در دانشکدههای سینمایی دورههای مختلف سینما شامل تدوین؛ کارگردانی، فیلمنامهنویسی، نحلیل فیلم؛ بازیگری؛ فیلمبرداری و سایر رشتههای فنی مرتبط؛ طبق روال آموزشی و به گونهی ترمیک تدریس میشود.
طبق آمار آکادمی علوم و فنون سینمایی و هنرهای تصویری ؛ در حال حاضر حدود ۱۲۰۰ دانشکده و کالج هنرهای سینمایی تنها در آمریکا فعال است.
اما مدارس ملی سینمایی دنیا چه تفاوتی با دانشکدههای سینمایی دارند؟ دانشجویان دانشکدههای سینمایی به فراخور اشتیاق و علاقه و حتی بدلایل شخصی در یکی از رشتههای متنوع سینما ثبت نام کرده و ادامه تحصیل میدهند. از این رو برای نشستن در سرکلاس؛ دانشجو فقط باید از قبل ثبت نام کرده باشد. اما اوضاع در مدارس ملی سینما متفاوت است.
در عمده مدارس ملی سینمایی جهان؛ اصل اول در ورود و ثبت نام، علاقه و پیشینه کاری فرد متقاضی است. در واقع قبل از احراز هویت کاری و صلاحیت فردی به کسی اجازه ورود به این مدارس داده نمیشود. بر این مبنا ممکن است کارمند پرسابقه یک بانک که در کنار فعالیت اداری و بانکی خود؛ یکی دو فیلمنامهی استاندارد نیز نوشته و ارائه کرده است، صلاحیت ورود به این مدرسهها را داشته باشد اما کسی که فقط یک تماشاگر سینما و علاقمند عادی است به این کلاسها راهی برای ورود نیابد.
یک مثال شاید حساسیت مورد بحث را روشن کند: نام "کریستف کیشلوفسکی" کارگردان طراز اول سینمای جهان به عنوان یک سینماگر مولف مورد احترام تمام سینمادوستان است.
کیشلوفسکی طی سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۴ در دانشگاه معتبر ورشو در دانشکده هنرهای دراماتیک و در رشته ادبیات نمایشی تحصیل کرد. با اینهمه وقتی در سال ۱۹۶۵ و ۱۹۶۶ برای ثبت نام به مدرسه سینمایی لودز رفت؛ صاحب صلاحیت تشخیص داده نشد و تقاضایش هر ۲ بار رد شد.
این در حالی بود که ۲ دوست دیگر وی یعنی آندره وایدا و رومن پولانسکی پیش از وی از مدرسه سینمایی لودز فارغ التحصیل شده بودند. تنها در مرتبه سوم در ابتدای سال ۱۹۶۷ بود که روزمه کاری کریستف کیشلوفسکی در مدرسه ملی سینمایی لودز پذیرفته گردید.
بعدها کیشلوفسکی در این باره گفته بود: تحصیلاتم در دانشگاه ورشو فقط نگاه انداختن به چندین کنب گران قیمت هنری و نمایشی بود. در مدرسه(لودز) بود که فهمیدم تکنیک چیست و سینما کدام است...
مورد دیگر برگزاری کلاسها در گروههای سنی است. در مدارس ملی سینما عمدتا برای سه رده سنی کلاسها در نظر گرفته می شود: جوانان تا ۳۰ سال؛ بزرگسالان تا ۵۵ و میانسالان از ۵۵ به بالا. مدرسه سینمایی بروکسل که از ۱۹۴۹ دورههای ۲ سال و نیمه برگزار میکند، به نوعی مبدع این روش تفیکیک سنی در سال ۱۹۶۱ بود. روشی که باعث شد چندین مدرسه اروپایی نیز از آن پیروی کنند.
با اینهمه در نظر داشته باشیم؛ مدارس سینمایی هرگز از سیستم ترمیک و برپایی کلاسهای روتین صبح و عصر پیروی نمیکنند. در این گونه مدارس اصل بر برپایی کارگاه و مستر کلاس و نهایتا ارائه یک کار حرفهای در پایان دوره است. از آنجائیکه این مدارس در بسیاری از کشورها هرینهای از داوطلب نمیگیرند؛ سعی میشود انتخاب ورودی با صلاحیت و کیفیت کامل انجام بگیرد. دوره مدارس سینمایی در کشورهای جهان متفاوت است. مثلا مدرسه سینمایی مسکو یک دوره ۲ ساله دارد. مدرسه سینمایی لودز در لهستان نیز همینگونه است اما مدرسه سینمایی لندن دورهای ۴ ساله برگزار مینماید.
مدرک پایان دوره مدارس ملی سینما یک گواهی حرفهای شدیدا معتبر و پرطرفدار است. یعنی فرد فارغ التحصیل درجا توانایی وصلاحیت لازم برای انجام کار سینمایی در رشته مرتبط را دارد.
در سالهای اخیر برخی مدارس سینمایی گواهینامه آموزش عالی را نیز ضمیمه گواهی حرفه ای کردهاند. مدرسه سینمایی لندن پیشگام در این مهم بوده و به فارغ التحصیلانش تا مدرک فوق لیسانس نیز اعطا میکند.
اما هنوز که هنوز است مدارسی که بر پایه سیستم آموزشی مدرسه سینمایی لودز و مدرسه سینمایی مسکو (عالیترین مدارس ملی سینمای جهان) شکل گرفتهاند فقط مدرک حرفهای اعطا میکنند که البته همین مدرک یک سرو گردن از بسیاری از گواهینامههای همتا بالاتر است.
مدرسه سینمایی کست وود در استرالیا؛ مدرسه سینمایی پراگ در جمهوری چک؛ مدرسه سینمایی بوداپست در مجارستان؛ مدرسه سینمایی براتیسلاوا در جمهوری اسلواکی؛ مدرسه سینمایی رم در ایتالیا؛ مدرسه سینمایی هلسینکی در فنلاند؛ مدرسه سینمایی مالمو در سوئد؛ مدرسه سینمایی بروکسل در بلژیک و همچنین مدرسه سینمایی معتبر ایدک در فرانسه از جمله مدارس ملی سینمایی هستند که اصول آموزشیشان بر پایه دو مدرسه معروف لودز و مسکو بنیان نهاده شده است.
مجله آشنایی با مدارس ملی سینمایی جهان در صفحه سینمایی همشهری آنلاین سر و شکل یافته و به معرفی معتبرترین مدرسهها میپردازد.
مدرسه ملی سینمای ایران در سال ۱۳۹۳ تاسیس شد.