9 دي 93
نعمت‌الله تركي، معاون برنامه‌ريزي و اشتغال استانداري تهران: از ديروز اتحاديه نانوايان كاهش 10درصدي نرخ انواع نان سنتي در تهران را با اصلاح نرخ يا افزايش وزن چانه خمير پذيرفته و به نانوايي‌ها ابلاغ كرد.